Η υποκρισία με τους μετανάστες

Tου Γιώργου Tερζή

πηγή: www.kathimerini.gr

Σκηνή πρώτη: ο 21 ετών Πακιστανός, υπεύθυνος -όπως ομολόγησε- για την κακοποίηση της 15χρονης νεαρής στην Πάρο οδηγείται σιδηροδέσμιος στον εισαγγελέα εν μέσω πανελλήνιας κατακραυγής. Σκηνή δεύτερη: δύο άλλοι Πακιστανοί, 18,5 και 31 ετών, χάνουν τη ζωή τους επιχειρώντας να σώσουν ηλικιωμένο ζευγάρι που έχει παγιδευθεί με το αυτοκίνητό του στις ράγες του τρένου.

Είναι, λοιπόν, φύσει καλοί ή κακοί οι Πακιστανοί -ή όποιας άλλης εθνικότητας- μετανάστες στην Ελλάδα; Η απάντηση είναι προφανής. Οποιαδήποτε γενίκευση και μάλιστα με όρους καλού-κακού είναι εκ προοιμίου αβάσιμη, πιθανά δε και πολιτικά ύποπτη. Καλό είναι, λοιπόν, η συζήτηση για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος που αντιμετωπίζει η Ελλάδα να γίνει με όρους πραγματικούς, με τη λογική και όχι με το συναίσθημα. Oσοι, άλλωστε, βιώνουν καθημερινά το πρόβλημα -και είναι πολλοί- δεν έχουν ανάγκη από αναφορές περί ανακατάληψης των πόλεων, ούτε φυσικά από επικοινωνιακά «πυροτεχνήματα» που ταυτίζουν την ημερομηνία της επιχείρησης σύλληψης μεταναστών με την 4η Αυγούστου του Μεταξά. Oλα αυτά μάλλον ρίχνουν νερό στον μύλο όσων έχουν μετατρέψει την ξενοφοβία και τον ρατσισμό σε καθημερινή πρακτική.

Πάμε τώρα και στα πραγματικά δεδομένα, επί των οποίων θα πρέπει να βασίσουμε την απάντηση στο πρόβλημα.
Η οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και ευρύτερα η Ευρώπη μπορεί να λειτουργεί ανασταλτικά για τη διόγκωση του μεταναστευτικού κύματος, δεν επαρκεί, ωστόσο, για την αντιστροφή της τάσης. Η Δύση παραμένει σχετικά πλούσια και συγκριτικά γηρασμένη. Τα εργατικά χέρια που της λείπουν προέρχονται από τις αναπτυσσόμενες χώρες που έχουν πλεόνασμα εργατικού δυναμικού και έλλειμμα πλούτου.

Η Ελλάδα, μόνη, προφανώς δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα εκτός αν αναπτύξει το σύνολο των ενόπλων δυνάμεων στα σύνορά της. Κατά τον ίδιο τρόπο δεν μπορεί να επιβάλει όρους επαναπατρισμού. Με άλλα λόγια, μόνον η ουσιαστική εμπλοκή της Ε. Ε. σε πρακτικό (φύλαξη) και πολιτικό επίπεδο (άσκηση πίεσης προς π. χ. Τουρκία για επαναπατρισμό) μπορεί να δώσει κάποιες απαντήσεις. Η τακτική των Ευρωπαίων, πάλι, που μέχρι σήμερα μοιάζουν να βολεύονται με τη μετατροπή της Ελλάδας σε... αποθήκη μεταναστών δεν πείθει για τη διάθεσή της να συμβάλει.

Κι αν στο γενικότερο γεωπολιτικό πλαίσιο οι περισσότεροι συμφωνούμε, όταν η συζήτηση φθάσει στις δικές μας ευθύνες, διαπιστώνεται και πάλι πως δεν υπάρχει η ελάχιστη κοινωνική συμφωνία για την αντιμετώπιση του θέματος. Αντιθέτως, κυριαρχεί η υποκρισία.
Θέλουμε ή μη την ελεύθερη είσοδο μεταναστών στη χώρα; Αν συμφωνούμε στο «όχι», νομίζω η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών ακόμη και οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ συμφωνούν, τότε πρέπει να καταλήξουμε και στο ποιας μεταχείρισης θα τύχουν όσοι -μη δικαιούμενοι άσυλο- βρίσκονται στη χώρα δίχως άδεια. Και τι αντιμετώπιση θα έχουν και οι Ελληνες που τους συνδράμουν. Στην περίπτωση της Πάρου, για παράδειγμα, πλην του «λαθρομετανάστη» υπάρχει και ένας «λαθροεργοδότης», ένας Eλληνας που εκμεταλλευόταν τον 21 ετών Πακιστανό. Τον απασχολούσε ανασφάλιστο με ελάχιστο μισθό, κλέβοντας το κράτος. Αν ο πρώτος είναι παράνομος, ο δεύτερος τι είναι; Κατ’ αναλογία, οι ιδιοκτήτες που ενοικιάζουν τα σπίτια τους ως κοινόβια, έχουν ή δεν έχουν ευθύνη;

Eνα τελευταίο ερώτημα. Oταν κάποιοι συλλαμβάνονται τι θα πρέπει να γίνεται; Να αφήνονται πάλι ελεύθεροι; Να συλλαμβάνονται και να κρατούνται; Κι αν ναι, πού; Διότι, ουδείς μοιάζει να επιθυμεί τη δημιουργία χώρων κράτησης. Τοπικοί παράγοντες, πολιτικοί, ακόμη και μητροπολίτες -συνεπικουρούμενοι από την εκάστοτε αντιπολίτευση- εξεγείρονται σε κάθε σχέδιο δημιουργίας κέντρου κράτησης στα διοικητικά ή ποιμαντικά όρια ευθύνης τους. Δεν φωνάζουν για λόγους ανθρωπισμού. Aλλωστε, αν αυτό ήταν το κίνητρό τους, θα φώναζαν και για τις συνθήκες διαβίωσης των παρανόμων μεταναστών στα σπίτια, στις καλλιέργειες και στις δουλειές των ψηφοφόρων και του ποιμνίου τους.
Υποκρισία;