29.3.14

Capo d' Istria: Βασισμένο στο έργο του Νίκου Καζαντζάκη "Ιωάννης Καποδίστριας"


Για οκτώ μόνο παραστάσεις στις 2, 3, 9, 10, 16, 23, 24 και 30 Απριλίου 2014


Στο Beton7 παρουσιάζεται από την Τετάρτη 2 Απριλίου και για οκτώ μόνο παραστάσεις η παράσταση «Capo dIstria», βασισμένη στο έργο του Νίκου Καζαντζάκη "Ιωάννης Καποδίστριας", την αλληλογραφία του Ιωάννη Καποδίστρια, καθώς και ιστορικό και σύγχρονο αρχειακό υλικό, σε διασκευή / σκηνοθεσία Αναστασίας Κουμίδου.

Μια χώρα που παλεύει μεταξύ νόμου και συμφερόντων, ακυβερνησίας και ελευθερίας, ανατολής και δύσης.

Ένας άνθρωπος που καλείται να επιλέξει ανάμεσα στην πολιτική ύπαρξη και το συμβιβασμό, τα υψηλά ιδεώδη και τον έρωτα.

Πολλαπλά σχέδια δολοφονίας που υφαίνονται υπόγεια, ένα πολιτικό θρίλερ στα ίχνη της ιστορίας...

"Σκύψτε και βουτήξτε τα χέρια σας στο αίμα του. Άραγε πόσες φορές, στους αιώνες που θα 'ρθουν και σε γλώσσες που δεν ξέρουμε ακόμα το άκουσμά τους, θα επαναληφθεί αυτή η ιστορία;" (J.C., William Shakespeare)


ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Διασκευή / Σκηνοθεσία: Αναστασία Κουμίδου
Σκηνικά / Κοστούμια: Απόστολος Βέττας
Μουσική Σύνθεση: Αντριάνα Μίνου
Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Ξιφασκία: Βαγγέλης Βερτόπουλος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Χιονία Χιωτέλη
Βοηθός Σκηνικών / Κοστουμιών: Μάρθα Φωκά

Οργάνωση Παραγωγής: Αρης Σομπότης

ΠΑΙΖΟΥΝ
Ρωξάνδρα Στούρτζα: Βίκυ Μαραγκάκη
Giovanni Capo D' Istria: Γιώργος Κροντήρης
Γιάννης Τριανταφύλλου: Νίκος Παπαδόπουλος
Στρατηγός Θοδωράκης: Ακίνδυνος Γκίκας
Σπιούνος / Καπετάνιος:  Άλκης Δελαντώνης


Συμμετέχει ο αρχαιολόγος Κώστας Πασχαλίδης.  


Ημέρες παραστάσεων 2, 3, 9, 10, 16, 23, 24, 30 Απριλίου 2014
Ώρα έναρξης : 21:00
Διάρκεια παράστασης : 70 λεπτά
Τιμές εισιτηρίων : 10€ & 5€ (για φοιτητές και ανέργους)

Beton 7
Πύδνας 7, Βοτανικός
τηλ. 210 75 12 625
http://www.beton7.com/index.php/en/

28.3.14

Τα θύματα της ρατσιστικής βίας δεν προστατεύονται αλλά διώκονται!


πηγή: ανακοίνωση της Θεματικής Ομάδας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
           του κόμματος Οικολόγοι Πράσινοι

Ο θεσμικός ρατσισμός που βρήκε τον καλύτερο εκφραστή του στην απαράδεκτη τροπολογία του άρθρου 19 του μεταναστευτικού κώδικα, βάζει την οριστική ταφόπλακα σε κάθε προσπάθεια καταπολέμησης του ρατσιστικού εγκλήματος και δημιουργεί τις προϋποθέσεις πλήρους αμνηστίας στους δράστες.

Την τροπολογία επιχείρησε ανεπιτυχώς να φέρει στη Βουλή προς ψήφιση η κυβέρνηση, αλλά επιφυλάχθηκε να την επαναφέρει εν ευθέτω χρόνο. Τί κι αν  ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης Νιλς Μούιζνιεκς καταδίκασε την τροποποίηση, καλώντας την ελληνική Βουλή να την καταψηφίσει και την ελληνική κυβέρνηση να υιοθετήσει επιτέλους έναν  ανεξάρτητο και αποτελεσματικό μηχανισμό έλεγχου της αστυνομίας; Η κυβέρνηση εξακολουθεί να κωφεύει, αφήνοντας τα θύματα της ρατσιστικής βίας χωρίς ουσιαστική πρόσβαση σε έννομη προστασία, αφού μετακυλύεται  σε αυτά το βάρος της απόδειξης και καθίστανται υπόλογα για την πιθανή έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων, παρά το γεγονός ότι η τελευταία μπορεί κάλλιστα να οφείλεται στην ανικανότητα ή την απροθυμία των διωκτικών αρχών να ερευνήσουν επαρκώς τα καταγγελλόμενα περιστατικά.




Στο πλαίσιο της πολιτικής συγκάλυψης του ρατσιστικού εγκλήματος και διαιώνισης της ατιμωρησίας, ασκήθηκε αυτεπάγγελτα από την Εισαγγελία, δίωξη στον πατέρα του δολοφονηθέντος Σαχτζάτ Λουκμάν για υφαρπαγή ψευδούς βεβαίωσης και χρήση πλαστού εγγράφου. Αντικείμενο της έρευνας αποτέλεσε το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης που προσκόμισαν οι γονείς από το ληξιαρχείο του Πακιστάν. Και τούτο διότι η παρουσία των γονιών του Λουκμάν στην Ελλάδα προφανώς ενοχλεί, γιατί υπενθυμίζει ότι τα θύματα της ρατσιστικής βίας έχουν πρόσωπο, έχουν οικογένειες και πρέπει να έχουν φωνή.  

Η επιλεκτική ευαισθησία της Δικαιοσύνης, απέναντι στη λειτουργία των πακιστανικών αρχών καθιστά τα θύματα θύτες, χωρίς δική τους υπαιτιότητα. Γεγονός που είναι μη αποδεκτό, ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη ότι κανένας εκπρόσωπος της Εισαγγελίας δεν προθυμοποιήθηκε αντίστοιχα να κινηθεί αυτεπάγγελτα για να συσχετίσει μεταξύ τους τις δεκάδες δικογραφίες για ρατσιστικές επιθέσεις για να προχωρήσει σε βάθος την έρευνα.




Στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, όπου το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους εκδίδει την πρωτοφανή γνωμοδότηση βάσει της οποίας οι χιλιάδες αλλοδαποί που βρίσκονται έγκλειστοι στα –κατ΄ ευφημισμό- «κέντρα κράτησης» μπορούν να κρατηθούν επ΄ αόριστο, μετακυλίοντας  σε αυτούς εξ ολοκλήρου την αδυναμία επιστροφής / απέλασής τους και βαπτίζοντας την  στέρηση της προσωπικής ελευθερίας «περιοριστικό όρο», όλα είναι πιθανά. Στο χέρι όλων μας είναι να ανατρέψουμε αυτές τις πολιτικές, οι οποίες κινούνται έξω από το διεθνές, αλλά και το εθνικό πλαίσιο προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων, διεκδικώντας ό,τι διεκδικούν και οι γονείς του Λουκμάν. 

Ζητούμε το αυτονόητο: Δικαιοσύνη!

25.3.14

Γειά σου, Κωστή! (όπως θα έλεγες)

του Νίκου Γ. Ξυδάκη

πηγή: http://vlemma.wordpress.com



Η εκδημία του Κωστή Παπαγιώργη κλείνει μιαν εποχή, την εποχή που και ο ίδιος σφράγισε με την ακάματη σκέψη του και τη λαμπρή του πρόζα, με τις έκκεντρες πλην μετωπικές προσεγγίσεις του της ανθρώπινης συνθήκης, με τις οξυδερκείς περιγραφές του νεοελληνικού βίου.
Με το θάνατό του διαπιστώνουμε πόσο πολύ διαβάστηκε, πόσο βαθιά επηρέασε όλους όσοι διαμορφώνονταν πνευματικά από τη δεκαετία ’80 και εφεξής, σχεδόν δύο γενιές. Ο Παπαγιώργης εμύησε τους νεότερους στο κιαροσκούρο της μέθης, της αγοραφοβίας, της φιλίας, του αντινομικού Εικοσιένα, του Παπαδιαμάντη, του ευρωπαϊκού μηδενισμού, σε περιοχές όπου καμιά «σπουδασμένη πουλάδα» δεν πρόσφερε τίποτε ριψοκίνδυνο και εμπνευστικό, τίποτε άξιο να μοιραστεί. Ορισμένως, ξεδίψασε την αναγνωστική-στοχαστική δίψα των νεοτέρων του, λειτουργώντας παιδευτικά, σαν δάσκαλος που δεν ζητάει μίμηση και επανάληψη, αλλά σε ωθεί να βρεις τα όρια της δικής σου σκέψης, τη δική σου μοναξιά στον χρόνο και τον χώρο. [Το βιογραφικό στοιχείο που προέτασσε: Γεννήθηκε στην Υπάτη Φθιώτιδος, ο πατέρας του ήταν δάσκαλος. Σπούδασε νομικά και φιλοσοφία, χωρίς να ολοκληρώσει.]

Η εκδημία του μάς δείχνει προ πάντων πόσο αγαπήθηκε σαν συγγραφέας και πρόσωπο. Στο άκουσμα του θανάτου του, την εαρινή ισημερία, όλων τα λόγια ήταν λόγια αγάπης και τιμής, όλοι αποχαιρετούσαν έναν ακριβό φίλο· όλοι όσοι τον γνώριζαν από τα γραφτά του τον ένιωθαν δικό τους άνθρωπο, φίλο, δάσκαλο, οδηγό, συνομιλητή.
Είναι ο δημοφιλέστερος και πιο επιδραστικός συγγραφέας τα τελευταία τριάντα χρόνια, περισσότερο ίσως κι από ποιητές και πεζογράφους. Παράδοξο για έναν άνθρωπο που έγραφε για την αγοραφοβία και τη μισανθρωπία, που δεν εμφανιζόταν σε τηλεοράσεις και δημόσιους χώρους; Οχι, απεναντίας: πίσω από τον είρωνα συγγραφέα υπήρχε ο τρυφερός, ο ζεστός άνθρωπος, κι αυτό το μύριζαν οι χιλιάδες αναγνώστες του μέσα απ’ τις ραφές του κειμένου. Ενιωθαν ότι το γράψιμό του ήταν η ανάσα του, δεν ήταν πόζα και στυλ, δεν μετέδιδε στρογγυλά συμπεράσματα, δεν στρίμωχνε την πραγματικότητα σε ετοιματζίδικα σχήματα, δεν ήταν γκουρού, διδάχος, μεσσίας· ήταν οργανικός διανοούμενος με τον γκραμσιανό ορισμό, έκκεντρος και αυτόφωτος, αυθεντικός, θα προσθέταμε εμείς· ο ίδιος είχε φροντίσει από νωρίς να πει: «Τα κείμενα έρχονται απ’ εκεί που δεν τα περιμένουμε. Οχι από το πανεπιστήμιο, όχι από τις σπουδασμένες πουλάδες, αλλά από άσημα άτομα, ‘ψυχούλες’ που τα βρήκαν σκούρα και πήραν τη ζωή στα σοβαρά. Είναι εντυπωσιακή η δεινότητα στην έκφραση που δείχνει μια καρδιά με επείγουσες ανάγκες όταν στρώνεται στην δουλειά και αποφασίζει να τα μάθει όλα μόνη της.»
Ψυχούλα, καρδιά… Με τον τρόπο του Τσέχωφ, του Φλωμπέρ, του Μπαλζάκ, λιγότερο με τον τρόπο των φιλοσόφων, ο Παπαγιώργης έβαζε τον αναγνώστη του μέτοχο και υπεύθυνο στην ανθρώπινη κωμωδία. Γι’ αυτό ίσως οι αναγνώστες του τον λογάριαζαν σαν σύντροφο, δεκαετίες μετά τα διαβάσματα, και σαν φίλο τώρα τον αποχαιρετούν. Αυτοί οι χιλιάδες φίλοι, από εικοσάρηδες και τριαντάρηδες ώς τους συνομηλίκους του, του λένε από την Παρασκευή «γειά σου, Ασημάκη!», επαναλαμβάνοντας πολλαπλάσιο τον πένθιμο αποχαιρετισμό του Παπαγιώργη προς τον Χρήστο Βακαλόπουλο: «Ο νεκρός υπάρχει πλέον μονάχα στην καρδιά μας. Και ακόμα βαθύτερα. Είναι πια ο σιωπηλός των σιωπηλών.»

Τροπολογία για ατιμωρησία

του Νίκου Σαραντάκου




Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να έρθει στη Βουλή, ή πιο σωστά να επανέλθει, η τροπολογία στο άρθρο 19 του Μεταναστευτικού Κώδικα, η οποία προέβλεπε ότι σε περίπτωση που μετανάστης καταγγείλει ότι έπεσε θύμα ρατσιστικής βίας από μέλη των σωμάτων ασφαλείας και η καταγγελία του τεθεί στο αρχείο, τότε ο μετανάστης αυτόματα απελαύνεται.
Η τροπολογία είχε αρχικά κατατεθεί την περασμένη εβδομάδα και δέχτηκε σφοδρή κριτική όχι μόνο από την αντιπολίτευση (πλην Χρυσής Αυγής, βέβαια) αλλά και από τον ελάσσονα κυβερνητικό εταίρο, το ΠΑΣΟΚ. Διαδραματίστηκαν μάλιστα κωμικές σκηνές στη Βουλή, καθώς η τροπολογία κατατέθηκε και αποσύρθηκε αρκετές φορές, ενώ την τελευταία φορά οι παλινωδίες έφτασαν στο αποκορύφωμα όταν ο ο υπουργός Εσωτερικών κ. Μιχελάκης επανέφερε την τροπολογία λίγη ώρα αφότου ο αναπληρωτής υπουργός του, ο κ. Γρηγοράκος (ΠΑΣΟΚ) την είχε αποσύρει (για δεύτερη ή τρίτη φορά, έχω χάσει το μέτρημα)! Τελικά, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε πρόταση ονομαστικής ψηφοφορίας, η τροπολογία αποσύρθηκε ξανά για να “βρεθεί συμβιβαστική λύση”, που θα παρουσιαστεί αυτή την εβδομάδα. (Όπως διάβασα, ο υφυπουργός ρίχνει την ευθύνη για την παραπλάνηση στον γ.γ. της κυβέρνησης, τον γνωστό κ. Μπαλτάκο).
Ο λόγος για τον οποίο η επίμαχη τροπολογία δέχτηκε τα πυρά της αντιπολίτευσης (και όχι μόνο) είναι ότι ολοφάνερα αποβλέπει στη θωράκιση της αστυνομικής αυθαιρεσίας και στον εκφοβισμό των μεταναστών. Το επιχείρημα του κ. Μιχελάκη ότι οι διακινητές των μεταναστών τούς έχουν δασκαλέψει να κάνουν καταγγελίες κατά των συνοριοφυλάκων και των λιμενικών είναι έωλο, αφού η καταγγελία δεν προσφέρει κάποιο πλεονέκτημα στον μετανάστη που μπαίνει στη χώρα χωρίς χαρτιά: όποιος καταγγείλει ρατσιστική βία θα έχει την ίδια μεταχείριση με κάθε άλλο μετανάστη που δεν θα κάνει καταγγελία.
Από την άλλη πλευρά, αν εγκριθεί η απαράδεκτη τροπολογία, ποιος μετανάστης- θύμα ρατσιστικής βίας θα τολμήσει ποτέ να καταγγείλει το περιστατικό, τη στιγμή που θα κρέμεται από πάνω του η απειλή της απέλασης; Ή μήπως η καταγγελία του θα κριθεί από κάποια ανεξάρτητη αρχή εγνωσμένης αμεροληψίας; Όχι φυσικά: η ίδια υπηρεσία που καταγγέλλεται θα κρίνει την καταγγελία, δηλαδή ο κατηγορούμενος ταυτίζεται με τον δικαστή -δεν θέλει και πολλή φιλοσοφία για να προβλέψουμε την έκβαση που θα έχει η εξέταση των καταγγελιών. Ή μάλλον δεν θέλει καθόλου φιλοσοφία, αφού το ιστορικό της διερεύνησης περιστατικών αστυνομικής βίας (γενικά, όχι ειδικώς εναντίον μεταναστών) είναι εύγλωττο.
Με άλλα λόγια, η διάταξη που προωθείται ουσιαστικά θεσμοθετεί την ατιμωρησία των οργάνων της τάξης -και από αυτή την άποψη μάς αφορά όλους και όχι μόνο από αλληλεγγύη ή από στοιχειώδες δημοκρατικό καθήκον, αλλά ακόμα και για αυτοπροστασία. (Αλήθεια, σκεφτείτε να υπήρχε ανάλογη διάταξη για ημεδαπούς, ότι αν καταγγελία για αστυνομική βία τεθεί στο αρχείο, ο καταγγέλλων πολίτης διώκεται ποινικά: θα τολμούσει κανείς να καταγγείλει το οτιδήποτε;)
Τρόποι αντίδρασης και διαμαρτυρίας υπάρχουν πολλοί. Ανάμεσα στ’ άλλα, εγώ υπέγραψα μια διεθνή έκκληση που κυκλοφορεί από χτες και σας καλώ να κάνετε το ίδιο. Βιαστείτε μονο γιατί η συλλογή υπογραφών ισχύει έως και αύριο Τετάρτη 26/3. Την αναδημοσιεύω (από εδώ):

