Μέγκαν Ράις: Μια μοναχή στο πυρηνικό άβατο

Του Περικλή Δημητρολόπουλου

πηγή: www.tanea.gr

Κατάφερε να εισβάλει σε μια από τις καλύτερα φυλασσόμενες πυρηνικές εγκαταστάσεις των Ηνωμένων Πολιτειών για να εκφράσει τη διαμαρτυρία της, ενώ στο ενεργητικό της έχει ήδη καμιά 50αριά συλλήψεις για πολιτική ανυπακοή. Οι έξι μήνες της φυλάκισής της ήταν μια πολύτιμη εμπειρία ζωής. Η 82χρονη καλόγρια βρίσκεται εκεί όπου ο λόγος του Θεού συναντά τον ακτιβισμό. Και περιμένει ακόμη μια δίκη

Στην «Ιστορία μιας μοναχής», η Οντρεϊ Χέπμπορν αποφασίζει να εγκαταλείψει τη μοναστική ζωή για να αφιερώσει απερίσπαστη τις δυνάμεις της στην ανακούφιση των θυμάτων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η ιστορία της Μέγκαν Ράις δεν έχει τόσο δύσκολες αποφάσεις. Εχει, όμως, πολλή πίστη και ακόμη περισσότερο ακτιβισμό.

Η 82χρονη μοναχή ανήκει στο ρωμαιοκαθολικό τάγμα της Κοινωνίας του Ιερού Τέκνου Ιησού. Το ράσο, όμως, είναι περιττό στο πεδίο της μάχης. Στην περίπτωσή της, η εμπόλεμη ζώνη δεν είναι άλλη από την Ερημο της Νεβάδας, εκεί όπου η αμερικανική κυβέρνηση πραγματοποιεί πυρηνικές δοκιμές και διατηρεί μερικές από τις καλύτερα φυλασσόμενες πυρηνικές εγκαταστάσεις.

ΤΑ ΑΔΥΤΑ ΤΩΝ ΑΔΥΤΩΝ. Σε μια τέτοια εγκατάσταση, όπου ο αμερικανικός στρατός διατηρεί υψίστης σημασίας τμήματα πυρηνικών όπλων και καυσίμων, κατάφερε να εισέλθει η Μέγκαν Ράις με τη βοήθεια δύο ανδρών συντρόφων της - συντρόφων στον αντιπυρηνικό ακτιβισμό, όχι στη μοναστική ζωή. Οι τρεις τους κατάφεραν να φτάσουν στα άδυτα της πυρηνικής Αμερικής μόνο με τη βοήθεια των φακών τους κι ενός κόφτη τον οποίο χρησιμοποίησαν για να ξεπεράσουν το εμπόδιο του συρμάτινου φράκτη χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους φρουρούς, τους αισθητήρες κίνησης και τις κάμερες. Ακούγεται σαν θαύμα. Και ολοκληρώθηκε με θέαμα. Η Ράις και οι σύντροφοί της σκόρπισαν αίμα στον Σταθμό Εμπλουτισμένου Ουρανίου - ένα κτίριο που κατασκευάστηκε πρόσφατα, περιβάλλεται από παρατηρητήρια φύλαξης και στοίχισε μισό δισεκατομμύριο δολάρια - και κρέμασαν στο εξωτερικό του μερικά πανό που αν μη τι άλλο ξεχώρισαν για τα πρωτότυπα συνθήματά τους: «Μάχαιρες σε υνία», «Λόγχες σε δρεπάνια». Καμία έκπληξη για τους μελετηρούς πιστούς: τα συνθήματα ήταν από το βιβλίο του προφήτη Ησαΐα (κεφάλαιο δεύτερο, εδάφιο τέταρτο).

Το «θαύμα» στη Νεβάδα συντελέστηκε στις 28 Ιουλίου και έφερε σε δύσκολη θέση τον αμερικανό Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος έχει ταχθεί υπέρ του περιορισμού των πυρηνικών υλικών στο πλαίσιο της καταπολέμησης της πυρηνικής τρομοκρατίας. Η 82χρονη καλόγρια και οι δύο σύντροφοί της, 57 και 63 ετών, απέδειξαν ότι είναι πιο εύκολο να εισβάλει κανείς σε μια πυρηνική εγκατάσταση παρά σε μια αφύλακτη φάρμα. Σε συνέντευξη που παραχώρησε πριν από μερικές ημέρες, η Μέγκαν Ράις παρέμεινε πιστή στις θέσεις της. «Η πυρηνική βιομηχανία είναι έγκλημα» δήλωσε. «Ξοδεύουμε περισσότερα για τα πυρηνικά όπλα απ' ό,τι για την εκπαίδευση, την υγεία, τις μεταφορές, την ανακούφιση των πληγέντων».

Οι δικαστικές Αρχές έχουν ασφαλώς μια εντελώς διαφορετική γνώμη. «Πρόκειται για ζήτημα εθνικής ασφάλειας» δήλωσε ο εισαγγελέας Ουίλιαμ Κίλιαν. «Αυτή είναι μια πολύ σημαντική δίκη» πρόσθεσε. Η Μέγκαν Ράις θα καθήσει στο εδώλιο του κατηγορουμένου τον προσεχή Οκτώβριο. Εάν βρεθεί ένοχη για τις κατηγορίες που τις αποδίδονται θα μπορούσε να φυλακιστεί ακόμη και για 16 χρόνια. Αλλά η ίδια δεν πτοείται. Οπως σημειώνουν οι «Νιου Γιορκ Τάιμς», η Ράις απέδειξε πόσο έχει εξελιχθεί το κίνημα κατά των πυρηνικών όπλων από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Αποδεικνύει, επίσης, ότι το πνεύμα ανεξαρτησίας της μοναχής που υποδύθηκε η Οντρεϊ Χέπμπορν έχει περάσει από τον κινηματογράφο στην πραγματική ζωή. Και σήμερα, η Μέγκαν Ράις είναι η άξια κληρονόμος του.

