18.9.19

Η Ελληνίδα εκπαιδευτικός που έγινε συγγραφέας στην Αφρική

συνέντευξη της Μαρίας Ντινάκη
στη Helen Skopis για το Greek Reporter

πηγή: https://world.greekreporter.com



--> Η συγγραφέας Μαρία Ντινάκη (δεξιά) μαζί με μία μαθήτρια από το Μίχειο Γυμνάσιο- Λύκειο 
της Αντίς-Αμπέμπα στην Αιθιοπία (αριστερά)

Το 2014, η Μαρία Ντινάκη, θέλοντας να κάνει μια στροφή στη ζωή της, κάνει  αίτηση ως φιλόλογος  για το εξωτερικό, πιστεύοντας ότι η θέση θα είναι στην Ευρώπη. Όμως, η πυξίδα της ζωής έδειξε το Λουμπουμπάσι, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.  Η Μαρία Ντινάκη άρχισε να διδάσκει φιλολογικά μαθήματα και ελληνική λογοτεχνία στο σχολείο της Ελληνικής Κοινότητας. Δε θα μπορούσε να είχε πετύχει καλύτερη τύχη.
Μετά από δύο χρόνια στο Λουμπουμπάσι, η Ντινάκη επιστρέφει στην Ελλάδα  για δύο χρόνια. Ξαναφεύγει για την  αγαπημένη της ήπειρο.  Αυτή τη φορά  για την Αιθιοπία, για να διδάξει στο Μίχειο Γυμνάσιο-Λύκειο της  Ελληνικής Κοινότητας της Αντίς Αμπέμπα.
«Η Κοινότητα διαθέτει όχι μόνο σχολείο αλλά και οικοτροφείο» εξήγησε στο  Greek Reporter. «Φροντίζει με αυτόν τον τρόπο τα άπορα παιδιά, παρέχοντας τους ―πέρα από την εκπαίδευση―  στέγαση και  σίτιση. Πέρυσι φοιτούσαν στο σχολείο 47 μαθητές. Δεν ξέρω πόσους μαθητές θα έχουμε φέτος.»


Η 53χρονη Ελληνίδα φιλόλογος, που γεννήθηκε στη Δράμα, στη βορειοανατολική Ελλάδα, μας αποκάλυψε πως «η Αφρική με γοήτευσε και με κέρδισε από την πρώτη στιγμή που ήρθα, αν και είναι δύσκολο μέρος για να ζήσεις. Από την άλλη, αγαπώ πολύ τα παιδιά και τη δουλειά μου, τη διδασκαλία.»
Ήδη συγγραφέας τώρα, έχοντας εκδώσει το πρώτο της βιβλίο από τις Εκδόσεις Εντευκτηρίου τον Απρίλιο του 2019. Το βιβλίο έχει τον τίτλο «Βαλίτσα» και είναι μία ενιαία συλλογή πεζών  και ποιημάτων.


Η πρώτη παρουσίαση του βιβλίου έγινε στη Βόρεια Ελλάδα, στη Θεσσαλονίκη, στις 12 Μαίου 2019, χωρίς την παρουσία της ίδιας της συγγραφέα, καθώς δεν μπορούσε να αφήσει τους μαθητές της στην Αντίς Αμπέμπα.
Ο εκδότης της Γιώργος Κορδομενίδης ζήτησε από την συγγραφέα να κάνει ένα βίντεο έτσι ώστε να προβληθεί τη βραδιά της παρουσίασης του βιβλίου.
«Ο φίλος μου Φώτης Πάλλης, που είναι φωτογράφος βοήθησε στο βίντεο, το οποίο γυρίστηκε στον χώρο της Ελληνικής Κοινότητας με την αμέριστη στήριξη και βοήθεια του προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας, κ. Δημήτριου Συκά. Στο βίντεο αυτό, έξι  μαθήτριες του σχολείου διαβάζουν αποσπάσματα από το βιβλίο μου» ανέφερε η  Ντινάκη στο Greek Reporter.


Η Ντινάκη γράφει εδώ και χρόνια αλλά είχε τα γραπτά της κρατημένα σε ένα συρτάρι. Ήταν οι φίλοι της που την πίεζαν να τα εκδώσει και έτσι τελικά αποφάσισε να τολμήσει το εγχείρημα.
 «Το βιβλίο είναι οι σκέψεις και οι προβληματισμοί πάνω σε διάφορα θέματα. Ένας διάλογος με την οικογένεια, τη χώρα, τον τουρισμό, τη φιλία, την αγάπη.  Ο τίτλος του βιβλίου είναι Βαλίτσα, ωστόσο το περιεχόμενό του δεν είναι ταξιδιωτικό. Είναι περισσότερο ένα εσωτερικό ταξίδι», όπως αναφέρει.
Το βιβλίο αυτό για την ίδια αποτελεί το βάπτισμα του πυρός. Όπως  πολλοί συγγραφείς, ήταν διστακτική για πολύ καιρό ως προς την έκδοση του βιβλίου. Υπήρχε ο φόβος της έκθεσης στο κοινό, καθώς υπάρχουν κάποια αυτοβιογραφικά στοιχεία.
Η Ντινάκη επισημαίνει στο Greek Reporter ότι «εξαιτίας της συχνής  πρωτοπρόσωπης αφήγησης,  πολλοί πιστεύουν ότι πάντα πρωταγωνιστώ. Ωστόσο δεν αληθεύει. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση καθρεφτίζει βιώματα του ανθρώπου της διπλανής πόρτας.»


Η συγγραφέας τώρα νιώθει πολύ χαρούμενη που μοιράζεται τη δουλειά της με τους άλλους.  Ήδη δουλεύει το δεύτερό της βιβλίο που είναι για την Αφρική.
« Όταν πρωτοέρχεσαι στην Αφρική νομίζεις ότι μπορείς να την αλλάξεις, όμως σε αλλάζει αυτή. Σου μαθαίνει τον εαυτό σου, επαναπροσδιορίζεις τις αξίες, τις προτεραιότητες και τις ανάγκες σου» αναφέρει η Ντινάκη.
 Η ίδια  εξηγεί ότι «η Αφρική  είναι  ένα "σχολείο" και θα ήταν καλό για τον καθένα να την επισκεπτόταν τουλάχιστον για ένα μήνα. Θα ήταν επωφελές, μεγάλο κέρδος και για τον Έλληνα  επισκέπτη και μία ευκαιρία να συνειδητοποιήσει ότι αυτό που περνά δεν είναι κρίση. Ερχόμενος εδώ, θα διαπιστώσει ότι κρίση είναι να μην έχεις νερό και ρεύμα.»
Η Ντινάκη δεν έφυγε από  την Ελλάδα λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά λόγω μιας προσωπικής αναζήτησης που είχε γιγαντωθεί και έψαχνε να βρει λύσεις μέσα από τις αντιξοότητες και τις δυσκολίες.
--> Εξάλλου,ποιος μπορεί να αντισταθεί στις ομορφιές του αφρικανικού τοπίου; Στον ατέλειωτο ουρανό, στη σοφή απλότητα των ανθρώπων και στη γεμάτη ζωή φύση; Ποιος μπορεί να αντισταθεί στις προκλήσεις τού να ζεις και να δουλεύεις στην Αφρική; Σίγουρα όχι η Μαρία Ντινάκη, που τρέφεται και γοητεύεται από αυτές.



Ο Mehmet Ali Ozcobanlar για τον Αρά Γκιουλέρ

[ από το τεύχος Νο 116 του περιοδικού Εντευκτήριο ]






16.9.19

500 λέξεις με τον Τάκη Γκόντη



πηγή: Η Καθημερινή / Βιβλίο

Ο Τάκης Γκόντης γεννήθηκε το 1955 στη Φλαμουριά της Eδεσσας. Eζησε και εργάστηκε κατά καιρούς σε διάφορες πόλεις της επαρχίας, στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Τα επαγγέλματα διάφορα: Χημικός στη ΔΕΗ, τυπογράφος, υπεύθυνος ύλης σε εκδοτικό συγκρότημα κ.ά. Τα τελευταία χρόνια επέστρεψε στη γενέτειρά του, όπου ζει μόνιμα. Eχει εκδώσει συνολικά δέκα βιβλία, πεζογραφίας (διήγημα μυθιστόρημα) και ποίησης. Πρόσφατα εκδόθηκαν και κυκλοφόρησαν: η ποιητική συλλογή του Διαλείπον εκκρεμές από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης και η συλλογή διηγημάτων Τετ α τετ από τις Εκδόσεις Εντευκτηρίου.

Ποια βιβλία έχετε αυτόν τον καιρό πλάι στο κρεβάτι σας;
Το «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» του Προυστ για τη θεματική σχετικότητα, αλλά και επειδή δεν βολεύομαι με χαμηλό μαξιλάρι.

