«Για να παίξω τον Καβάφη έχασα τον ύπνο μου»

της Έφης Μαρίνου

πηγή: http://www.efsyn.gr   [Εφημερίδα των Συντακτών]




Το θεατρικό του Κώστα Ακρίβου «Ο γηραιός πατήρ μου»

στο 56ο Φεστιβάλ Φιλίππων-Θάσου

Ο θεατρικός συγγραφέας Αντώνης Κούφαλης, κάτοικος Καβάλας, υποδύεται τον ποιητή σε μια παράσταση στο Ιμαρέτ, που βασίζεται στην υποψία ότι ο κληρονόμος του Αλεξανδρινού, ο Αλέκος Σεγκόπουλος, στην πραγματικότητα ήταν γιος του

Τέσσερις αφηγηματικές φωνές γύρω από την υποψία: άφησε απόγονο ο Κ. Π. Καβάφης; Ηταν ο Αλέκος Σεγκόπουλος, ο κληρονόμος της περιουσίας και του έργου του, φυσικό του τέκνο, έτσι όπως αφήνεται να υπονοηθεί από τον Γ. Σαββίδη;

Η μητέρα του ποιητή, Χαρίκλεια, η ράπτριά της, Ελένη Σεγκοπούλου, ο γιος της Αλέκος Σεγκόπουλος και ο ίδιος ο ποιητής Κ. Π. Καβάφης μονολογούν γύρω από το κεντρικό γεγονός, καθώς επίσης για τα μεταξύ τους αισθήματα, την εποχή τους και τη δαιμονική τύχη, που βάζει τη λογοτεχνία, καιρούς μετά, να μπαίνει στον πειρασμό να ανασυστήσει μυθεύματα. Ή μήπως θαμμένα μυστικά;

Ολα αυτά θα συμβούν στο υπέροχο αλεξανδρινό Ιμαρέτ της Καβάλας όπου από τις 11 έως τις 13 Αυγούστου θα παρουσιαστεί το θεατρικό έργο του Κώστα Ακρίβου «Ο γηραιός πατήρ μου» σε σκηνοθεσία του Θοδωρή Γκόνη.

Καβάφης της παράστασης είναι ο θεατρικός συγγραφέας Αντώνης Κούφαλης. «Οταν μου το πρότεινε ο Θοδωρής, μια γενναιόδωρη κίνηση εκ μέρους του, ομολογώ, ξαφνιάστηκα, αγχώθηκα και χάρηκα συγχρόνως», μας λέει. «Η πρώτη μου αντίδραση ήταν φυσιολογική: έχασα τον ύπνο μου. Δεδομένου ότι δεν είμαι ηθοποιός αλλά συγγραφέας, το να εμφανιστώ στη σκηνή και μάλιστα στον ρόλο του Καβάφη με έκανε να νιώσω δέος. Ηταν μεγάλο στοίχημα για μένα, όπως και πρόκληση το να βρεθώ δίπλα σε μια ηθοποιό του κύρους της Μάγιας Λυμπεροπούλου (Χαρίκλεια Καβάφη), που τόσο θαύμαζα στους ρόλους της στο Θέατρο Τέχνης. Κι εκεί που λέγαμε ότι η περσόνα του Καβάφη δεν θα είναι ακριβώς “ρόλος”, σταδιακά απέκτησε όλα τα αναγνωρίσιμα, εμβληματικά χαρακτηριστικά του: τα κλασικά γυαλιά, το σταθερό γκριζόμαυρο κοστούμι, πάντα με ρίγες – ορατές μόνο όταν πλησίαζε κανείς το ύφασμα. Παρά τον πανικό μου, προσπαθώ να υπηρετήσω το κείμενο, να είμαι μέσα στην παράσταση και να το ευχαριστηθώ».

• Οι επιστολές αποκαλύπτουν πραγματικά μια σχέση πατρική ανάμεσα στον Καβάφη και τον Αλέκο Σεγκόπουλο;

«Αναδεικνύουν σίγουρα μια εμμονή του Καβάφη προς τον Σεγκόπουλο. Κατά τη γνώμη μου δεν πρόκειται για πατρικές επιστολές. Γίνονται αναφορές στη γλώσσα, την εκπαίδευση, την υγεία, αλλά με τρόπο που δεν παραπέμπουν σε πατρικό ενδιαφέρον. Προσωπικά νομίζω ότι προσδιορίζουν μια σχέση μάλλον ερωτική ανάμεσα στους δυο. Σε πολλά σημεία βλέπεις ότι το ύφος δεν είναι αυτό του πατέρα προς τον γιο, αντίθετα αρκετές εκφράσεις παραπέμπουν στο ερωτικό κομμάτι. Πάντως η παράσταση είναι δομημένη πάνω στην υποψία περί πατρότητας. Ολο το ιστορικό υλικό, που συνθέτει το έργο, είναι αλληλοσυγκρουόμενο, αλλά η αμφιβολία είναι κυρίαρχη. Στη σκηνή δεν έχω διαλογική σχέση με τον Σεγκουλόπουλο (Γιώργος Παπαπαύλου), ο οποίος συγχρόνως είναι δημοσιογράφος και αφηγητής. Εγώ απλώς διαβάζω τις επιστολές. Οι δυο γυναικείες παρουσίες υποδύονται, η μια την Χαρίκλεια Καβάφη, μητέρα του ποιητή, και η άλλη (η Αλεξάνδρα Παντελάκη), την Ελένη Σεγκοπούλου, τη μοδίστρα με την οποία εικάζεται ότι ο Καβάφης είχε μια μοιραία σεξουαλική επαφή. Κι όλα αυτά μέσα στο πραγματικά γοητευτικό τοπίο του Ιμαρέτ, ένα επίσης αλεξανδρινό κομμάτι της ιστορίας μας». Οι αδελφοί Αντώνης και Κωνσταντίνος Κούφαλης είναι χρόνια τώρα που γράφουν μαζί θεατρικά έργα. Αντλούν τα θέματά τους από την καθημερινή πραγματικότητα, ζώντας στην Καβάλα, μια πόλη ζωντανή, που όμως κι αυτή τον τελευταίο καιρό έχει μπει στη δίνη της οικονομικής κρίσης.

«Βιώνουμε τον ρυθμό της πόλης», λέει ο Αντώνης Κούφαλης. «Τα πρωινά δουλεύουμε στο σπίτι, αλλά στη βόλτα, στη συναλλαγή μας με τον έξω κόσμο, αντιμετωπίζουμε τις συνέπειες της κρίσης: φτώχεια, ανέχεια, ρατσισμό. Δραματικές εικόνες, όπως να ψάχνουν άνθρωποι στους κάδους σκουπιδιών που είχα δει στην πλατεία Καραϊσκάκη στην Αθήνα, τις βλέπουμε τώρα και στην Καβάλα. Ξεκινάς με όποιο κουράγιο τη μέρα σου, αλλά δεν παίρνεις χαρά από πουθενά. Προσωπικά πιστεύω ότι μόνο η βία ως αντίποινο μπορεί να αποδώσει δίκαιο. Φυσικά η αλληλεγγύη έχει λόγο. Προσπαθούμε να συνδράμουμε με όποιον τρόπο μπορούμε. Αλλά είναι σκληρό να συνειδητοποιείς πόσο δύσκολα και αναξιοπρεπή έγιναν τα πράγματα για μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες, οι οποίες δεν είχαν πραγματικά την ευθύνη αυτού του χάους».

Το καινούργιο έργο των αδελφών Κούφαλη, γραμμένο ειδικά για το Θέατρο Τέχνης, θα είναι το εναρκτήριο στη σκηνή του Υπογείου. Τίτλος του «Ολη η πόλη το κουβεντιάζει», με θέμα τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008. Τότε που κάηκε η Αθήνα, αμέσως μετά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου. Ενώ η πόλη παραδίδεται στο χάος, ένα ζευγάρι πενηντάρηδων οργανώνει την αποκάθαρση της Αθήνας από όλα τα επικίνδυνα στοιχεία.

Εχουν στη διάθεσή τους γι” αυτή την επιχείρηση-σκούπα τους μεγάλους φούρνους της Ηλεκτρικής. Θα προσλάβουν ένα νεαρό ζευγάρι για να καταμετρήσουν τον ανεπιθύμητο πληθυσμό, περνώντας του στο πόδι ένα χαλκά…

«Το έργο αναφέρεται σε εκείνη την εποχή και μιλά για τη βία, τον ρατσισμό, την αλλοτρίωση της ψυχής μας. Χαίρομαι που ανεβαίνει στο Θέατρο Τέχνης. Θυμάμαι πριν από χρόνια, όταν κάλεσα, μαζί με τον Κωνσταντίνο, τον Κουν στην Καβάλα να μιλήσει για το θέατρο. Κόντεψε να πέσει το ξενοδοχείο από το πλήθος που συγκεντρώθηκε».

e.marinou@efsyn.gr

INFO: 11-13 Αυγούστου, Ιμαρέτ Καβάλας. «Ο γηραιός πατήρ μου». Κείμενο Κώστα Ακρίβος. Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης. Σκηνικά – Κοστούμια: Ελένη Στρούλια.