Ισως δεν θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά. Η αδελφή Ράις γεννήθηκε στο Μανχάταν στις 31 Ιανουαρίου του 1930. Ηταν η μικρότερη από τα τρία κορίτσια μιας καθολικής οικογένειας. Ο πατέρας της ήταν μαιευτήρας που προσέφερε τις γνώσεις του στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και τις υπηρεσίες του στην κλινική Μπελβί. Η μητέρα της ήταν ιστορικός με διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Η διατριβή της ήταν για τις θέσεις της Καθολικής Εκκλησίας απέναντι στη δουλεία. Σύμφωνα με τη Μέγκαν Ράις, η μητέρα της υποστήριζε ενθέρμως τους διαφυλετικούς γάμους. «Δεν βλέπω την ώρα να γεμίσει ολόκληρος ο κόσμος από μιγάδες» έλεγε συχνά στην κόρη της.

Η Μέγκαν φοίτησε στο καθολικό σχολείο του Μανχάταν, ενδύθηκε το σχήμα στα 18 της, πήρε πτυχίο βιολογίας από το Μπόστον Κόλετζ, ενώ παρακολούθησε σεμινάρια στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Από το 1962 έως το 2004, και μόνο με μερικά διαλείμματα, υπηρέτησε το τάγμα της ως δασκάλα στη Νιγηρία και την Γκάνα. «Κοιμόμασταν στην αίθουσα του σχολείου. Δεν είχαμε ούτε ηλεκτρικό, ούτε νερό» έχει δηλώσει για τις πρώτες της ημέρες στην αγροτική Αφρική.

ΟΛΟΝΥΧΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ. Η γνωριμία με το κίνημα κατά των πυρηνικών όπλων έγινε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στο Μανχάταν. Αρχισε να επισκέπτεται τη Νεβάδα. Οι υπόλοιποι ακτιβιστές και οι υπεύθυνοι των πυρηνικών εγκαταστάσεων έμαθαν ότι οι διαδηλώσεις μπορούν να συνδυαστούν μια χαρά με τις ολονυχτίες. Σε αυτές τις εξορμήσεις στην έρημο την συνόδευε καμιά φορά η μητέρα της. Σε μια περίπτωση, η αδελφή Ράις διαδήλωσε με άλλες καλόγριες έξω από τις πυρηνικές εγκαταστάσεις. «Οι φρουροί μάς αντιμετώπισαν σαν να ήμασταν τίποτε φοβεροί εγκληματίες» θυμάται.

Η Μέγκαν Ράις συνελήφθη το 1998 έξω από μια στρατιωτική σχολή στο Φορτ Μπένινγκ της Τζόρτζια. Η σχολή λεγόταν School of the Americas κι εκπαίδευσε γενιές και γενιές στρατιωτικών από διάφορες χώρες της Λατινικής Αμερικής στην αντιμετώπιση των αριστερών κινημάτων. Η σχολή έκλεισε όταν φούντωσαν οι φήμες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η διαδήλωση εκείνη, όμως, κόστισε στη Μέγκαν Ράις έξι μήνες στη φυλακή. Μετά την αποφυλάκισή της επέστρεψε στην Αφρική. Αλλά εκεί δεν μπόρεσε να αποφύγει τη μαλάρια και τον τύφο.

Γύρισε οριστικά στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2004. Το 2005 έλαβε την άδεια από το τάγμα της να συμμετάσχει στην Εμπειρία της Ερήμου της Νεβάδας, οργάνωση ακτιβιστών με έδρα το Λας Βέγκας που έκανε πνευματικές εκδηλώσεις υπέρ της κατάργησης των πυρηνικών. Επτά χρόνια μετά βρίσκεται αντιμέτωπη με μια δικαστική περιπέτεια που μπορεί να της στοιχίσει μια νέα φυλάκιση και πρόστιμο ύψους 600.000 δολαρίων. Η ίδια αντιμετωπίζει απολύτως ήρεμη τη νέα πρόκληση. Η ζωή, λέει, της φέρθηκε πολύ καλά. Και δεν πρόκειται να το βάλει κάτω. Ακόμη κι αν μια ενδεχόμενη φυλάκιση ισοδυναμεί στην πραγματικότητα με καταδίκη σε θάνατο.



ΕΙΠΕ
Οι έξι μήνες στη φυλακή με βοήθησαν να διευρύνω τους πνευματικούς μου ορίζοντες. Στη φυλακή μαθαίνεις να ελαχιστοποιείς τις ανάγκες σου

ΕΙΠΑΝ ΓΙ’ ΑΥΤΗΝ
Είναι το είδος του ανθρώπου που διακινδυνεύει τη ζωή του για να προστατεύσει τους άλλους
Τζιμ Χάμπερ, επικεφαλής της θρησκευτικής οργάνωσης «Εμπειρία της Ερήμου της Νεβάδας»