του Κώστα Μαρίνου
πηγή: www.makthes.gr (εφημ. Μακεδονία, 26/5/2013)
Θα πρέπει να έχει πάντα έτοιμη τη βαλίτσα της η Βάνα Χαραλαμπίδου, με τόσα ταξίδια που κάνει. Και σίγουρα αυτά που δεν ξεχνά να πάρει μαζί της είναι χαρτί, μολύβι και μια φωτογραφική μηχανή.
Δημοσιογράφος που κέρδισε με τη δουλειά της -και κατά γενική ομολογία- τον χαρακτηρισμό της «έγκριτης», ταξιδεύει και παρατηρεί. Δεν κοιτάζει απλώς τους τόπους και τους ανθρώπους τους, αλλά θέλει να περάσει από τις πρώτες εντυπώσεις σε μια ουσιαστική γνωριμία μαζί τους.
Καρπός ορισμένων από αυτά τα ταξίδια είναι και το νέο βιβλίο της που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Εντευκτηρίου. Έχει τίτλο «Μια κουκίδα στο χάρτη».
Ωστόσο, στην παρουσίαση της έκδοσης κατά τη 10η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου η συγγραφέας τόνισε ότι «οι πόλεις δεν είναι μια κουκίδα στο χάρτη. Είναι ζωντανοί και παλλόμενοι, θορυβώδεις και αεικίνητοι οργανισμοί, ή από χρόνια νεκροί ερειπιώνες με απόηχους αναμνήσεων, επιθυμιών, φόβων και πόθων ενός πολυκύμαντου βίου, μιας προηγούμενης θρυλικής ζωής, ενός αιματοβαμμένου συχνά παρελθόντος, που αξίζει να μην ξεχαστεί. Οι πόλεις έχουν προσωπικότητα, ιδιοσυγκρασία, χαρακτήρα, ύφος, έκφραση, ατμόσφαιρα. Οι πόλεις είναι μαγνήτες που σε τραβούν χωρίς να ξέρεις γιατί, είναι σκηνικό θεάτρου, όπου διαδραματίζονται καθημερινά κωμωδίες και τραγωδίες, είναι λαβύρινθοι που ευνοούν τις περιπλανήσεις, είναι καράβια προορισμένα για ευρείς ορίζοντες και ανοιχτά ενδεχόμενα, είναι καθρέφτες για να γνωρίζεις καλύτερα τον εαυτό σου, είναι κιβωτοί γνώσης, ομορφιάς, μπορεί και αθλιότητας - οι πόλεις είναι τα μυστικά τους που θέλεις να αποκαλύψεις, είναι τα μυστήριά τους που σε προκαλούν, είναι οι αναπάντεχες όψεις τους που μπορούν ακόμη να σε αιφνιδιάζουν».
Ο υπότιτλος του βιβλίου φανερώνει αμέσως στον αναγνώστη σε ποιους λαβύρινθους μπήκε η Βάνα Χαραλαμπίδου, τα μυστικά ποιων πόλεων γνώρισε, και βεβαίως το τεράστιο γεωγραφικά πεδίο στο οποίο κινήθηκε: «Πετρούπολη - Δαμασκός - Χαλέπι - Πέτρα - Ασουάν - Μαρακές - Πομπηία - Αβάνα». Σε πρώτη ανάγνωση γνωστοί τουριστικοί προορισμοί, όλοι ή σχεδόν όλοι. Η Βάνα Χαραλαμπίδου όμως, όπως το επισημαίνει, ξέρει ότι στις πόλεις «διαδραματίζονται καθημερινά κωμωδίες και τραγωδίες». Ξέρει ακόμη ότι το παρελθόν, έστω και το αιματοβαμμένο, «αξίζει να μην ξεχαστεί».
ΜΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΒΙΩΜΑΤΩΝ
Έτσι, προετοιμάζεται πριν από κάθε ταξίδι. Μελετά την ιστορία του τόπου που θα επισκεφθεί, τη λογοτεχνία του, ακούει τη μουσική του. Αυτός ο άυλος εξοπλισμός τη βοηθά ώστε τα ερεθίσματα που προσλαμβάνει να αξιοποιούνται αφού προχωρά στην ερμηνεία τους. Δεν το κάνει ο κοινός τουρίστας, που αναζητά μόνο μια γρήγορη εναλλαγή εικόνων, τις οποίες καταγράφει σε βίντεο ή φωτογραφίες, ως αναμνηστικά ενός ακόμη ταξιδιού. Για τη Βάνα Χαραλαμπίδου η μετάπλαση των εικόνων ζωής, του βλέμματος των κατοίκων των πόλεων που επισκέπτεται, των γεύσεων που δοκιμάζει και των δειγμάτων πολιτισμού που εντοπίζει, και όχι μόνο στις αίθουσες των μεγάλων μουσείων, γίνονται μαθήματα, ακόμη και αυτογνωσίας. Συμφωνεί σ’ αυτό, αφού, όπως είπε στην παρουσίαση του βιβλίου της, το ταξίδι για αυτήν είναι «κλειδί για τη γεφύρωση φυλετικών, εθνικών, θρησκευτικών και κάθε είδους ρηγμάτων - είναι το μέσο για την απέκδυση του αυτάρεσκου μανδύα της υποτιθέμενης μοναδικότητάς μας, αλλά κυρίως ο καλύτερος τρόπος για την προσέγγιση του Άλλου, του αλλοεθνούς, του αλλόθρησκου, του αλλόγλωσσου, του αλλόφυλου, του ξένου - είναι επίσης πολύτιμο μάθημα αυτογνωσίας και αυτοπροσδιορισμού». Η ίδια προσθέτει και τα εξίσου σημαντικά για το ταξίδι: «Είναι άγγιγμα της ιστορίας και κατανόηση της αδιάλειπτης συνέχειάς της - απόπειρα να ξετυλιχθεί το νήμα που συνδέει το παρόν με το παρελθόν - ερμηνεία των σύγχρονων γεγονότων, που απλώς επαναλαμβάνουν τα παρελθόντα σε άλλες συνθήκες». Ενώ καταλήγει πως αυτά μπορούν να συμβάλουν «στην ανάδειξη όσων συστηματικά αποσιωπά ή προβάλλει μέσα από παραμορφωτικούς καθρέφτες η επίσημη ιστορία, των ψευδολογιών με τις οποίες ετράφησαν γενεές γενεών».
Το βιβλίο της Βάνας Χαραλαμπίδου δεν πρέπει να εκληφθεί ως ένα σοβαροφανές δοκίμιο. Η συγγραφέας δεν κρύβει τη συγκίνησή της για όσα ανακαλύπτει στον δρόμο της και τη μεταδίδει στον αναγνώστη, ο οποίος σίγουρα έχει να μάθει πολλά από την ανάγνωσή του. Όμως προσοχή: δεν είναι ούτε ένας ταξιδιωτικός οδηγός με πληροφορίες για την καλύτερη πλαζ ή το πιο... in εστιατόριο. Είναι μια μεταφορά βιωμάτων από τον απέραντο κόσμο. Και μια τελευταία παρατήρηση. Δεν πρέπει να προσπεράσει ο αναγνώστης τη γεωγραφική κατανομή των τόπων που επισκέφθηκε η Βάνα Χαραλαμπίδου. Το τόξο που διαγράφουν αποκαλύπτει πολλά για τα ενδιαφέροντά της.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Βάνα Χαραλαμπίδου, «Μια κουκίδα στο χάρτη», εκδόσεις Εντευκτηρίου, καλλιτεχνική επιμέλεια και εξώφυλλο Άρις Γεωργίου, εκδοτική επιμέλεια Γιώργος Κορδομενίδης.
πηγή: www.makthes.gr (εφημ. Μακεδονία, 26/5/2013)
Πομπηία
Θα πρέπει να έχει πάντα έτοιμη τη βαλίτσα της η Βάνα Χαραλαμπίδου, με τόσα ταξίδια που κάνει. Και σίγουρα αυτά που δεν ξεχνά να πάρει μαζί της είναι χαρτί, μολύβι και μια φωτογραφική μηχανή.
Καρπός ορισμένων από αυτά τα ταξίδια είναι και το νέο βιβλίο της που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Εντευκτηρίου. Έχει τίτλο «Μια κουκίδα στο χάρτη».
Ωστόσο, στην παρουσίαση της έκδοσης κατά τη 10η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου η συγγραφέας τόνισε ότι «οι πόλεις δεν είναι μια κουκίδα στο χάρτη. Είναι ζωντανοί και παλλόμενοι, θορυβώδεις και αεικίνητοι οργανισμοί, ή από χρόνια νεκροί ερειπιώνες με απόηχους αναμνήσεων, επιθυμιών, φόβων και πόθων ενός πολυκύμαντου βίου, μιας προηγούμενης θρυλικής ζωής, ενός αιματοβαμμένου συχνά παρελθόντος, που αξίζει να μην ξεχαστεί. Οι πόλεις έχουν προσωπικότητα, ιδιοσυγκρασία, χαρακτήρα, ύφος, έκφραση, ατμόσφαιρα. Οι πόλεις είναι μαγνήτες που σε τραβούν χωρίς να ξέρεις γιατί, είναι σκηνικό θεάτρου, όπου διαδραματίζονται καθημερινά κωμωδίες και τραγωδίες, είναι λαβύρινθοι που ευνοούν τις περιπλανήσεις, είναι καράβια προορισμένα για ευρείς ορίζοντες και ανοιχτά ενδεχόμενα, είναι καθρέφτες για να γνωρίζεις καλύτερα τον εαυτό σου, είναι κιβωτοί γνώσης, ομορφιάς, μπορεί και αθλιότητας - οι πόλεις είναι τα μυστικά τους που θέλεις να αποκαλύψεις, είναι τα μυστήριά τους που σε προκαλούν, είναι οι αναπάντεχες όψεις τους που μπορούν ακόμη να σε αιφνιδιάζουν».
Μαρακές
Ο υπότιτλος του βιβλίου φανερώνει αμέσως στον αναγνώστη σε ποιους λαβύρινθους μπήκε η Βάνα Χαραλαμπίδου, τα μυστικά ποιων πόλεων γνώρισε, και βεβαίως το τεράστιο γεωγραφικά πεδίο στο οποίο κινήθηκε: «Πετρούπολη - Δαμασκός - Χαλέπι - Πέτρα - Ασουάν - Μαρακές - Πομπηία - Αβάνα». Σε πρώτη ανάγνωση γνωστοί τουριστικοί προορισμοί, όλοι ή σχεδόν όλοι. Η Βάνα Χαραλαμπίδου όμως, όπως το επισημαίνει, ξέρει ότι στις πόλεις «διαδραματίζονται καθημερινά κωμωδίες και τραγωδίες». Ξέρει ακόμη ότι το παρελθόν, έστω και το αιματοβαμμένο, «αξίζει να μην ξεχαστεί».
ΜΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΒΙΩΜΑΤΩΝ
Έτσι, προετοιμάζεται πριν από κάθε ταξίδι. Μελετά την ιστορία του τόπου που θα επισκεφθεί, τη λογοτεχνία του, ακούει τη μουσική του. Αυτός ο άυλος εξοπλισμός τη βοηθά ώστε τα ερεθίσματα που προσλαμβάνει να αξιοποιούνται αφού προχωρά στην ερμηνεία τους. Δεν το κάνει ο κοινός τουρίστας, που αναζητά μόνο μια γρήγορη εναλλαγή εικόνων, τις οποίες καταγράφει σε βίντεο ή φωτογραφίες, ως αναμνηστικά ενός ακόμη ταξιδιού. Για τη Βάνα Χαραλαμπίδου η μετάπλαση των εικόνων ζωής, του βλέμματος των κατοίκων των πόλεων που επισκέπτεται, των γεύσεων που δοκιμάζει και των δειγμάτων πολιτισμού που εντοπίζει, και όχι μόνο στις αίθουσες των μεγάλων μουσείων, γίνονται μαθήματα, ακόμη και αυτογνωσίας. Συμφωνεί σ’ αυτό, αφού, όπως είπε στην παρουσίαση του βιβλίου της, το ταξίδι για αυτήν είναι «κλειδί για τη γεφύρωση φυλετικών, εθνικών, θρησκευτικών και κάθε είδους ρηγμάτων - είναι το μέσο για την απέκδυση του αυτάρεσκου μανδύα της υποτιθέμενης μοναδικότητάς μας, αλλά κυρίως ο καλύτερος τρόπος για την προσέγγιση του Άλλου, του αλλοεθνούς, του αλλόθρησκου, του αλλόγλωσσου, του αλλόφυλου, του ξένου - είναι επίσης πολύτιμο μάθημα αυτογνωσίας και αυτοπροσδιορισμού». Η ίδια προσθέτει και τα εξίσου σημαντικά για το ταξίδι: «Είναι άγγιγμα της ιστορίας και κατανόηση της αδιάλειπτης συνέχειάς της - απόπειρα να ξετυλιχθεί το νήμα που συνδέει το παρόν με το παρελθόν - ερμηνεία των σύγχρονων γεγονότων, που απλώς επαναλαμβάνουν τα παρελθόντα σε άλλες συνθήκες». Ενώ καταλήγει πως αυτά μπορούν να συμβάλουν «στην ανάδειξη όσων συστηματικά αποσιωπά ή προβάλλει μέσα από παραμορφωτικούς καθρέφτες η επίσημη ιστορία, των ψευδολογιών με τις οποίες ετράφησαν γενεές γενεών».
Μαρακές, Παλμύρα
Το βιβλίο της Βάνας Χαραλαμπίδου δεν πρέπει να εκληφθεί ως ένα σοβαροφανές δοκίμιο. Η συγγραφέας δεν κρύβει τη συγκίνησή της για όσα ανακαλύπτει στον δρόμο της και τη μεταδίδει στον αναγνώστη, ο οποίος σίγουρα έχει να μάθει πολλά από την ανάγνωσή του. Όμως προσοχή: δεν είναι ούτε ένας ταξιδιωτικός οδηγός με πληροφορίες για την καλύτερη πλαζ ή το πιο... in εστιατόριο. Είναι μια μεταφορά βιωμάτων από τον απέραντο κόσμο. Και μια τελευταία παρατήρηση. Δεν πρέπει να προσπεράσει ο αναγνώστης τη γεωγραφική κατανομή των τόπων που επισκέφθηκε η Βάνα Χαραλαμπίδου. Το τόξο που διαγράφουν αποκαλύπτει πολλά για τα ενδιαφέροντά της.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Βάνα Χαραλαμπίδου, «Μια κουκίδα στο χάρτη», εκδόσεις Εντευκτηρίου, καλλιτεχνική επιμέλεια και εξώφυλλο Άρις Γεωργίου, εκδοτική επιμέλεια Γιώργος Κορδομενίδης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου