20.7.07

Η «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟ ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ

Εντευκτήριο με 14 νέους συγγραφείς
Χορταστικό και με επίλεκτη ύλη το καλοκαιρινό «Εντευκτήριο» του Γιώργου Κορδομενίδη, κυκλοφορεί ήδη λίγο πριν από την έκδοση του γενέθλιου πανηγυρικού τεύχους για την 20χρονη συνεχή και αδιάλειπτη παρουσία του στην πνευματική ζωή της Θεσσαλονίκης και πέραν αυτής.

Στις σελίδες του συνυπάρχουν οι «νέες φωνές» της ελληνικής λογοτεχνίας μαζί με τα νέα διηγήματα των Θανάση Βαλτινού, Στρατή Χαβιαρά, Βασίλη Αμανατίδη, Γκερτ Χάιντερνράϊχ, Στέλλας Βογιατζόγλου, τα ποιήματα των Μαρίας Καραγιάννη, Βασίλη Καραβίτη, Μαρίας Κουγιουμτζή, Μαρίνο Πιατσόλα, Μάικλ Μαρτς, το μελέτημα της Ευτυχίας-Αλεξάνδρας Λουκίδου για την ποίηση του Γιάννη Καρατζόγλου. «Η ποίηση αποτυπώνει τη βαθύτερη αυθεντικότητα, την εκστατική απορία, την απάντηση στο αναπάντητο. Γι’ αυτό και δεν είναι μόνο τέχνη. Είναι και στάση ζωής. Διαρκής αναζήτηση γνησιότητας πάνω και έξω από τις σχετικές αξίες και μόδες που ορίζουν τη συμβατική ζωή των κοινωνιών...», γράφει ο Στρατής Πασχάλης στον έναν από τους είκοσι πέντε αφορισμούς για την ποίηση.

Το ίδιο τεύχος φιλοξενεί άρθρο του Δημήτρη Α. Φατούρου «Δοκίμιο διαπιστώσεων. Σημειώσεις για την κατασκευή των αντικειμένων», μια πλούσια ενότητα με βιβλιοκρισίες και παρουσιάσεις και ένα αφιέρωμα σε 14 νέες φωνές ποιητών και πεζογράφων από διάφορες πόλεις της Ελλάδος οι περισσότεροι από τους οποίους δημοσιεύουν για πρώτη φορά. Την ενότητα της λογοτεχνίας κοσμούν ζωγραφιές του Στέλιου Σκούλου (σχόλιο Σοφία Καζάζη), ενώ στην Camera Obscura ο Ηρακλής Παπαϊωάννου γράφει για το πορτφόλιο του Ανθιμου Καλπατζίδη «Πορτρέτο πανηγυριού» με ασπρόμαυρες φωτογραφίες από πανηγύρια κυρίως της Μακεδονίας.

δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 20 Ιουλίου 2007

18.7.07

Σελίδες για τις “νέες φωνές” της ελληνικής λογοτεχνίας

μαζί με Θανάση Βαλτινό, Στρατή Πασχάλη, Στρατή Χαβιαρά,
Μαρία Καραγιάννη, Βασίλη Καραβίτη κ.ά.



«Η ποίηση αποτυπώνει τη βαθύτερη αυθεντικότητα, την εκστατική απορία, την απάντηση στο αναπάντητο. Γι’ αυτό και δεν είναι μόνο τέχνη. Είναι και στάση ζωής. Διαρκής αναζήτηση γνησιότητας πάνω και έξω από τις σχετικές αξίες και μόδες που ορίζουν τη συμβατική ζωή των κοινωνιών. Ασκώντας την ποίηση βιώνεις μια εσωτερική περιπέτεια όπου φαντασία και πραγματικότητα συμπλέκονται και δικαιώνονται αμοιβαία, δίνοντάς σου κάθε τόσο την αίσθηση της αληθινής ζωής. Αν αυτή την εμπειρία κατορθώσεις να τη μεταδώσεις στους συνανθρώπους σου μέσα από ένα συναρπαστικό παιχνίδι με τις λέξεις, τότε ελευθερώνεσαι από τον εαυτό σου και υπηρετείς την αγάπη.» Αυτός είναι ένας από τους είκοσι πέντε αφορισμούς του Στρατή Πασχάλη για την ποίηση, που δημοσιεύονται στο νέο, καλοκαιρινό, τεύχος του περιοδικού «Εντευκτήριο» (αριθ. 77, Ιούνιος 2007, 208 σελ., τιμή 10 ευρώ).
Στο ίδιο τεύχος, ανέκδοτη πεζογραφία και ποίηση, ελληνική και ξένη, μικρό αφιέρωμα σε πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς, πλούσια ενότητα με βιβλιοκριτικές και παρουσιάσεις, φωτογραφικό ένθετο και άλλη επίλεκτη ύλη.