Υπογράψτε εδώ
Το κάλεσμα στο Facebook
To πηγαινέλα της ρατσιστικής τροπολογίας και οι ακροδεξιές μεθοδεύσεις στο σχετικό ρεπορτάζ από τη Βουλή
Η έκκληση στα ελληνικά όπως δημοσιεύτηκε στο Rednotebook.gr:
«Η ατιμωρησία της ρατσιστικής βίας και η τιμωρία των θυμάτων διά νόμου γυρνά την Ευρώπη σε σκοτεινά χρόνια», επισημαίνουν σε επείγουσα έκκλησή τους διανοούμενοι, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι και οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ζητώντας να μην ψηφιστεί η διάταξη Μπαλτάκου-Μιχελάκη που έρχεται και πάλι στη Βουλή μέσα στην εβδομάδα.
Το πλήρες κείμενο της διεθνούς έκκλησης έχει ως εξής (ακολουθούν οι πρώτες υπογραφές, ενώ η συλλογή υπογραφών συνεχίζεται μέχρι και την Τετάρτη):
Ελλάδα: Η ατιμωρησία της ρατσιστικής βίας και η τιμωρία των θυμάτων διά νόμου γυρνά την Ευρώπη σε σκοτεινά χρόνια
Είμαστε θορυβημένοι και θέλουμε να το δηλώσουμε. Ενώ η ατιμωρησία της ρατσιστικής βίας αποτελεί ένα εντεινόμενο πρόβλημα στην Ελλάδα, η ελληνική κυβέρνηση, αντί να την αντιμετωπίσει, έρχεται να τη θεσμοθετήσει, τιμωρώντας ταυτόχρονα τα θύματα! Την περασμένη εβδομάδα,  κατέθεσε  στη Βουλή μια τροπολογία στον Κώδικα Μετανάστευσης, που προβλέπει την απέλαση μεταναστών που καταγγέλλουν ότι υπέστησαν βία από κρατικά όργανα, σε περίπτωση που η καταγγελία τους μπει στο αρχείο. Είναι ανατριχιαστικό: η ρύθμιση αυτή συνιστά φόβητρο και τιμωρεί όχι τους θύτες αλλά τα θύματα.
***
Στην Ελλάδα, η ανοχή και η μη καταγραφή της βίας κατά μεταναστών, ιδίως στις περιπτώσεις που οι δράστες είναι ένστολοι, έχει δημιουργήσει μια αλγεινή παράδοση, σύμφωνα με μια σειρά εκθέσεων εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών. 
Θεωρούμε ότι η πολιτειακή ανοχή στη ρατσιστική βία, πολύ δε περισσότερο η θεσμοποίηση της ανοχής αυτής, για να «προστατευτούν» κρατικά όργανα από μετανάστες και πρόσφυγες (!), δεν αποτελεί «δικαίωμα» κανενός εθνικού κράτους, ούτε συνιστά μέσο άσκησης εθνικής κυριαρχίας. Τα απαράδεκτα προγράμματα λιτότητας που έχουν δημιουργήσει στην Ελλάδα συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης, αλλά και οι δυσανάλογες ευθύνες που έχει αναλάβει η χώρα σε ό,τι αφορά τις μεταναστευτικές ροές, δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως άλλοθι ώστε μια ευρωπαϊκή χώρα να επιστρέψει σε εποχές κρατικής ανομίας που παραπέμπουν σε σκοτεινές για την ήπειρο περιόδους. Αν αυτό συμβεί, ξέρουμε από τώρα ότι η μόνη ωφελημένη θα είναι η ρατσιστική ακροδεξιά.
Θεωρούμε ότι τα κόμματα και η κοινωνία των πολιτών σε ολόκληρη την Ευρώπη οφείλουν να πάρουν επειγόντως θέση, ώστε να αποτραπεί η θεσμοποίηση της κρατικής ρατσιστικής βίας σε μια ευρωπαϊκή χώρα και να αποφευχθούν περαιτέρω εκπτώσεις στα δικαιώματα των μεταναστών.
***
Η απαράδεκτη τροπολογία αποσύρθηκε προσωρινά, αλλά όπως δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών θα επανέλθει την επόμενη εβδομάδα. Επίσης, αποσύρθηκε  και ολόκληρο το άρθρο 19 του Κώδικα, που αφορά τη χορήγηση άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, μεταξύ άλλων και σε θύματα ρατσιστικής βίας.
Καλούμε πολίτες, φορείς, κινήματα, κόμματα σε όλη την Ευρώπη να αντιδράσουν αμέσως, πιέζοντας την ελληνική κυβέρνηση να επαναφέρει το άρθρο 19, χωρίς τη ρατσιστική τροπολογία σε καμία της μορφή. Είναι στοιχειώδες ζήτημα δημοκρατίας, ανθρωπισμού και δικαιοσύνης.
Μέχρι στιγμής υπογράφουν:
Εtienne Balibar (Université de Paris-Ouest Nanterre, Γαλλία), Judith Butler (University of Berkeley, ΗΠΑ), Crhistine Delphy (University of Berkeley, ΗΠΑ), Nicole Gabriel (Université Paris-Diderot – Paris-7, Γαλλία), Asli Goksel (SOAS University, Αγγλία), Catherine Hall (UCL, Αγγλία), Rose-Marie Lagrave (École des Hautes Etudes en Sciences Sociales, Γαλλία), Michael Löwy (CNRS, Γαλλία), Antonio Negri(Καθηγητής Φιλοσοφίας, συγγραφέας, Ιταλία), Leo Panitch (Υork University, Καναδάς), Evelyne Pisier Duhamel (Université Paris I),Luzia Margareth Rago (Ιnstituto de Filosofia e Ciências Humanas, Βραζιλία), Enzo Traverso (Cornell University, ΗΠΑ), Eleni Varikas(Université Paris-8, Γαλλία), Hilary Wainwright (αρχισυντάκτρια του περιοδικού Red Pepper, Αγγλία), Πάνος Αγγελόπουλος (μεταφραστής, Γαλλία), Αγγελική Γαζή (Επίκουρη Καθηγήτρια, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου), Kώστας Δουζίνας (Birkbeck College, University of London, Αγγλία), Δημήτρης Κουσουρής (Πανεπιστήμιο Konstanz, Γερμανία), Έλσα Παπαγεωργίου (κοινωνιολόγος, υπ. Διδάκτορας Φιλοσοφίας, Université Paris-8, Γαλλία), Νίκος Σαραντάκος(συγγραφέας, Λουξεμβούργο), Σταύρος Τομπάζος (Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Κύπρου).
Από την Ελλάδα:
Aθηνά Αθανασίου (Αναπληρώτρια καθηγήτρια Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, Αντιπρόεδρος Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς), Σία Αναγνωστοπούλου (Ιστορικός, Πάντειο Πανεπιστήμιο), Μπέτυ Αρβανίτη (ηθοποιός), Κώστας Αρβανίτης(δημοσιογράφος, ρ/σ Στο Κόκκινο 105.5), Τζένη Αρσένη (σκηνοθέτις),Γιάννης Βόγλης (ηθοποιός), Νίκος Γκιωνάκης (Κέντρο Ημέρας «Βαβέλ»), Σπύρος Γραμμένος (τραγουδοποιός), Άση Δαβάκη-Κλαυδιανού (εκδότρια της εφημερίας «Η εποχή»), Φοίβος Δεληβοριάς (τραγουδοποιός), Κύρκος Δοξιάδης (Καθηγητής Κοινωνικής Θεωρίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Στάθης Δρογώσης(τραγουδοποιός), Ελένη Ζιώγα (συγγραφέας, ηθοποιός), Αλέκα Ζορμπαλά (δικηγόρος, μέλος της Κίνησης για τις Ελευθερίες και τα Δημοκρατικά Δικαιώματα της Εποχής μας), Nίκος Θεοχαράκης(Αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και Ιστορίας),Ιφιγένεια Καμτσίδου (Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, Νομικό Τμήμα Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης), Ακύλλας Καραζήσης (ηθοποιός), Μαριλένα Κατσίμη (δημοσιογράφος, γ.γ. ΕΣΗΕΑ), Αντώνης Καφετζόπουλος (ηθοποιός), Μαρία Κουβέλη(Πρόεδρος του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών του Δήμου Αθηναίων),Γεράσιμος Κουζέλης (Καθηγητής Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Xαρά Κούκη (ιστορικός), Στέλιος Κούλογλου(δημοσιογράφος, ιστοσελίδα TVXS.gr), Ιωάννα Κούρτοβικ (πρόεδρος Δικτύου Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών), Κώστας Κουτσομύτης (σκηνοθέτης), Δέσποινα Κουτσούμπα (πρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων), Χρήστος Λάσκος (φυσικός),Αντώνης Λιάκος (Καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Θωμάς Μαλούτας (Καθηγητής Κοινωνικής Γεωγραφίας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο), Σάββας Μιχαήλ (συγγραφέας), Δημήτρης Μπελαντής (μέλος Δ.Σ. Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών), Ευτύχης Μπιτσάκης (Ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), Στρατής Μπουρνάζος (επιμελητής «Ενθεμάτων» της Κυριακάτικης Αυγής), Ηλίας Νικολακόπουλος (Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Αλέξης Οικονομίδης (δημοσιογράφος), Μάρω Παντελίδου-Μαλούτα (Καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Δημοσθένης Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος (μέλος της συντακτικής ομάδας της ιστοσελίδας RedNotebook), Κωστής Παπαϊωάννου (Συντονιστής του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας),  Κλειώ Παπαπαντολέων (Αντιπρόεδρος Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου), Βασίλης Παπαστεργίου(μέλος Δ.Σ. Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών), Νίκος Παρασκευόπουλος (Κοσμήτορας της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ), Σπύρος Σακελλαρόπουλος(πανεπιστημιακός, Πάντειο Πανεπιστήμιο), Πάνος Σκουρολιάκος(ηθοποιός), Μιχάλης Σπουρδαλάκης (Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Πέτρος-Ιωσήφ Στανγκανέλλης (ιστορικός), Ανδρέας Τάκης (Επίκουρος Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ), Ελένη Τάκου (Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας), Δημήτρης Τρίμης (δημοσιογράφος, πρ. πρόεδρος ΕΣΗΕΑ) Μαρίνα Τσαμουρά (Συντονίστρια της Καμπάνιας για το Άσυλο),Κωνσταντίνος Τσουκαλάς (Κοινωνιολόγος, Πανεπιστήμιο Αθηνών),Νίκος Φίλης (διευθυντής της «Αυγής»), Μικέλα Χαρτουλάρη(αρχισυντάκτρια του ηλεκτρονικού περιοδικού Χρόνος), Άννα Χατζησοφιά (συγγραφέας, ηθοποιός), Άρης Χατζηστεφάνου(δημοσιογράφος, ιστοσελίδα Infowar), Δημήτρης Χριστόπουλος(Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας Παντείου Πανεπιστημίου, Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου), Ξένια Χρυσοχόου (Καθηγήτρια Κοινωνικής και Πολιτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο),Δημήτρης Ψαρράς (δημοσιογράφος, Eφημερίδα των Συντακτών)
Οργανώσεις: 
ΑΝΤΙΓΟΝΗ – Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για το Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη Μη Βία, Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών, Θετική Φωνή, Κίνηση “Απελάστε το Ρατσισμό”, Κίνηση Υπεράσπισης των Δικαιωμάτων Προσφύγων και Μεταναστών – Πάτρα, “ΛΑΘΡΑ;” – Επιτροπή αλληλεγγύης στους πρόσφυγες Χίου, Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, Φόρουμ Μεταναστών Κρήτης, Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών, Σύλλογος Ενωμένων Αφγανών Ελλάδας.

