Γιώργος Λεωτσάκος, Σπύρος Σαμάρας (1861-1917)

Γιώργος Λεωτσάκος, Σπύρος Σαμάρας (1861-1917): Ο μεγάλος αδικημένος της έντεχνης ελληνικής μουσικής. Δοκιμή βιογραφίας, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2013, 998 σελ., τιμή 55,00 ευρώ (χαρτόδετο)

O ογκώδης τόμος, προϊόν τριαντάχρονης έρευνας του μουσικολόγου και μουσικοκριτικού Γιώργου Λεωτσάκου σε Αρχεία και Βιβλιοθήκες της Ελλάδας (Κέρκυρα, Αθήνα), της Ιταλίας (Φλωρεντία, Μιλάνο), της Γαλλίας (Παρίσι, Λίλλη) και των Ηνωμένων Πολιτειών (Νέα Υόρκη, Βαλτιμόρη), αποτελεί μία σημαντικότατη συμβολή στη μελέτη της ζωής και του έργου του σπουδαίου κερκυραίου συνθέτη Σπύρου Σαμάρα. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη μελέτη του «Αρχείου Σαμάρα», το οποίο απόκειται στα Ιστορικά Αρχεία του Μουσείου Μπενάκη, στην Κηφισιά.

Ο συγγραφέας προτείνει μια εντελώς νέα θεώρηση της ιστορίας της τόσο πολύπαθης και μεθοδικότατα κατατρεγμένης (όπως αποδεικνύει) έντεχνης ελληνικής μουσικής. Αν και επικεντρώνεται στην καλλιτεχνική παραγωγή και τη σταδιοδρομία του Σπύρου Σαμάρα, σκιαγραφεί προεισαγωγικά την ιστορία της επτανησιακής παράδοσης λυρικού θεάτρου και ιχνηλατεί τη σύνδεσή του με την ευρωπαϊκή μουσική, κυρίως την ιταλική (ιδιαίτερη αξία αποκτά, υπ’ αυτή την έννοια, το πρώτο κεφάλαιο: «Η κερκυραϊκή παράδοση όπερας προ του Σαμάρα»).  

Η εμπεριστατωμένη έρευνα και το γλαφυρό ύφος του συγγραφέα επιτρέπουν στον αναγνώστη να παρακολουθήσει τη ζωή και τη δράση του συνθέτη στην Κέρκυρα, την Αθήνα, το Παρίσι, το Μιλάνο και τη Λειψία, αλλά και να παρακολουθήσει ταυτόχρονα τον επαγγελματικό του περίγυρο και το πανόραμα της καλλιτεχνικής ζωής στα περιβάλλοντα που εκείνος έδρασε (κεφ. 2-5).

Το δεύτερο μέρος του τόμου μάς προσφέρει μία σειρά χρησιμότατα ερευνητικά εργαλεία: κατάλογος έργων και χειρογράφων του συνθέτη, λεπτομερέστατο παραστασιολόγιο των 88 διδασκαλιών λυρικών έργων του, κυρίως στο εξωτερικό (Ευρώπη, μέχρις Οδησσού, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη, Κάιρο και Αλεξάνδρεια, αλλά και Αργεντινή), κατά το δυνατόν πλήρεις διανομές, εκτενή αποσπάσματα κριτικών και αναλυτικότατα ευρετήρια. Πολύτιμη συμβολή αποτελεί η «Δισκογραφία» του συνθέτη, συνταγμένη από τον Στάθη Αρφάνη.

Το έργο αποτελεί ουσιαστικά προϊόν συλλογικής εργασίας μιας πλειάδας επιφανών ξένων και ελλήνων ερευνητών που συστρατεύτηκαν ολόψυχα στο ερευνητικό όραμα του συγγραφέα και που η συμβολή τους αναγνωρίζεται προσηκόντως και λεπτομερώς.

***

Από τις εκδόσεις του Μουσείου Μπενάκη (σε συνεργασία με το Ιόνιο πανεπιστήμιο) κυκλοφορεί επίσης:

Γιώργος Λεωτσάκος, Παύλος Καρρέρ. Απομνημονεύματα και εργογραφία,

ISBN: 960-8347-00-9

Αθήνα 2003

Τιμή: € 30,00