Ποίηση και πεζογραφία
Στο τεύχος δημοσιεύονται νέα διηγήματα του Θανάση Βαλτινού, του Στρατή Χαβιαρά, του Βασίλη Αμανατίδη, του Γκερτ Χάιντενραϊχ (μετάφραση: Νόρα Πυλόρωφ-Προκοπίου), της Στέλλας Βογιατζόγλου. Ποιήματα της Μαρίας Καραγιάννη, του Βασίλη Καραβίτη, της Μαρίας Κουγιουμτζή, του Μαρίνο Πιατσόλλα (μετ.: Κρεσέντσιο Σαντζίλιο), του Μάικλ Μαρτς (μετ.: Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ). Ακόμη, μελέτημα της Ευτυχίας-Αλεξάνδρας Λουκίδου για την ποίηση του Γιάννη Καρατζόγλου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το άρθρο του Δημήτρη Α. Φατούρου «Δοκίμιο διαπιστώσεων. Σημειώσεις για την κατασκευή των αντικειμένων». Γράφει, ανάμεσα σε άλλα, ο Φατούρος: « Τα πέδιλα, το αποτσίγαρο, ένα πουκάμισο αγαπητό. Ένα κρεβάτι που περάσαμε εκατοντάδες νύχτες και το αφήνουμε στον παλαιοπώλη. «Σαρξ εκ της σαρκός μας». Μεταβιβάζεται. Γίνεται “άλλος”. Μέσα στο δωμάτιο, όλα αυτά που μας περιτριγυρίζουν γίνονται κάποτε καθρέφτες του εαυτού μας. […]Τα αποτσίγαρα, τα ρούχα που λιώνουν, το λουράκι του ρολογιού που χαλάει, οι πολυθρόνες που καταστρέφονται, όλα αυτά που τα πετάμε κάποια στιγμή, μας γεμίζουν ανησυχία. Περιέργεια για το μέλλον τους σαν ένα μέλλον δικό μας, ένα μέλλον του κορμιού μας. Κάποιο χέρι ή κάποια χείλια που είχαμε και τώρα απομακρύνονται. Συχνότεροι και αραιότεροι θάνατοι. Τα μικρά αποτσίγαρα που τα παίρνει η θάλασσα, ο οχετός ενός πολυσύχναστου δρόμου, μια σκονισμένη γωνιά. Ίσως αγαπάμε τις παλιές πολυθρόνες γιατί είναι πιο δυνατές από μας. Γιατί μας παίρνουν μαζί τους και μας μακραίνουν τη ζωή. Είμαστε 150 χρόνων. δεν είμαστε πεθαμένοι. Δεν πρόκειται τουλάχιστον να πεθάνουμε νέοι. Έχουμε την ηλικία της βαθιάς πολυθρόνας. […]»

Αφιέρωμα: 14 νέες φωνές
Για δεύτερη συνεχή χρονιά, με το σκεπτικό ότι οι νέοι συγγραφείς αποτελούν, δυνάμει, το καινούριο αίμα, την ομάδα κρούσης της λογοτεχνικής καινοτομίας, το «Εντευκτήριο» παρουσιάζει στο καλοκαιρινό του τεύχος κείμενα νέων ποιητών και πεζογράφων από διάφορες πόλεις της Ελλάδας ή και του εξωτερικού, οι περισσότεροι από τους οποίους δημοσιεύουν για πρώτη φορά. Οι «νέες φωνές» που ξεχώρισε το «Εντευκτήριο» και παρουσιάζει σ’ αυτό το τεύχος του είναι: Ιωάννα Αγιοστρατίτη, Ιάκωβος Ανυφαντάκης, Αλέξανδρος Βαναργιώτης, Άννα Βουγιουκλίδου, Ειρήνη Γκόλτσιου, Δημήτρης Γρηγορίου, Νίκος Ερηνάκης, Νίκος Ζαλαώρας, Χρήστος Μιχαήλ, Φωτεινή Νικολαΐδου, Ευτυχία Παναγιώτου, Πάνος Σαρίφης, Νίκος Τζερμιαδιανός, Χάρης Χρήστου. Οι 4 δημοσιεύουν ποίηση και οι 10 πεζογραφία. Ενδιαφέρουσα είναι και η γεωγραφική κατανομή των «νέων φωνών»: 10 ζουν στην Αττική, 1 στην Κατερίνη, 1 στη Βοιωτία, 1 στην Καστοριά, 1 στο Παρίσι).

Βιβλιοκρισίες και παρουσιάσεις
Πλούσια είναι και στο τεύχος αυτό η ενότητα με τις βιβλιοκρισίες και τις παρουσιάσεις.
Γράφουν οι:
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου: Γιώργου Kοζία, Kόσμος χωρίς ταξιδιώτες
Mισέλ Φάις: Θεόδωρου Mπασιάκου, Mαύρα μάτια· Kατερίνας Hλιοπούλου: O κύριος Tαυ
Τιτίκα Δημητρούλια: Γιάννη Kοντού, Δευτερόλεπτα του φόβου· Σάββα Mιχαήλ, Homo Poëticus
Μαρία Στασινοπούλου: Kοσμά Xαρπαντίδη, Tα δώρα του πανικού
Δημήτρης Kόκορης: Xάρη Bλαβιανού, Ποιον αφορά η ποίηση; Xρίστου Λάσκαρη, Ποιήματα· Παναγιώτη Xατζημωϋσιάδη, Kαλά μόνο να βρεις
Λίνα Πανταλέων: Aχιλλέα Kυριακίδη, Mικρή περιοχή
Bαγγέλης Tασιόπουλος: Kώστα Pιζάκη, O κυρίως ναός
Γεώργιος N. Περαντωνάκης: Eλευθερίας Δημητρομανωλάκη, H ηγεμονία της ευτυχίας Βάνα Χαραλαμπίδου: Mουρατχάν Mουνγκάν, Oι τρεις καθρέφτες στα σαράντα δωμάτια
Φίλιππος Φιλίππου: Mαρκ Nτουγκέν, H κατάρα του Έντγκαρ
Pένα Σακελλαρίδου: Γιώργου Πίττα, Σημάδια του Aιγαίου

Εικονογράφηση
Την ενότητα της λογοτεχνίας κοσμούν ζωγραφιές του Στέλλιου Σκούλου, για τις οποίες η Σοφία Καζάζη γράφει μεταξύ άλλων: «[Σχέδια και κείμενα.] Δύο γλώσσες παράλληλες, από το ίδιο χέρι. O πληθωρικός και ανεξερεύνητος Σκούλος. Στα σχέδια: το αρσενικό και το θηλυκό σε πλήρη αντάμωση και σύγκρουση. H χαρά και η πίκρα αντάμα, να συστρέφονται και ν΄ απογειώνονται αενάως. O έρωτας και ο πόνος, η χαρά και η απογοήτευση.

H απελευθέρωση και η υποταγή. Aνάβλυσμα όσων υπάρχουν στο σώμα και στην ψυχή του καλλιτέχνη. Mετά ήρθε η διπλανή στήλη: νέες λέξεις, νέες έννοιες και η γενική πληθυντικού να καρφώνεται στο μυαλό. Σαν χείμαρρος που ξεσπάει και πλημμυρίζει μοιάζει αυτό [το σύνολο], που όμως κανείς αφήνεται να τον παρασύρει, γιατί δεν μπορεί να αντισταθεί σ΄ αυτόν τον κοχλασμό: Σχέδια, λέξεις όμοιες, ανόμοιες, παρόμοιες.»


Φωτογραφικό ένθετο
Στην Camera Obscura, το ειδικό ένθετο του «Εντευκτηρίου» για την καλλιτεχνική φωτογραφία, που επιμελείται ο Άρις Γεωργίου και που εκδίδεται με χορηγία της Vivartia AE, δημοσιεύεται το πορτφόλιο του Άνθιμου Καλπατζίδη «Πορτραίτο πανηγυριού».

Όπως παρατηρεί ο Ηρακλής Παπαϊωάννου, «Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Καλπατζίδη εστιάζουν σε πορτραίτα μικροπωλητών και επισκεπτών από πανηγύρια κυρίως της Μακεδονίας. Τα περισσότερα είναι μετωπικά, με τον εικονιζόμενο να αντικρίζει τον φακό, περιέχουν όμως συχνά τον πάγκο που δουλεύει ή το άμεσο περιβάλλον. Συχνά ανακύπτουν πορτραίτα παιδιών με σοβαρά βλέμματα που ποζάρουν με όπλα-παιχνίδια ή κούκλες, επιβεβαιώνοντας τον επίκτητο κοινωνικό τους ρόλο. Κρίκοι και παιχνίδια τρόμου ξεδιπλώνονται μαζί με μπαλόνια και άδειες καρότσες φορτηγών, ως ένα πολυεπίπεδο σκηνικό και φόντο των μορφών.

» Τα περισσότερα πορτραίτα διαθέτουν μια αφοπλιστική, ανυπόκριτη αμεσότητα που έχουμε ξεχάσει στην εποχή της γενικευμένης, ναρκισσιστικής σκηνοθεσίας του εαυτού. Οι άνθρωποι, λαϊκής κατά βάση τάξης, παραχωρούν την εικόνα τους χωρίς να χαμογελούν στον φακό, διατηρούν μια στάση νηφάλια, αν όχι αυθεντική. Υποδεικνύουν έτσι μια πραγματικότητα γήινη, διαφορετικής τάξης, που επιβιώνει δίπλα μας παράλληλα με την εποχή όπου όλα μοιάζουν επεξεργασμένα, συνθετικά.»

Την ύλη του τεύχους ολοκληρώνουν άρθρο της Κατερίνας Καζολέα για τη μεγάλη έκθεση «Ο καθρέφτης και η μάσκα: Το πορτραίτο στην εποχή του Πικάσο» που παρουσιάστηκε στη Μαδρίτη και τώρα εκτίθεται στο Τέξας, καθώς και ρεπορτάζ της Χρύσας Νάνου για την εκδήλωση του «Εντευκτηρίου» (στο πλαίσιο του εορτασμού των 20χρονων του περιοδικού) στην οποία η Κική Δημουλά διάβασε ποιήματά της στο «Underground Εντευκτήριο».