100,
Ιανουάριος-Απρίλιος 2013, 216 σελ., τιμή 10,00 ευρώ
Σε πείσμα
ποικίλων αντιξοοτήτων, το «Εντευκτήριο», που διανύει ήδη τον 26ο χρόνο
ανελλιπούς παρουσίας, συμπλήρωσε τις 100 εκδόσεις και γιορτάζει αυτόν τον
εμβληματικό αριθμό μ’ ένα εντυπωσιακό σε πληθώρα εκλεκτών συνεργασιών τεύχος.
Γι’ αυτήν την
επετειακή έκδοση, το «Εντευκτήριο» ζήτησε από μερικούς από τους διαχρονικούς,
τακτικούς συνεργάτες του, καθώς και από μερικούς νεότερους, λογοτεχνικά κείμενα
που περιέχουν τη λέξη ή τον αριθμό εκατό.
Ανταποκρίθηκαν
και δημοσιεύουν στο τεύχος αυτό οι: Γιώργος
Αδαμίδης, Βασίλης Αμανατίδης, Εβίτα Αράπογλου, Άρις Γεωργίου, Θεόδωρος
Γρηγοριάδης, Κατερίνα Δασκαλάκη, Δημήτρης Δασκαλόπουλος, Άκης Δήμου, Κική
Δημουλά, Γιάννης Επαμεινώνδας, Νίκος Ερηνάκης, Γιάννης Ευσταθιάδης, Σταύρος
Ζαφειρίου, Σεσίλ Ιγγλέση-Μαργέλλου, Βασίλης Π. Καραγιάννης, Γιάννης
Καρατζόγλου, Σπύρος Καρυδάκης, Μαρία Κέντρου-Αγαθοπούλου, Θωμάς Κοροβίνης,
Μαρία Κουγιουμτζή, Παναγιώτης Κουσαθανάς, Αχιλλέας Κυριακίδης, Χριστόφορος
Λιοντάκης, Δ. Ν. Μαρωνίτης, Κωνσταντίνος Ματσούκας, Κώστας Μαυρουδής, Μαργαρίτα
Μέλμπεργκ, Γιώργος Μητάς, Θανάσης Θ. Νιάρχος, Σοφία Νικολαΐδου, Δημήτρης
Νόλλας, Λευτέρης Ξανθόπουλος, Μανόλης Ξεξάκης, Κωνσταντίνος Παπαχαράλαμπος,
Νόρα Πυλόρωφ-Προκοπίου, Θοδωρής Ρακόπουλος, Σαριφούρ Ραμάν, Γιαν Χένρικ Σβαν, Σάκης Σερέφας, Γιώργος
Σκαμπαρδώνης, Μαρία Στασινοπούλου, Έρση Σωτηροπούλου, Γιώργος Τούλας, Δημήτρης
Β. Τριανταφυλλίδης, Γεωργία Τριανταφυλλίδου, Μισέλ Φάις, Τέλλος Φίλης, Στρατής
Χαβιαράς, Βάνα Χαραλαμπίδου, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου και Ντίνος
Χριστιανόπουλος.
Το αφιέρωμα
«Εκατό» του τεύχους εικονογραφούν έργα από τη συλλογή ρωσικής πρωτοπορίας του
Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΚΜΣΤ).
ΚΡΙΤΙΚΗ –
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Ο πανηγυρικός χαρακτήρας του τεύχους
δεν εξοβελίζει τις τακτικές στήλες του περιοδικού.
Το τεύχος λοιπόν συμπληρώνουν:
κριτική θεάτρου της Ζωής Βερβεροπούλου, άρθρο του Άκη Παπαντώνη για τον Τζον
Κέιτς και τον Φραντς Κάφκα, παρουσίαση από τη Μαρία Τσαντσάνογλου της έκθεσης
του ΚΜΣΤ για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του συλλέκτη Γιώργου Κωστάκη,
δημιουργού της φημισμένης συλλογής ρωσικής πρωτοπορίας, καθώς και πολυσέλιδη
ενότητα με βιβλιοκρισίες (τις υπογράφουν οι: Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Μαρία
Στασινοπούλου, Λίνα Πανταλέων, Μάκης Καραγιάννης, Θωμάς Κοροβίνης, Ηλίας
Κεφάλας, Δημήτρης Αθηνάκης και Δημήτρης Κονιδάρης, για βιβλία ―αντιστοίχως― των
Μάτσης Χατζηλαζάρου, Δ. Ν. Μαρωνίτη, Δημήτρη Νόλλα, Νίκου Δαββέτα, Δήμητρας
Χριστοδούλου, Χλόης Κουτσουμπέλη και Διονύση Ν. Μουσμούτη, ενώ ο Γιώργος
Κορδομενίδης συντάσσει τη στήλη «Βιβλία στο κομοδίνο»).
Η Camera Obscura, το φωτογραφικό
ένθετο του «Εντευκτηρίου», που επιμελείται ο Άρις Γεωργίου, παρουσιάζει μια
σειρά φωτογραφιών της Ρένας Ηλιάδου, υπό τον γενικό τίτλο «Ιστορικά κολάζ».
Γράφει η ίδια: «Είναι
γνωστό το διαχρονικό ερώτημα του Βίσμαρκ: “Πώς να πιστέψει κανείς στην ιστορία,
όταν για γεγονότα που έγιναν μόλις χθες λέγονται τόσα ψεύδη;”. […] Τα ιστορικά
κολάζ εκφράζουν ακριβώς αυτή την παραποίηση της ιστορικής πραγματικότητας.
Οι φωτογραφίες προέρχονται από το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου και το
Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης. Η εκ νέου σύνθεση των φωτογραφιών
(collage) παρουσιάζει ιστορικές και μυθολογικές περσόνες, επιγραφές, ταφικά
μνημεία, σύμβολα πολιτισμών και θεότητες. Τα κολάζ δημιουργούνται με αυθαίρετα
κοψίματα και επανασυνθέσεις, μεταβολή της κλίμακας και επανάληψη στοιχείων, που
πλησιάζουν στον τρόπο με τον οποίο συντίθεται και η ίδια η ιστορία. Η ιστορία ωραιοποιείται. Αποστρέφεται την ίδια της την ύπαρξη. Διστάζει ν'
αντικρίσει τη γύμνια της και φορά το επίσημο ρούχο της εξιδανίκευσης. Από τη
στιγμή της δημιουργίας της, έχει τα μάτια της στραμμένα στους νικητές και
αφήνει στη σκιά τους αφανισμένους». (Αριστερά, ένα από τα κολάζ της Ρένας Ηλιάδου.)
Το «Εντευκτήριο»
πρωτοεκδόθηκε τον Νοέμβριο του 1987 από το πολιτιστικό σωματείο μη
κερδοσκοπικού χαρακτήρα Μακεδονική Εταιρεία Τεχνών και Πολιτισμού (πρόεδρος η
Αθηνά Καλαϊτζόγλου), υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Κορδομενίδη. Στις πάνω από
17.500 σελίδες τών εκατό, μέχρι τώρα, τευχών του έχουν δημοσιευτεί συνεργασίες
1.680 (!) ατόμων (συγγραφέων και μεταφραστών, φωτογράφων και εικαστικών
καλλιτεχνών).
Στην 25χρονη
διαδρομή του «Εντευκτηρίου» έγιναν μικρά ή μεγάλα αφιερώματα σε θέματα
(Αυτοβιογραφικός λόγος, γεωργιανή λογοτεχνία, «Γύρω απ’ το τραπέζι», «Εδόθη μοι
σκόλοψ τη σαρκί», ελληνική λογοτεχνία σε μετάφραση, Θεσσαλονίκη Πολιτιστική
Πρωτεύουσα της Ευρώπης 1997, Το Κακό, σύγχρονη κινεζική λογοτεχνία, σύγχρονη
κολομβιανή ποίηση, Νέες φωνές, σύγχρονη σουηδική λογοτεχνία) και συγγραφείς
(κυρίως, αλλά όχι μόνο), Έλληνες και ξένους (Νόρα Αναγνωστάκη, Μανόλης
Αναγνωστάκης, Κώστας Αξελός, Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου, Ελένη Βακαλό, Γιάννης
Βαρβέρης, Τάκης Βαρβιτσιώτης, Γιώργος Βέλτσος, Ρέα Γαλανάκη, Δημήτρης
Δασκαλόπουλος, Σωτήρης Δημητρίου, Κική Δημουλά, Οδυσσέας Ελύτης, Ανέστης
Ευαγγέλου, Παύλος Ζάννας, Πάνος Θασίτης, Γιώργος Ιωάννου, Κ. Π. Καβάφης, Τόλης
Καζαντζής, Έκτωρ Κακναβάτος, Ζωή Καρέλλη, Σπύρος Καρυδάκης, Μένης Κουμανταρέας,
Άλκη Κυριακίδου-Νέστορος, Κλείτος Κύρου, Ανθή Μαρωνίτη, Δ. Ν. Μαρωνίτης, Νίκος
Μπακόλας, Δημήτρης Νόλλας, Τίτος Πατρίκιος, Μανόλης Πρατικάκης, Μίλτος
Σαχτούρης, Γιάννης Σβορώνος, Βασίλης Στεριάδης, Αλέξης Τραϊανός, Σπύρος
Τσακνιάς, Αντώνης Φωστιέρης, Τάσος Χατζητάτσης, Αργύρης Χιόνης, Ντίνος
Χριστιανόπουλος και Μπλανσώ, Φράνσις Μπέικον, Λα Μπρυγιέρ, Ίγκεμποργκ Μπάχμαν,
Στιγκ Ντάγκερμαν, Λώρενς Στερν).
Η παρουσία του περιοδικού διευρύνθηκε, όταν
το 1990 δημιουργήθηκαν οι Εκδόσεις Εντευκτηρίου (μέχρι τώρα αριθμούν 40 τίτλους
βιβλίων και cd) και το 2001, όταν άνοιξε
το «Underground Εντευκτήριο»,
ο χώρος στη Δεσπεραί 9, όπου μέχρι τώρα έχουν πραγματοποιηθεί περί τις 80
εκδηλώσεις (ποιητικές ολονυχτίες, θεατρικά αναλόγια, μουσικά βραδινά,
αφιερώματα σε συγγραφείς, βιβλιοπαρουσιάσεις κ.ά.), όλες με ελεύθερη είσοδο,
πλην των δύο τελευταίων, για τις οποίες ―λόγω της οικονομικής συγκυρίας―
επιβλήθηκε συμβολικό εισιτήριο.
Το 2009 το «Εντευκτήριο» τιμήθηκε (από
κοινού με τον κερκυραϊκό «Πόρφυρα») με το κρατικό βραβείο περιοδικού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου