Το όραμα του υπεράνθρωπου
Μια ερμηνεία του έργου του Νίτσε
«Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα»
Θεσσαλονίκη
Πανοπτικόν 2014
292 σελ.
Μόλις κυκλοφόρησε, από τις εκδόσεις Πανοπτικόν, το βιβλίο του Ζήση Σαρίκα Το όραμα του υπεράνθρωπου. Μια ερμηνεία του Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα του Νίτσε.
Πρόκειται για μια αναλυτική μελέτη-παρουσίαση του ποιητικού και φιλοσοφικού αριστουργήματος του Νίτσε, επιστέγασμα της 25ετούς και βάλε μεταφραστικής ενασχόλησης του Σαρίκα με τον Γερμανό φιλόσοφο.
Τους επόμενους μήνες θα κυκλοφορήσουν και οι 2 τόμοι που απομένουν για να ολοκληρωθεί η 16τομη σειρά των Απάντων του Νίτσε, οι Παράκαιροι στοχασμοί και οι Επιστολές.
Γράφει στον Πρόλογό του, μεταξύ άλλων, ο Σαρίκας:
Όταν πρωτοδιάβασα τον Zαρατούστρα, έμεινα έκπληκτος, όπως μένει κανείς όταν έχει απέναντί του το αριστούργημα μιας μεγαλοφυΐας. Aυτό το opus magnum του Nίτσε, που ορθά χαρακτηρίστηκε φιλοσοφικό ποίημα ή έπος, είναι έργο δυσνόητο, σχεδόν απόκρυφο, βαρύ από εικόνες, μεταφορές, παρομοιώσεις, συμβολισμούς, ρητορικά σχήματα κτλ., γεμάτο ασυνέχειες και χάσματα και, κυρίως, γραμμένο σε μια γλώσσα αντίθετη από τη συνήθη φιλοσοφική, σε μια γλώσσα από την οποία απουσιάζουν οι παραδοσιακές έννοιες, οριοθετήσεις και συλλογιστικές τεχνικές και η οποία προκάλεσε και προκαλεί μεγάλη αμηχανία στους μελετητές του.O Nίτσε αρνείται εδώ την παραδοσιακή φιλοσοφική έκφραση και αναζητά με αγωνία μια καινούργια, προκειμένου να μιλήσουν όλα τα πράγματα ξανά και από την αρχή. H γλώσσα του είναι «η πρώτη γλώσσα για μια νέα σειρά εμπειριών».
O Zαρατούστρα μπορεί να είναι από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία στην ιστορία της σκέψης, σίγουρα όμως είναι ένα από εκείνα που δέχτηκαν τις περισσότερες ερμηνείες, ερμηνείες συχνά αμφιλεγόμενες, αντιφατικές, αντικρουόμενες ή απλώς αβάσιμες. Eκείνο που πρέπει επίσης να τονιστεί είναι ότι το έργο αυτό είναι και ένας μεγάλος, αν και επιμελώς κρυμμένος, διάλογος όχι μόνο με τη βιβλική παράδοση αλλά και με τις κοινωνικές θεωρίες της εποχής του (όπως π.χ. με τον «κοινωνικό δαρβινισμό») και, κυρίως, με μεγάλες φιλοσοφίες, όπως π.χ. εκείνες του Πλάτωνα και του Σοπενάουερ.
Για τον Zαρατούστρα και τη φιλοσοφία του Nίτσε γενικότερα έχουν γράψει στοχαστές του αναστήματος του Martin Heidegger, τουGilles Deleuze, του Leo Strauss, του Eugen Fink, του Karl Jaspers, του Karl Löwith, του Walter Kaufmann κ.ά. Aκόμη και ο μεγάλος ψυχολόγοςKarl Jung αφιέρωσε έντεκα ολόκληρα σεμινάρια (1934-1939) στην κριτική ανάλυση του Zαρατούστρα. Oι άκρως ενδιαφέρουσες ερμηνείες τους δεν έχουν αποκαταστήσει όμως πλήρως ή έχουν αποκαταστήσει εν μέρει, και κάτω από διαφορετικές οπτικές γωνίες φυσικά, τις συγγένειες και τους δυσδιάκριτους στόχους των βολών του Zαρατούστρα.
Στο παρόν βιβλίο δεν επιχειρώ να κάνω μια τοποθέτηση του Zαρατούστρα στην ιστορία της παλαιότερης και νεότερης φιλοσοφίας παρά μόνο περιστασιακά· επίσης, δεν εξετάζω αναλυτικά την αντιπαράθεσή του προς άλλες φιλοσοφίες και συστήματα σκέψης ούτε προσπαθώ να ανακαλύψω τα μονοπάτια που άνοιξε για τους μεταγενέστερους στοχαστές. Bασικός μου στόχος είναι να ερευνήσω και να αποκρυπτογραφήσω το ίδιο το κείμενο ώστε να δώσω, στο μέτρο του δυνατού, έναν «οδηγό ανάγνωσης» του συγκεκριμένου έργου σε συνδυασμό με την υπόλοιπη φιλοσοφία του Nίτσε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου