Η κρυφή γοητεία της Λιλής Ζωγράφου

του Νίκου Τσαγκρή

πηγή: restaro.blogspot.com

Τη Λιλή Ζωγράφου την γνώρισα πριν δυό δεκαετίες, όταν νεαρός τότε δημοσιογράφος, της είχα πάρει μια μικρή συνέντευξη για το «Βήμα». Το ρεπορτάζ είχε να κάνει με κάποιες ακραίες πτυχές του φεμινιστικού κινήματος, που τότε, ήταν σε ανάπτυξη οε όλο τον κόσμο και στην χώρα μας.

 Γνώριζα την ιδιότυπη αλλά άκρως ενδιαφέρουσα άποψή της για το γυναικείο φύλο και τον φεμινισμό και ήθελα να την καταγράψω σ’ αυτό το ρεπορτάζ. Περισσότερο όμως, ήθελα να την γνωρίσω, γοητευμένος από τον μύθο της «ανατρεπτικής γυναίκας» που την συνόδευε ήδη, πλεγμένος από τα βιβλία της - ιδιαίτερα το «Επάγγελμα πόρνη» - αλλά και από τα δημοσιογραφικά της κείμενα και τις συνεντεύξεις της...

 Με δέχτηκε στο μικρό της διαμέρισμα σ' εκείνη την παλαιά βρώμικη πολυκατοικία, κάπου ψηλά στα Εξάρχεια. Ένα διαμέρισμα ώριμης γυναίκας, μοναχικής – παρακμασμένης αστής. Λίγα φθαρμένα παλιά έπιπλα, φθαρμένα βιβλία, φθαρμένες κουρτίνες, μαξιλάρια φθαρμένα, μια γυναίκα που δεν έκανε καμιά προσπάθεια να αποτρέψει τη φθορά του χρόνου, γύρω της…

 Ούτε καν στην εξωτερική της εμφάνιση: Γκρίζα άβαφα μαλλιά, το πρόσωπό της αφημένο στη φυσική φθορά, πρόσωπο αμείλικτα πεισματικό, βλέμμα αφ' υψηλού, άκρως διερευνητικό στις πρώτες κουβέντες. Λίγο κραγιόν μόνο, στα ευθύγραμμα χείλη. Και μια αστική πάλι, γυναικεία, φθαρμένη πάντα, κομψότητα.. 

 Με τις πρώτες ματιές και κουβέντες σε ζύγιζε και αν σε έκρινε δόκιμο... αντίπαλο, σε δεχόταν. Και άλλαζε. Σιγά – σιγά, καθισμένη στην παλιά πολυθρόνα της, καθώς ο διάλογος προχωρούσε, γινόταν η πραγματική Λιλή Ζωγράφου. Μια γυναίκα γεμάτη νωχέλεια και πνεύμα άφθαρτο. Που αυτομάτως την φώτιζε και την έκανε όμορφη! Πραγματικά όμορφη!.. 

 Σ' εκείνη την πρώτη συνάντηση μού έκανε φοβερή εντύπωση η εξαιρετικά πρωτότυπη δημιουργική σκέψη της, σκέψη δουλεμένη άμεσα, τη στιγμή της συζήτησης. Και επίσης η άψογη διατύπωση των σκέψεών της σε αλάνθαστα Ελληνικά. Ωστόσο, ακόμα πιο πολύ με είχε τότε, εντυπωσιάσει, εκείνη η εκτυφλωτικά γυναικεία γοητεία που εξέπεμπε καθώς σου μιλούσε, γοητεία σαφώς ελεγχόμενη και ανελέητα διεκδικητική... 

Ήταν πάντα έτσι η Λιλή Ζωγράφου, ακόμα και στην τελευταία μας συνάντηση πριν από μερικά χρόνια σε μια μεταμεσονύκτια μέθεξη, με τον Άκη Πάνου στην παρέα μας, τον Περικλή Κοροβέση τον Μανώλη Ρασούλη και κάποια ακόμα... καλά παιδιά, σ' ένα νυχτερινό κέντρο της Κυψέλης. Στα εβδομήντα της πια, ωστόσο μπορούσε να είναι μια ανατρεπτική γυναίκα, έτοιμη να σκορπίσει στους πέντε ανέμους κάθε σύμβαση.

 Με συγκίνησε ο θάνατός της αλλά δεν με λύπησε. Η Λιλή ήταν μια γυναίκα που, εν τέλει, αξιώθηκε να σκηνοθετήσει τη ζωή της όπως ακριβώς ήθελε...