23.3.14

Ποιητές από τα περιοδικά Εντευκτήριο και Κουκούτσι διαβάζουν ποιήματά τους (αναγγελία εκδήλωσης)


To Εντευκτήριο συμμετέχει (από κοινού με το Κουκούτσι) στη σειρά εκδηλώσεων του Κύκλου Ποιητών «Λογοτεχνικά περιοδικά διαβάζουν ποίηση».

Εντευκτήριο
Aνταποκρίνονται εξ αποστάσεως:
Βασίλης Αμανατίδης Θεσσαλονίκη), Γλυκερία Μπασδέκη (Ξάνθη), Ένο Αγκόλλι (Σικάγο).

Διαβάζουν επιτόπου:
Χρίστος Κρεμνιώτης, Συμεών Τσακίρης, Γιάννης Ευσταθιάδης, Χριστοδούλου Δήμητρα, Αλέξανδρος Ίσαρης.

Κουκούτσι
Άννα Γρίβα, Λένα Καλλέργη, Πάνος Καπώνης, Πόλυ Μαμακάκη, Διονύσης Μαρίνος, Νάνα Παπαδάκη, Αλέξανδρος Στεργιόπουλος.

 Καφέ Φλοράλ, Θεμιστοκλέους 80, Αθήνα
 Τετάρτη 26 Μαρτίου 2014, 8 μ.μ.

22.3.14

Κωστής Παπαγιώργης: 1947-2014



πηγή: www.lifo.gr

Με ιδιαίτερη λύπη ανακοινώνουμε τον θάνατο ενός εκλεκτού συνεργάτη και φίλου, του Κωστή Παπαγιώργη, πριν μία περίπου ώρα, σε ηλικία 67 ετών.   

Ο σπουδαίος δοκιμιογράφος, συγγραφέας λαμπρών βιβλίων με έντονη αυτοβιογραφική χροιά πάνω σε ποικίλα ανθρώπινα πάθη και ιδιότητες, γεννήθηκε το 1947 στο Nεοχώρι Yπάτης όπου εργαζόταν ως δάσκαλος ο πατέρας του. Στη συνέχεια έζησε στην Παραλία της Kύμης (1951-1960), στο Xαλάνδρι και τέλος στην περιοχή του Μουσείου, μαζί με την αγαπημένη του σύζυγο Ράνια Σταθοπούλου.   

Το 1966 μετέβη στη Θεσσαλονίκη για σπουδές νομικής και παρέμεινε εκεί για ένα χρόνο. Αργότερα εγκαταστάθηκε στο Παρίσι για σπουδές φιλοσοφίας και παρέμεινε εκεί ως το 1975. Δεν ολοκλήρωσε ούτε τις σπουδές νομικής ούτε αυτές της φιλοσοφίας. Το 1975 επέστρεψε οριστικά στην Αθήνα και δόθηκε με ορμή στη ζωή, σχεδιάζοντας μέσα στις υπερβολές του ποτού, της τέχνης του την περιοχή. Την εποχή της υπερβολής διαδέχθηκε η εποχή της εγκράτειας και της δημιουργίας. Από κάθε παλιό πάθος, από κάθε εμπειρία θανάτου ή ζωής, επρόκειτο να αναβλύσει ένα σπουδαίο βιβλίο. Ταυτόχρονα ένα ικανό σώμα τίτλων πάνω σε σημαντικές ιστορικές και λογοτεχνικές μορφές. Το 2002 τιμήθηκε με το κρατικό λογοτεχνικό βραβείο μαρτυρίας - χρονικού για τον "Κανέλλο Δεληγιάννη". Ο Κωστής Παπαγιώργης αρθογραφούσε από το πρώτο τεύχος της LIFO, διατηρώντας αρκετές στήλες έξοχης πυκνότητας και ευφυίας, που συνδύαζαν το στοχασμό και τη φιλοσόφία με μια αρρενωπή, στακάτη γλώσσα. Η θεματολογία του απλωνόταν από θέματα φιλοσοφίας, βιβλιοκριτικές, πολιτική, κοινωνικά θέματα, έως το ποσδόσφαιρο.   

Στις 10 του περασμένου Μάρτη μπήκε στο νοσοκομείο για να αντιμετωπίσει τη ραγδαία έφοδο του καρκίνου. Αν και οι αρχικές ενδείξεις, μετά μια οδυνηρή πολύωρη εγχείρηση, ήταν σχετικά ευοίωνες, τα πράγματα πήραν άλλη τροπή.   Σύντομα στη LIFO θα υπάρξουν αφιερώματα στη μνήμη του ακριβού και δυσαναπλήρωτου συνεργάτη της  

Το έργο του   

Τρία μουστάκια: Ψιχία μηδενισμού - Αθήνα : Καστανιώτη, 2006. - 197σ., ISBN 960-03-4151

Εμμανουήλ Ξάνθος: Ο Φιλικός - Αθήνα : Καστανιώτη, 2005. - 277σ., ISBN 960-03-3944-9 

Τα γελαστά ζώα - Αθήνα : Καστανιώτη, 2004. - 225σ., ISBN 960-03-3663-6 

Τα καπάκια : Βαρνακιώτης, Καραϊσκάκης, Ανδρούτσος - Αθήνα : Καστανιώτη, 2003. - 290σ. ISBN 960-03-3470-6 

Κανέλλος Δεληγιάννης- 3η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 2002. - 350σ., ISBN 960-03-3180-4 

Ο Χέγκελ και η γερμανική επανάσταση - Αθήνα : Καστανιώτη, 2000. - 185σ. • 22x11εκ., ISBN 960-03-2841-2 

Σύνδρομο αγοραφοβίας - Αθήνα : Καστανιώτη, 1998. - 227σ. , ISBN 960-03-2286-4 

Santé : 15 συγγραφείς και ένα μυθικό τσιγάρο / Συλλογικό έργο , Νίκος Χουλιαράς , Γιώργος Σκαμπαρδώνης , Κωστής Παπαγιώργης , κ.ά. - 1η έκδ. - Αθήνα : Ύψιλον, 1998. - 135σ., ISBN 960-7949-00-5 

Η κόκκινη αλεπού. Οι ξυλοδαρμοί : Μισανθρωπίας προλεγόμενα. - 4η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1998. - 293σ., ISBN 960-03-0813-6 

Αλέξανδρος Αδαμαντίου Εμμανουήλ - 2η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1997. - 216σ., ISBN 960-03-1914-6 

Ίμερος και κλινοπάλη : Το πάθος της ζηλοτυπίας - 5η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1996. - 139σ. , ISBN 960-03-0961-2 

Λάδια ξίδια - Αθήνα : Καστανιώτη, 1996. - 208σ. , ISBN 960-03-1500-0 

Ζώντες και τεθνεώτες - 3η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1995. - 117σ.,ISBN 960-03-0785-7 

Σωκράτης, ο νομοθέτης που αυτοκτονεί : Μια πολιτική ανάγνωση του πλατωνικού έργου του - 4η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1995. - 174σ. ISBN 960-03-0850-0 (βλ. 1η έκδοση το 1988 από τις εκδόσεις Εξάντας) 

Γεια σου, Ασημάκη - 2η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1994. - 159σ., ISBN 960-03-1128-5 

Μυστικά της συμπάθειας - 2η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1994. - 212σ., ISBN 960-03-1267-2 

Η ομηρική μάχη - 2η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1993. - 318σ. , ISBN 960-03-1030-0 

Τρία πορτρέτα / Συλλογικό έργο: Θανάσης Βαλτινός, Βασίλης Παπαβασιλείου, Κωστής Παπαγιώργης, Χρόνης Μπότσογλου, εικονογράφηση Χρόνης Μπότσογλου. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1991. - 55σ. , ISBN 960-03-0867-5 (τέσσερις αφηγήσεις πάνω στο θέμα του ζωγράφου και του μοντέλου: συμμετοχή του Κωστή Παπαγιώργη :"Τα πουλιά στο ακροθαλάσσι") 

Ντοστογιέφσκι. - 2η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1990. - 385σ. ISBN 960-03-0630-3 

Περί μέθης - 3η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1990. - 174σ., ISBN 960-03-0484-Χ 

Σιαμαία και ετεροθαλή - 2η έκδ. - Αθήνα : Καστανιώτη, 1990. - 188σ. , ISBN 960-03-0485-8

Ο νομοθέτης που αυτοκτονεί : Μια πολιτική ανάγνωση του πλατωνικού έργου / Αθήνα : Εξάντας, 1988. - 223σ. [Εξαντλημένο] 

Περί μνήμης - Αθήνα: Καστανιώτης 2008 Κέντρο δηλητηριάσεων - Αθήνα: Καστανιώτης 2006



Ο Kωστής Παπαγιώργης μιλά στο Στάθη Τσαγκαρουσιάνο για την έννοια του θανάτου 

Πρώτη ψηφιοποίηση μιας παλιότερης συνομιλίας τους, με αφορμή το θλιβερό άγγελμα του θανάτου του σήμερα


Συνάντησα τον Κωστή Παπαγιώργη πριν από 6-7 χρόνια (το 1985) στις Σπέτσες. Φιλοξενούμενοι στο ίδιο σπίτι. Το βράδυ πήρε όλη την παρέα και μας πήγε σ’ ένα σκυλάδικο. Χόρεψε ζεϊμπέκικο και μέθυσε μεθοδικά – ήπια κι εγώ μαζί του. Ακόμα δεν ξέρω πώς πηδήσαμε μια μάντρα και ξαπλώσαμε κάτω από ένα δέντρο τραγουδώντας. Οι άλλοι απηυδισμένοι έφυγαν. Ήταν γλυκιά νύχτα με φεγγάρι (Αύγουστος) και γυρίσαμε περπατητά, αγκαλιασμένοι. Από τότε δεν τον ξανάδα.   

Μάθαινα διάφορα στο μεταξύ: Ότι το ποτό πήγε να τον σκοτώσει, ότι… ότι… - και ξαφνικά άρχισαν να εκδίδονται τα εξομολογητικά δοκίμιά του – ένα για κάθε πάθος ή πληγή της ζωής του. Τα νέα παιδιά άρχισαν να τον κουβεντιάζουν σαν ένα σκοτεινό ήρωα της λογοτεχνίας (είναι λογοτέχνης; Δοκιμιογράφος; ή απλώς αυτοβιογραφείται;), οι εφημερίδες να του ζητάνε συνεντεύξεις, τα βιβλία του να κάνουν απανωτές εκδόσεις… Του τηλεφώνησα.   

Συναντηθήκαμε στο σπίτι του στο Κάτω Χαλάνδρι, να συζητήσουμε για το θέμα του τελευταίου του βιβλίου «ΖΩΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΘΝΕΩΤΕΣ»: Το θάνατο (συνεπώς και τη ζωή). Εκείνη τη μέρα έβρεχε. Μου’ φτιαξε νες καφέ, και είχε αγοράσει για την περίσταση ένα παστέλι. Είδα ότι τα μαλλιά του έχουν ισιώσει (θυμάμαι ήταν κατσαρά). Το πρόσωπό του ήρεμο, η φωνή του χαμηλή. Σε λίγο βγαίνει το νέο του βιβλίο («Ξυλοδαρμοί»), γράφει ένα άλλο για την «Ιλιάδα», σχεδιάζει ένα τρίτο για τη Συμπάθεια κι ένα τέταρτο για τον Χρόνο… 

Όση ώρα μιλήσαμε (και μιλήσαμε πολύ) από το ανοιχτό παράθυρο του δεν πέρασε ψυχή.   

Κώστα, τι σ’ έκανε να γράψεις για το θάνατο; 

Η αρχάρια σχέση μου με τη ζωή και ο θάνατος, ενός αγαπημένου προσώπου, πριν από δύο χρόνια… Όλα τα κειμενάκια που έχω κάνει έχουν πίσω τους ένα τράνταγμα – θάνατο, ζήλια, μισανθρωπιά, αλκοόλ… Σαν να τρως ένα χαστούκι και να λες: Τώρα, με βάση τον πόνο, να προλάβω να γράψω…   

Άλλοι πάλι μιλάνε για το θάνατο, περιγράφοντας εικόνες ευτυχίας – όπως ο Σολωμός. 

Κι εκεί ακριβώς είναι το ζήτημα: Γιατί ο άνθρωπος να είναι πα΄ντα με τη λύπη – ακόμα και τις στιγμές της πιο μεγάλης του έξαρσης;   Σε όλους συμβαίνει αυτό; - ή μόνο σε μερικούς ευαίσθητους με χαλασμένο γονίδιο; Όλοι είναι ευαίσθητοι – και οι πιο αποκτηνωμένοι άνθρωποι. Αφού είμαστε όλοι από το ίδιο ύφασμα – δεν το βλέπεις; Όλοι σκεφτόμαστε το θάνατο.   Κι είναι όλα μαύρα στη ζωή; Δεν είναι όλα μαύρα. Στον Όμηρο όλα είναι φωτεινά – το μόνο σκοτάδι είναι ο θάνατος. Και δεν αναφέρεται και συχνά – ο ήρωας πάει απλώς να σκοτωθεί ή να σκοτώσει.   Παρ’ όλα αυτά, ο θάνατος είναι στον Όμηρο το πιο δυνατό πράγμα. Ακριβώς γιατί ο πολιτισμός τα’ χει βρει όλα, αλλά με το θάνατο δεν μπορεί να τα βρει. Γιατί δε γίνεται να τα βρει. Ο θάνατος είναι τρύπα – τελείωσε. Και η θρησκεία (με πρώτο τον Πλάτωνα, ο οποίος υποστήριξε ότι δεν υπάρχει θάνατος και η ψυχή είναι αθάνατη) αυτή την τρύπα προσπαθεί να κλείσει.   Πώς; Μιλάει για την ανάσταση και μετά θάνατον ζωή. Λέει ότι το ουσιώδες της ζωής δεν υπάρχει μέσα στη ζωή. Συνδέει το θάνατο με την αμαρτία. Εμείς το βλέπουμε υπαρξιακά: Ζεις και πεθαίνεις. Οι χριστιανοί βλέπουν τη μετά θάνατον ζωή σαν μετά θάνατον τιμωρία. Γιατί δρουν σαν νομοθέτες. Ο Σωκράτης λέει ότι αν ο εγκληματίας μετά θάνατον γλιτώνει, πώς θα υπερασπιστούμε τις αξίες; Γι’ αυτό και στην «Πολιτεία», οι ψυχές πάνε στον ουράνιο δικαστή με τα αμαρτήματα γραμμένα πάνω τους.   Υποστηρίζεις όμως στο βιβλίο σου ότι πέρα από το στήριγμα της θρησκείας, θα’ πρεπε να βρούμε ένα φρόνημα γενναιότερο, για ν’ αντιμετωπίζουμε το θάνατο. Ε, δεν υπάρχει…   Τότε, γιατί το επικαλείσαι; Γιατί είναι μια δυνατότητα – να μην την πω;   Εσύ, δέχτηκες ποτέ τις παρηγοριές της θρησκείας; Κοίταξε, το σκέφτεσαι… Διαφορετικό όμως πράγμα να’ σαι έμπορος μιας ιδέας, και διαφορετικό να’ σαι χρήστης. Το ράσο θεολογεί και εμπορεύεται ιδέες – ε, με το ράσο δεν ήμουνα ποτέ. Εγώ είμαι μονάχα χρήστης.   Και κάποια στιγμή έγινε ένα σπάσιμο; Ε, κάποια στιγμή τελειώσανε όλα – η υπομονή, ο χρόνος για να λυθούνε τα προβλήματα… κλάταρα.   Πώς; Τότε, με το μεθύσι. Κλάταρα κανονικά. Αλλά δεν θέλω να μπούμε στο ποτό.   Πρέπει να δεις το χάρο με τα μάτια σου για να καταλάβεις ότι δεν έχει νόημα η θρησκευτική παρηγοριά; Ή έχει απόλυτο νόημα, οπότε περνάς και το δέχεσαι – ή λες «κάτσε, κάτι δεν πάει καλά εδώ’. Γιατί η θεολογία λέει ότι ακριβώς επειδή αυτή είναι η φύση του θανάτου (το απόλυτο μηδέν, το λιωμένο κορμί) έχει νόημα η ανάσταση. Η οποία είναι πάντα εξ αποκαλύψεως – δεν έχει γιατί, δεν κρίνεται, είναι εκτός ιστορίας. Όπως λέει και ο μυστικιστής Σιλέσιος «το ρόδο ανθίζει επειδή ανθίζει επειδή ανθίζει».   Και μαραίνεται επειδή μαραίνεται επειδή μαραίνεται. Όχι – ο μαρασμός κι ο θάνατος για τη θρησκεία έχουν εχέγγυα. Εχέγγυα δεν έχει μόνο η ανάσταση.   Αυτό μου φαίνεται λιγάκι σαν φιλοσοφικό τρικ. Τρικ, ναι – αλλά ο Πασκάλ έλεγε, στοιχηματίστε! Αν χάσετε, τι χάνετε; Αν κερδίσετε, κερδίζετε τα πάντα… Ο χριστιανισμός ακριβώς επειδή απέχει της ιστορίας, δεν θα φθαρθεί ποτέ.   Δεν θα μπορούσε να διαρκέσει η ομηρική λάμψη των πάντων; Ο Όμηρος υπάρχει ως έργο τέχνης. Η κατάσταση των ανθρώπων ήταν τότε, υποτίθεται, πρωτόγονη. Κι η θρησκεία με το «επέκεινα του θανάτου» που έφερε είναι η μεγαλειώδης πνευματική ενηλικίωση του ανθρώπου. Στον Όμηρο η νύχτα είναι ιερή, η μέρα είναι ιερή, η φύση είναι ιερή…   Δεν θα μπορούσαν να ξαναγίνουν; Μα πώς; Σε ποιον κόσμο, ποια φύση; Δεν βλέπεις ότι καταστρέψανε τα πάντα; Αφότου μάθανε τι ακριβώς είναι ο πλανήτης (γιατί ο Όμηρος πίστευε ότι υπάρχει απλώς ένας ποταμός γύρω από τον κόσμο) μάθανε και πώς να τον παλέψουν, πώς να τον χαλάσουν.   Ένας ζωγράφος που σ’ αρέσει, ο Φράνσις Μπέικον, λέει ότι το αίσθημα της θνητότητας δημιουργεί απληστία για τη ζωή. Ναι, ο θάνατος είναι δημιουργικός – σου προκαλεί τον πανικό της δράσης. Υπάρχει μια αρχή ζωτικότητας…   Συγκεκριμένα; Πάρε συγκεκριμένους ανθρώπους να δεις.   Εσύ; Εμένα το μόνο που μου άρεσε είναι να είμαι τύφλα, αλλά αυτό δεν είναι δουλειά. Βλέπω όμως άλλους, που κάνανε οικογένεια, σπίτια, σχέδια, ταξίδια…   Μετά το τύφλα; Μετά το τύφλα… γίνεσαι ένας εστέτ της δυστυχίας – και την εμπορεύεσαι. Αυτό γίνεσαι… Κι υπάρχει πάντα η ψευδαίσθηση ότι η καινούρια μέρα κάτι θα φέρει. Σαν να σκάβεις στο σκοτάδι και να λες «κάτι θα βρω»… Είναι μια αίσθηση ηττημένου από τη ζωή την ίδια.   Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που στέκονται στον αφρό του ηδονισμού και προσπαθούν από τα λίγα της ζωής να πάρουν όσο μπορούν περισσότερα. Και πού καταλήγουν; Βλέπεις ότι οι άνθρωποι που περάσανε πολλές ηδονές γίνονται οι Μεγάλοι Μελαγχολικοί. Και οι Μεγάλοι Μετανοημένοι… Εντάξει, σήμερα με πέντε μικρές αρχές (ηδονή, λεφτά, εξυπνάδα) μπορείς να ζήσεις, αλλά τι σόι ζωή είναι αυτή;   Εγώ, πολλές φορές, ζηλεύω την ωραία τους τύφλα. Δεν νομίζω. Κανείς δεν τα ζηλεύει αυτά. Ζηλεύεις ορισμένα απ’ αυτά που έχουν – όχι τη ζωή τους. η οποία κάποια στιγμή, επιμένω, πέφτει στο κεφάλι τους και τους πλακώνει. Νομίζεις ότι η εποχή μας είναι πιο εξοικειωμένη με το θάνατο; Έτσι νομίζω. Σκέφτομαι, ας πούμε, τα ναρκωτικά. Δεν μπορεί αυτά τα παιδιά να μη μαθαίνουν γρήγορα το θάνατο…   Υπάρχει και η εξοικείωση των media. Μπορεί μετά τις 12 η τηλεόραση να γίνεται σφαγείο, αλλά στρίβεις το κεφάλι αλλού και τελείωσε. Αυτά είναι πληροφορίες, ξένοι θάνατοι…   Κι υπάρχουν και οι μοναχοί του Αγίου Όρους που λειτουργούν σε παρεκκλήσια δίπλα στις νεκροκεφαλές των παλιών μοναχών. Εγώ αυτό το σέβομαι. Πιστεύω ότι η καλογερική είναι βαριά, γιατί ο άλλος πληρώνει με τη ζωή του μια πίστη.   Κι η τόση συνάφεια με το θάνατο γιατί, λες, υπάρχει; Για να σου φεύγει η ψευδαίσθηση ότι η ζωή έχει μεγάλη πυκνότητα. Είναι σαν να σου δείχνει βουλιαγμένο το πλοίο. Γιατί η θρησκεία λέει συνέχεια αυτό: Μην μπερδεύεσαι – να η αλήθεια! Γιατί η θρησκεία, ουσιαστικά, καταγγέλλει τη ζωή – πράγμα για την οποία την κατηγορούσε κι ο Νίτσε, «Κάνετε» τους έλεγε «ψευδαίσθηση την ίδια τη ζωή, και όλα τα μεταθέτετε στο ύστερα». Ο Νίτσε ήταν υπέρ της χαράς, του χορού, της απόλαυσης…   Σήμερα, στην Ελλάδα, ποιοι βλέπεις ότι είναι θετικοί με τη ζωή; Μόνο όσοι εξαιρούνται. Δεν μπορεί ένας άνθρωπος να’ ναι τυφλωμένο και συγχρόνως θετικός.   Και τι κερδίζει ο εξαιρεμένος; Τίποτα. Την πικρή αίσθηση ότι έχει επαφή με το πρόβλημα. Ο Πλάτωνας έλεγε «οι ορθώς φιλοσοφούντες αποθνήσκειν μελετώσι». Τίποτα. Δεν έχει κέρδος, ούτε κάτι χειροπιαστό.   Ούτε λίγη ησυχία παραπάνω; Ε, ησυχία, μπορεί.   Γιατί νομίζεις ότι πολλοί πιτσιρικάδες παθαίνουν μια θανατοληψία με το deathrock και το heavymetal; Γιατί όλοι έχουμε την ανάγκη να νιώθουμε δραματικά. Τα παιδιά μιλούν για το θάνατο, κι αυτό τους δίνει το ανάστημα ενός σκοτεινού ηρωισμού.   Υπάρχουν στιγμές που λες, αφού θα πεθάνω, τι νόημα έχει να ζω; Έχει νόημα να ζεις, γιατί ο θάνατος δε μπαίνει μέσα στη ζωή. Γι’ αυτό λένε, χτύπα ξύλο… Η ζωή έχει τρομακτική καύλα – για όλους, για τους πάντες. Βλέπεις, άνθρωποι ανάπηροι που έχουν μείνει με το ένα δαχτυλάκι και τρώνε με το δαχτυλάκι… Και δεν ζει κανείς σκεπτόμενος διαρκώς το θάνατο, όσο φιλόσοφος κι αν είναι. Ο θάνατος είναι μια πένθιμη σκέψη που έρχεται και φεύγει – χωρίς να ορίζει τη ζωή.   Κι ο θάνατος των αγαπημένων προσώπων; Εκεί είναι τα δύσκολα. Συνήθως αυτό που συμβαίνει όταν είμαστε μεγάλοι, αλλά ακόμα και τότε βλέπεις ότι το ζήτημα μπαίνει σκληρά για ένα χρονικό διάστημα. Μετά…   Υπάρχει μια ενστικτώδης άμυνα μέσα μας; Απόλυτα. Το «Είναι και ο Χρόνος» του Χάιντεγκερ, ουσιαστικά είναι ένα βιβλίο για το πώς αντιμετωπίζεται ο θάνατος. Για να είσαι σε αυθεντική κατάσταση πρέπει συνεχώς να προλαμβάνεις το βήμα του θανάτου. Να γρηγορείς σαν να πρόκειται να συμβεί την επόμενη στιγμή. Να’ χεις αποθέματα αντοχής και να συνάπτεις ειρήνη με την εκμηδένιση. Να μην τρέμεις. Να το δεχτείς!   Να σωπάσεις. Να σωπάσεις.   Το βιβλίο σου όμως δεν είναι σιωπή. Εγώ αυτό το βιβλίο το έκανα σαν ένα είδος προσευχής για ένα αγαπημένο πρόσωπο. Όπως όταν χάνεις έναν πολύ καλό φίλο και του γράφεις όσα δεν πρόλαβες να του πεις. Γιατί η ηθική μας είναι οι νεκροί και η προσευχή είναι ένας τρόπος να τους θυμόμαστε.   Η χαρά θα μπορέσει ποτέ να σε κάνει να γράψεις; Μακάρι να ’χα βιώματα χαράς, να τα περιγράψω.   Είναι δυνατό υλικό για τα βιβλία η χαρά; Δεν νομίζω. Δεν βλέπεις ότι δεν υπάρχουν βιβλία χαράς; Ο πόνος είναι πιο σχετικός με τη φύση του ανθρώπου – ακόμα και η χαρά γεννάει λύπη. Και τα πιο χαρούμενα βιβλία έχουν γραφτεί σε στιγμές μεγάλου πόνου. Το λέει ωραία ο Πλούταρχος αυτό: Οι άνθρωποι γλιστράνε σαν τις μύγες στο γυαλί και στέκονται όπου υπάρχει ρωγμή, σπάσιμο. Κι η ιστορία της λογοτεχνίας αυτό λέει: Ότι τα πρόσωπα που μας έχουν πονέσει είναι ιερά και τα οδυνηρά αισθήματα κορακοζώητα. Το μόνο βιβλίο χαράς που έχω διαβάσει είναι ο Όμηρος. Κι ο Σέξπιρ – όπου υπάρχει ένα είδος μεθυσμένου δάσους που μου είναι λίγο ξένο, γιατί είναι μεσαιωνικό.   Βλέπεις όμως ότι ο Σέξπιρ μιλάει για τη ζωή και το θάνατο, σαν να είναι όψεις του ίδιου νομίσματος. Αυτή είναι η μεγαλύτερη σοφία. Το ότι ο θάνατος παρ’ ότι πληγώνει τη ζωή, είναι αυτό που της δίνει και την αξία της.   Ο Σέξπιρ μου φαίνεται λέει κάποια στιγμή και ότι η ομορφιά είναι μια άμυνα στη φθορά και στο θάνατο. Γιατί η ομορφιά έχει ένα στοιχείο αθανασίας. Είναι και πάνω από τα πρόσωπα. Βλέπεις μια πολύ όμορφη γυναίκα και επειδή η ίδια δεν έχει κάνει τίποτα γι‘ αυτό, λες «δεν της ανήκει – είναι μια θεϊκή σταγόνα που’ πεσε πάνω της». Ε, η ανθρωπότητα όλο με τέτοια πράγματα ζει. Παρ’ όλο τον ορθολογισμό της, βλέπει ότι η ουσία των πραγμάτων δεν στέκεται πουθενά – είναι ανάερη και μαγική. Γιατί εγώ πιστεύω ότι όλα τα πράγματα είναι ένας αέρας – τα πιο σκληρά, τα πιο ισχυρά, τα πιο μαλακισμένα – όλα ένας αέρας είναι.   Μου θυμίζεις το Σολωμό: «Έρμα ειν’ τα μάτια που καλείς/ Χρυσέ ζωής αέρα». Τυχαία λένε ότι το πνεύμα είναι μια πνοή ζωής;     _______ Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία στις 19 Απριλίου του 1992. Ψηφιοποιείται σήμερα πρώτη φορά, με αφορμή τό άγγελμα του θανάτου του, σε ηλικία 67 ετών, από καρκίνο. Πηγή: www.lifo.gr

21.3.14

Το Εντευκτήριο για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης: Ζωή Καρέλλη, Θέμης Λιβεριάδης, Μεχμέτ Αλή Οζτσομπανλάρ, Κ. Π. Καβάφης, Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Μίλτος Σαχτούρης, Μαρία Καραγιάννη, Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου, Αλέξανδρος Ίσαρης, Μπίλη Βέμη, Ανέστης Ευαγγέλου, Μανόλης Αναγνωστάκης, Κλείτος Κύρου, Τάκης Βαρβιτσιώτης, Τίτος Πατρίκιος, Έκτωρ Κακναβάτος, Κική Δημουλά

































John Donat: Κρήτη 1960






John Donat
Κρήτη 1960


[Φωτογραφικό λεύκωμα]
30x23 εκατ.
Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2014
144 σελ., 25,00 ευρώ
ISBN-13: 978-960-524-085-1


Η δίγλωσση αυτή έκδοση (ελληνικά - αγγλικά) παρουσιάζει περίπου 140 από τις φωτογραφίες που ο John Donat τράβηξε σε δυο διαδοχικά ταξίδια του στην Κρήτη το 1960 και το 1961. Το ενδιαφέρον των φωτογραφιών αυτών δε βρίσκεται μόνο στην αισθητική αξία και την καλλιτεχνική τους ποιότητα, αλλά και στον πολύ προσωπικό τρόπο με τον οποίο ο Donat απαθανάτισε τον τόπο, τα πρόσωπα και τις ασχολίες τους, έτσι που να αναδύεται έντονα η ατμόσφαιρα της εποχής. Σε κάποιες από τις φωτογραφίες του καταγράφει χαρακτηριστικά σοκάκια και σπίτια της παλιάς πόλης των Χανίων, το γραφικό κουρείο του Πίπη στην Ιεράπετρα, το σκαμμένο από τα χρόνια πρόσωπο μιας γριάς γυναίκας, στιβαρές κορμοστασιές Κρητικών, τα έξυπνα βλέμματα των παιδιών. Αλλού φωτογραφίζει σχεδόν κινηματογραφικά την ταβέρνα του Μπουζουνιέρη: τους θαμώνες της, τους ναύτες που χορεύουν ζεϊμπέκικο, το τζουκ μποξ με τις φωτογραφίες του Καζαντζίδη και της Μαρινέλλας. Λίγο πιο κάτω συναντά την περιφορά της εικόνας της Παναγίας στις 21 Νοεμβρίου, ημέρα των Εισοδίων της. Οι μητροπολίτες με τα επίσημα άμφιά τους στο μέσον της πομπής, οι στρατιώτες σε εφ' όπλου λόγχη παραταγμένοι αριστερά και δεξιά, και τα παπαδοπαίδια με τα λάβαρα στα χέρια, που ούτε σε μια τέτοια στιγμή δεν μπορούν να κρύψουν τη διάθεσή τους για παιχνίδι.




Ταξιδεύοντας στην ύπαιθρο ο Donat γοητεύεται από τα παλιά βυζαντινά τοιχογραφημένα εξωκκλήσια αλλά και από τις γραμμές των λόφων, τους ελαιώνες μετά τη βροχή, τα καφενεία, το καζάνι της τσικουδιάς, το ελαιοτριβείο. Γνωρίζεται με τους ανθρώπους, την οικογένεια Μαλεφάκη στον άγιο Ιωάννη, τον Παύλο και την Ελένη Ορφανουδάκη στην Ανώπολη, τον Παπαμάρκο στην Κάνδανο, και τους φωτογραφίζει με την ίδια αγάπη που κι εκείνοι τον δέχονται. Στο Καλό Χωριό παρακολουθεί τις προετοιμασίες για ένα γάμο. Μια όμορφη κοπέλα που μόλις έχει στρώσει το κρεβάτι του γάμου, ευχαριστημένη φτιάχνει τα μαλλιά της. Κι ενώ ο Donat τη φωτογραφίζει, εκείνη στρέφει αλλού το βλέμμα της, ένα βλέμμα τόσο έντονο που μοιάζει να έχει μόλις δραπετεύσει από ταινία του ιταλικού νεορεαλισμού. Υπάρχει μια ατελείωτη ποικιλία στις φωτογραφίες του John Donat.
Το βιβλίο αυτό σε ταξιδεύει στην Κρήτη και σε βοηθά να ανασυνθέσεις τη ζωή στο νησί, έτσι όπως ήταν στις αρχές της δεκαετίας του '60. Είναι ένα βιβλίο που ξεκίνησε από ένα ταξίδι, εκείνο του John Donat στην Κρήτη, και σ΄ ένα ταξίδι σε οδηγεί με τη σειρά του, σ΄ ένα ταξίδι γοητευτικό.