Ποιος ήρωας/ηρωίδα λογοτεχνίας θα θέλατε να είστε και γιατί;
Η ερώτηση αφορά το πολύ μακρινό παρελθόν. Πάνε πια τα χρόνια που ήθελα να είμαι κάτι άλλο. Αφήστε που οι περισσότεροι ήρωες των καλών βιβλίων είναι αρνητικά πρότυπα. Το ζητούμενο είναι να φτάσω να είμαι αυτό που θα ήθελα να είμαι.

Διοργανώνετε ένα δείπνο. Ποιους ποιητές ή συγγραφείς καλείτε, ζώντες και τεθνεώτες;
Οι 500 λέξεις μάλλον δεν φτάνουν για να φτιάξω μια πολύ μικρή λίστα. Συνεπώς θα διοργάνωνα ένα δείπνο για δύο με καλεσμένο τον Κωνσταντίνο Καβάφη.

Ποιο ήταν το πιο ενδιαφέρον στοιχείο που μάθατε πρόσφατα χάρη στην ανάγνωση ενός βιβλίου;
Πρόσφατα όχι, όμως παλιά, πολύ παλιά, διαβάζοντας τον «Ηλίθιο» του Ντοστογιέφσκι διαμόρφωσα τη βασική φιλοσοφική θέση ότι η αγάπη και η καλοσύνη είναι η απάντηση για όλα.

Ποιο κλασικό βιβλίο διαβάσατε πρόσφατα για πρώτη φορά;
Δεν ξέρω αν συγκαταλέγεται στη λίστα των κλασικών, διάβασα όμως με αδικαιολόγητη καθυστέρηση τη «Μεγάλη χίμαιρα» του Καραγάτση.

Και ποιο είναι το βιβλίο που έχετε διαβάσει τις περισσότερες φορές;
Μόνο τη δεύτερη δεκαετία της ζωής μου ξαναδιάβαζα το ίδιο βιβλίο, κυρίως επειδή είχα ελάχιστα. Τώρα πια όχι. Το θεωρώ άδικο για τα δεκάδες αδιάβαστα που περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους. Τότε όμως διάβασα, θυμάμαι, περισσότερο από δύο φορές τη «Δίκη» του Κάφκα. Φοβάμαι ότι θα μπω στον πειρασμό (κατ’ εξαίρεση) να το ξανακάνω.

Τρεις διαφορετικές ιστορίες το βιβλίο σας ή τρεις ιστορίες που τις συνδέει η ανθρώπινη συνάντηση σε τετ α τετ;
Αν προκειμένου να αποτυπωθεί εξ ολοκλήρου μία εικόνα είναι απαραίτητες και οι τρεις διαστάσεις, μπορεί να ειπωθεί, αν και λιγάκι φιλόδοξο να χωρέσει ολόκληρη η σημερινή κοινωνία σε ένα τόσο ολιγοσέλιδο βιβλίο.

Τάκης Γκόντης: Τετ α τετ
Θεσσαλονίκη
Εκδόσεις Εντευκτηρίου [ Πεζογραφία ], 2019
72 σελ.
Διαστάσεις (Π x Υ): 12,5 x 21 cm
Τιμή: 8,48 ευρώ (με Φ.Π.Α.)
ISBN 978-960-7568-59-5

13.9.19

Πέθανε χτες ο Νάνος Βαλαωρίτης



Ανακοίνωση της Εταιρείας Συγγραφέων

«Θα συνεχίσω άραγες να γράφω και μετά θάνατον; Έχω γράψει σε ώρα τροπικής θύελλας τις παραμονές του τέλους κι όταν το πλοίο βυθιζόταν τραγούδησα στο κατάστρωμα κι όταν γκρεμίζονταν οι πυλώνες του ναού, έκρουσα τις φωνητικές μου χορδές με την τελευταία μου πνοή…
Έγραψα σε ώρες συσκότισης λόγω διακοπής ρεύματος, σε ώρα ψυχικού κλονισμού, παγιδευμένος κάτω από χαλάσματα χωρίς αέρα κι αντικρίζοντας εκτελεστικά αποσπάσματα δικτατοριών. Έγραψα ακούγοντας εκκωφαντικές συναυλίες σκληρού ροκ και στο κρεβάτι μου όταν κοιμόμουνα: τώρα χρειάζομαι μόνο χαρτί και καλαμάρι και θα συνεχίσω να γράφω στον αιώνα τον άπαντα».

Η Ζωή μου μετά θάνατον εγγυημένη, 1993

Με μεγάλη θλίψη πληροφορηθήκαμε το θάνατο του ποιητή, πεζογράφου, δοκιμιογράφου και ιδρυτικού μέλους της Εταιρείας Συγγραφέων, Νάνου Βαλαωρίτη. Από τις σημαντικότερες μορφές της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, δισέγγονος του ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, ο Νάνος Βαλαωρίτης, ο οποίος πέθανε αργά χθες σε ηλικία 98 ετών, έχει συνδέσει το όνομά του με τις μεγάλες πρωτοπορίες, αλλά και ορισμένα από τα διασημότερα ονόματα των γραμμάτων του 20ού αιώνα. Σεφέρης, Μπρετόν, Φερλινγκέττι, Γκίνσμπεργκ, Μπάροουζ, Τ.Σ. Έλιοτ, Γ.Χ Όντεν και Ντύλαν Τόμας είναι μερικοί μόνο από τους συγγραφείς και ποιητές τους οποίους γνώρισε και συναναστράφηκε. Συμμετείχε στο κίνημα του υπερρεαλισμού, βούτηξε στη beat λογοτεχνία αλλά και στη γλωσσοκεντρική και punk ποίηση, χαρακτηρίστηκε αιώνιος έφηβος και περιπλανήθηκε πάντοτε, με τη ζωή, με τη γραφή του, σε χώρους νέους, πειραματικούς και περιπετειώδεις.  
Στους οικείους του εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια και τη συμπαράστασή μας. 


Ο Νάνος Βαλαωρίτης γεννήθηκε στη Λωζάνη της Ελβετίας το 1921. Σπούδασε φιλολογία και νομικά στα πανεπιστήμια Αθηνών, Λονδίνου, Σορβόννης. Εργάστηκε ως υπάλληλος της Ελληνικής Πρεσβείας στο Λονδίνο, μεταφραστής, συνεργάτης και εκδότης περιοδικών. Παρουσίασε άρθρα και μετέφρασε πρώτος στο Λονδίνο εκτενώς Έλληνες ποιητές του 1930 -Σεφέρη, Ελύτη, Εμπειρίκο, Εγγονόπουλο, Γκάτσο. 
Στην Αγγλία έζησε από το 1944 έως το 1953 και γνώρισε τον Έλιοτ και όλο τον κύκλο του. Το διάστημα 1954-60 έμεινε στο Παρίσι και γνώρισε τον Αντρέ Μπρετόν και τους υπερρεαλιστές. Το 1960 γύρισε στην Ελλάδα και διηύθυνε το περιοδικό "Πάλι" (1963-1966). Το 1969 παρουσίασε ελληνική ποίηση στο γαλλικό περιοδικό "Lettres Nouvelles". Από το 1968 έως το 1993 δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία και δημιουργική γραφή στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο. 
Εκεί, ποιητικά του κείμενα εκδόθηκαν από τον οίκο City Lights του Λώρενς Φερλινγκέττι. Οργάνωσε παρουσίαση των Ελλήνων υπερρεαλιστών στο Κέντρο Πομπιντού το 1990-91. Διηύθυνε από το 1989 έως το 1995 με τον ποιητή Αντρέα Παγουλάτο το περιοδικό "Συντέλεια", το οποίο επανεκδόθηκε το 2004 με τίτλο "Νέα Συντέλεια". 
Το 1959 βραβεύτηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το οποίο και αρνήθηκε. Το 1982, βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το 1998 με το Κρατικό Βραβείο Χρονικού - Μαρτυρίας. Το 1996 βραβεύτηκε από την Ν.Ρ.Α. [National Poetry Association (Αμερικανική Εταιρεία Ποίησης)] – η οποία στο παρελθόν είχε βραβεύσει και τους Φερλινγκέττι, Γκίνσμπεργκ κ.ά. 
Το 2006 τιμήθηκε με το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το ποιητικό του έργο. Το 2006, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τού απένειμε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος Τιμής. 
Το 2009 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. 


7.9.19

Ένα εγχειρίδιο ιδιωτικής πατριδογνωσίας




γράφει ο Τέλλος Φίλης

Ένα βιβλίο που, ανάμεσα σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις, αποκτά μία άλλου είδους επικαιρότητα: Μικροί άντρες και μόνες γυναίκες, μυστικά και ψέματα, ανάμεσα σε ατάκες της Φίνος Φιλμς, άνθρωποι με τις ζωές τους σε ντουλάπες, τάπερ αεροστεγή με ανομολόγητες αλήθειες, το πέρασμα του χρόνου με τη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου, ενδοοικογενειακή βία, εμπρησμοί, σχολικοί εκφοβισμοί, απώλειες κι αυταπάτες, η περούκα της Λουίζης Ριανκούρ, κι ανάμεσά τους άνθρωποι γνώριμοι, ανθρώποι όρθιοι και πεσμένοι στα πατώματα, πυρκαγιές, χωρισμοί, έρωτες ή κάτι σαν έρωτες και απιστίες, όλα αυτά τα μικρά-μεγάλα γεγονότα, αφορμές κι αιτίες μιας μετάλλαξης από το 1980 μέχρι το 2000, που μας έχουν φτάσει ώς εδώ. Και η Αλίκη Βουγιουκλάκη. 

Κάποια βιβλία έχουν το χάρισμα, σχεδόν με μία ύπουλη "κανονικότητα", να κρύβουν όλα τα παλιά σεμεδάκια που κληρονομήσαμε, όλα τα αποξηραμένα μιγκέ των ερώτων μας, τα μυστικά μας λόγια και κάτι ανομολόγητες επιθυμίες κρυμμένες άτσαλα κάτω απ' το χαλί της ζωής μας. Νομίζοντας πως κανένας δεν τις βλέπει. 


Από την παρουσίαση του βιβλίου στο Public της Θεσσαλονίκης


Μερικά βιβλία ―χωρίς να το επιδιώκουν― γίνονται τα εγχειρίδια της ιδιωτικής μας ανομολόγητης πατριδογνωσίας, σε χρόνια που ψάχνουμε από την αρχή ποιοι είμαστε, σε ποιες ταυτότητες υπάρχουμε, σε ποιες γωνίες έχουμε ακόμη αντοχή να υπάρξουμε. Όλη αυτήν την αμηχανία να προσπαθούμε να αντέξουμε, τις αλλαγές των χρόνων μας, την βαρβαρότητα που έγινε "μια κανονική ζωή", την αδιαφορία που αντικατέστησε την αλληλεγγύη, τις επικεφαλίδες που καπέλωσαν τις λέξεις των κειμένων. 

Κάποια βιβλία ―το ξέρω, δεν ήταν αυτή η πρόθεσή τους― μοιάζουν με αεροστεγή μυστικά τα οποία μας μεγάλωσαν τακτοποιημένα στο πιο σκοτεινό ράφι της ψυχής μας κι αναλλοίωτα ανοίγουν και σου δείχνουν ποιος είσαι πραγματικά κι όχι ποιος θα 'θελες να είσαι. 

Τα τάπερ της Αλίκης θα ήθελαν να είναι ένα ακόμη ωραίο μυθιστόρημα. Δεν είναι. Είναι ένα ανελέητο εγχειρίδιο μίας διαχρονικά ατιμώρητης εγκληματικότητάς. Της δικής μας. Είναι όλα αυτά που ζήσαμε, νιώσαμε, περάσαμε ξώφαλτσα ή απείχαμε, και γίναμε αυτό που τώρα είμαστε. Είναι η αλήθεια μας επιτέλους, κλεισμένη επί χρόνια σε ιδιωτικά μυστικά τάπερ αναλλοίωτα που επειγόντως οφείλουμε να βγάλουμε, να αεριστούν τα πάντα απ' την αρχή κι ας χαλάσουν κάποια από τα παλιά μας όνειρα, τα πεπερασμένα ιδανικά της νιότης μας, κάποια στερότυπα που μας πλήγωσαν, κάποιοι μυθοι που αφεθήκαμε να μας παραπλανήσουν, κάποιες ταινίες που μας αποκοίμησαν· και μάλιστα το συντομότερο, γιατί μόνο έτσι οι αξίες μας έχουν μια ελάχιστη ελπίδα να ξαναβγούν στο φως και στις ζωές μας.


Έλενα Ακρίτα
Τα τάπερ της Αλίκης
Αθήνα
Διόπτρα 2019
408 σελ.
ISBN 978-960-586-304-3
τιμή: 16,60 ευρώ (με ΦΠΑ)