Γλυκερία Μπασδέκη: Συνέντευξη

Ποίηση γράφω γιατί θαύμασα πολύ-όλη μου η ποίηση είναι το ρήμα ”θαύμασα”. Κι αλήθεια λες, λίγοι τη διαβάζουν και λίγοι την αγαπούν πραγματικά. Γιατί η ποίηση είναι περίληψη του κόσμου, κι η περίληψη είναι δύσκολο σπορ.(Δεν υπάρχει ένα ποίημα που να γαμεί και να δέρνει/Γιατί το άθλημα είναι βαρύ.. τα είπε όλα ο Στεριάδης..) Γιατί μάθαμε να γράφουμε μόνο εκθέσεις ιδεών. Τρομάζει η πύκνωση…


συνέντευξη στον Γιώργο Σιδέρη

πηγή: http://art2day.gr

1. Θέλω να ξεκινήσουμε με τις εμμονές. Και επειδή εγώ έχω μια ιδιαίτερη ειδωλολατρική λατρεία στους ανθρώπους με εμμονές θα μου κάνεις τη χάρη να μιλήσουμε για μερικές δικές σου, ε; Για την Έρση Σωτηροπούλου ίσως; Για τον Καρούζο; Ή για τον Χειμωνά; Ακόμα και για τη Νέλλη Γκίνη.  
΄Ερση Σωτηροπούλου και Μαρία Μήτσορα στην πεζογραφία .Καθαρή ειδωλολατρία ή πρωτοχριστιανικό πάθος, το ίδιο είναι Γιώργο. Η Τζένη Μαστοράκη, η συγχωρεμένη Νανά Ησαΐα στην ποίηση. Η Πλάτωνος στη μουσική. Καθαρός έρωτας-απ’ αυτούς που και στα λιοντάρια να σε ρίξουν εσύ εκεί, υπέρ πίστεως. Καρούζος, Χειμωνάς, Στεριάδης, Κακναβάτος-ανάβω κεράκια κανονικά, τους μνημονεύω τα ψυχοσάββατα ως συγγενείς… Και μαζί η Δανάη Στρατηγάκη στη Θεατρική εβδομάδα, τα άπαντα της Ισμήνης Καλέση, ο Αττίκ, η Μαρία Αλιφέρη, όλες οι εν εκστάσει Αγίες της Καθολικής εκκλησίας, η ΄Αντζελα Δημητρίου, ο γεωπόνος Αλέξης από το Μεθοριακό σταθμό, όλα τα σήριαλ του Δαλιανίδη, η Βόρειος Κορέα, οι τερματοφύλακες Μύρτσος και Πλίτσης, ο τρελός Πιερό, ο Μιζογκούτσι, η Μαρία Πλυτά… ΄Ενας φαινομενικά αλλόκοτος πλανήτης που διαμόρφωσε το βλέμμα μου.

2. Δεν σου έχω πει ποτέ πως μαζί με την Αλεξάνδρα Πλαστήρα σας θεωρώ τις σημαντικότερες ποιήτριες της γενιάς σας, στο λέω τώρα. Τι σε κατατρώει και γράφεις ποίηση; Δεν αποθαρρύνεσαι που γράφεις ποιήματα σε μια χώρα που δεν διαβάζει ποίηση; Αλήθεια, γιατί δεν διαβάζουμε ποίηση ;
Ποίηση γράφω γιατί θαύμασα πολύ-όλη μου η ποίηση είναι το ρήμα ”θαύμασα”. Κι αλήθεια λες, λίγοι τη διαβάζουν και λίγοι την αγαπούν πραγματικά. Γιατί η ποίηση είναι περίληψη του κόσμου, κι η περίληψη είναι δύσκολο σπορ.(Δεν υπάρχει ένα ποίημα που να γαμεί και να δέρνει/Γιατί το άθλημα είναι βαρύ.. τα είπε όλα ο Στεριάδης..)Γιατί μάθαμε να γράφουμε μόνο εκθέσεις ιδεών. Τρομάζει η πύκνωση..

 3. Τι πρόβλημα έχει ο Έλληνας τελικά; Το έχεις σκεφτεί καθόλου; Σε ρωτάω γιατί, δεν ξέρω, εγώ δεν τα έχω καθόλου καλά με τους καταγγέλοντες και εσύ είσαι ένα κορίτσι που δεν έχεις καταγγείλει ποτέ τίποτα με όποιον τρόπο και αν εκφέρεται ο δημόσιος λόγος σου.
Το πρόβλημά του είναι ότι προσπαθεί να γοητεύσει χωρίς να έχει γοητευτεί πρώτα. ΄Όλα ξεκινούν απ’ αυτό και διαχέονται σε κάθε τομέα-στην πολιτική, στην οικονομία, στην τέχνη, στη συναναστροφή, στην καθημερινότητα. Oι καταγγέλοντες μου φέρνουν νύστα-οι άνθρωποι που θαύμαζα από παιδί ήταν πιο αμέσου δράσεως. Δεν ξεπέρασα ποτέ ,κι ούτε νομίζω ότι θα ξεπεράσω, το σύνδρομο Μπάαντερ-Μάινχοφ. ‘Εστω και σαν φάντασμα,πλέον, πάνω απ’ την Ευρώπη.

4. Υπάρχει και αυτός ο “θρήνος” στα γραπτά σου, που δεν είναι καθόλου νοσταλγία ευτυχώς, για “στιγμιότυπα” απο ανθρώπους που φαίνεται πως δεν θα ξαναυπάρξουν. Έχεις μια πίστη στον άνθρωπο και στο τάλαντο του, στην ατομικότητα της μεγαλοφυίας; Έχω την αίσθηση πως τα κινήματα, οι ομάδες, δεν σε απασχολούν ιδιαίτερα. Ένας Νταλί ή εκατομμύρια Οκτωβριανοί επαναστάτες λοιπόν;
΄Εχω μια πίστη στην ανάσταση νεκρών, στη ζωή μετά θάνατον-οι προσδοκίες μου από το επέκεινα αγγίζουν τα όρια της υπερβολής. Προσδοκώ συναντήσεις, επανασυνδέσεις, νέες γνωριμίες, πάρτι. Και φυσικά μια Δευτέρα Παρουσία υπερπαραγωγή-κατηχητικό και ΚΝΕ, οι δύο πυλώνες της εφηβείας μου, δεν σβήνουν αυτά τα πράγματα Γιώργο. Κι επειδή είμαι ρομαντικό κορίτσι και λατρεύω τα μελό του Κάπρα, θέλω να σωθεί κι ο Νταλί κι οι σύντροφοι στα Σοβιέτ κι όλοι μαζί να πάμε μια μεγάλη βόλτα στη θάλασσα!

5. Θα έχεις φυσικά και τα σημεία-σταθμούς της ζωής σου; Τους κόμβους, πώς να το πω; Τι θυμάσαι απο αυτούς;
΄Εχω δυο εξαίσιες ουλές καισαρικής και πολλούς σταυρούς σε νεκροταφεία. Αφίξεις και αναχωρήσεις. Αυτοί είναι οι κόμβοι μου. Και θυμάμαι. Θυμάμαι πολύ.

6. Να σου πω, ενθουσιάστηκες τις προάλλες όταν σε προσφώνησα “άντρα της ζωής μου”. Δεν αισθάνεσαι ούτε ένα συνηθισμένο κορίτσι, ούτε ότι σκέφτεσαι μονάχα με έναν “θηλυκό τρόπο” ε; Και ποιοί είναι οι δικοί σου άντρες ζωής; Και δεν εννοώ φυσικά τον Καρούζο και τον Ελύτη.
Να σου θυμίσω τον ανδρόγυνο Ορλάντο της Γουλφ. Να σου θυμίσω τον υπερήρωα  Ηρακλή που θηλυκοποιείται εξαίσια στις Τραχίνιες. Γυναίκες με ανδρικά στοιχεία και άνδρες με γυναικεία συνιστούν την επιτομή του φύλου τους. Κι επειδή με ξέρεις αρκετά καλά, αν κάτι με λυγίζει συναισθηματικά είναι να με αποκαλέσεις ”Ποιητή” ή ” ΄Ανδρα της ζωής σου”.΄Οσο για τους άλλους άνδρες της ζωής μου, τι να σου πω. Ως έφηβη, πάντως, έστελνα ερωτικά γράμματα στον Ελύτη. Τα υπέγραφα με κάτι ιντριγκαδόρικα του τύπου Ζυστίν, μικρή εβραία ανθοπώλις ή Λίλιαν, σπασμένο κρίνο. Τα διάβαζε, δεν τα διάβαζε, ιδέαν δεν έχω.. Σ’ όλους χρωστάω πάντως. Είμαι και οι άνδρες που ερωτεύτηκα. Είμαι και ο πατέρας μου. Είμαι και ο γιός μου. Δεν θα σου πω βέβαια περισσότερα για τον γιό μου (.Κι έπειτα, έχει κάμποσες να τραγουδήσουν τη χαρά της μητρότητας.., όπως λέει κι η Μαστοράκη. )

7. Δεν φαίνεται να σε νοιάζει και πολύ να γίνεις γνωστή. Τα ποιήματα και τα κείμενα σου τα γνωρίζουν, αν μπορώ να το πω έτσι, λίγοι και “μυημένοι”. Το έργο σου γίνεται γνωστό “απο στόμα σε στόμα”. Αυτό είναι η στρατηγική σου ή έτσι σου’ κατσε; Ρωτάω γιατί θέλω να μου πεις και πέντε πράγματα για τα άγχη της αναγνωρισημότητας και της υστεροφημίας.
Μ’ ενδιαφέρει να μ’ αγαπούν οι φίλοι μου, να με διαβάζουν οι άνθρωποι που μοιράζονται μαζί μου ένα κοινό βλέμμα πάνω στον κόσμο.. Το  ”από στόμα σε στόμα” είναι η ύψιστη ικανοποίηση. Φιλοδοξίες δεν είχα ποτέ. Ούτε άγχη. Μόνο να θαυμάζω και να θυμάμαι ξέρω -επιμένω σ’ αυτές τις δύο λέξεις. Με συνιστούν.

8. Είσαι μεγάλο ταλέντο, είσαι ερωτευμένη, είσαι φιλόλογος, είσαι κωλόπαιδο, εργάζεσαι και ζεις στην Ξάνθη. Πώς τους κουβαλάς όλους αυτούς τους σταυρούς μαζί μπορείς να μου πεις; Και ταυτόχρονα να σκέφτεσαι τόσο συντεταγμένα;
Σ’ ευχαριστώ για όλα-κυρίως για το ”κωλόπαιδο” που τη θεωρώ τρυφερή προσφώνηση, πολύ τρυφερή προσφώνηση. Στην καθημερινότητά μου είμαι μια βαρετή και γκρινιάρα μεσήλιξ. Και ιδέαν δεν έχω πως σκέφτομαι τόσο συντεταγμένα. Προφανώς πρόκειται περί ενός ακόμη μικρού θαύματος, από τα πολλά που έχουν φωταγωγήσει τη ζωούλα μου !

9. Ψοφάω να μου πεις την καλύτερη σου στιγμή στα κινηματογραφικά 80ς.
Όλα τα 8Os συνοψίζονται και πτύσσονται απείρως στο τριχωτό στήθος του Πάνου Μιχαλόπουλου. Καθόρισε την αισθητική, τα γούστα, την ερωτική επιθυμία μιας γενιάς!

10. Αυτή η τυχαία συνάντηση μιας ομπρέλας με μια ραπτομηχανή πάνω σε ένα χειρουργικό τραπέζι πραγματοποιείται μόνο στα γραπτά σου ή και στην προσωπική σου ζωή; Πώς αντιμετωπίζεις τον παραλογισμό της καθημερινότητας, εσύ η βαθύτατα σουρεαλίστρια; Και σε ρωτάω γιατί γνωρίζεις καλά πόσο βαθύτατα μεθοδικός και συμπαγής είναι ο σουρεαλισμός.
Θεωρώ ότι εγγενήθην σουρεαλίστρια ,δεν έγινα..Ο σουρεαλισμός για μένα συνιστά φύση, βιολογία. Τίποτε το ανθρώπινο δεν μου είναι ξένο, όλα είναι πιθανά, όλα επιτρέπονται. Θεωρώ ότι η Ζωζώ Σαπουντζάκη είναι επί της ουσίας φιλόσοφος κι ο Λακάν τραγουδιστής πίστας. ΄Ετσι πορεύομαι από παιδί, στο ξαναλέω. έμπλεξες με σουρεαλίστρια εκ φύσεως κι όχι εκ πεποιθήσεως, Γιώργο.

11. Να σου πω, πες μου μια πολύ αστεία ιστορία της ζωής σου. Να έχεις σκάσει κυριολεκτικά στα γέλια.
Η ιστορία Φασμπίντερ. Ταξιδεύω με τραίνο. Στο κουπέ ένας πολύ κύριος -σικ καμπαρντίνα,  μουσάκι διανοούμενου, βιβλίο στο χέρι. Και μια φοβερή οικογένεια τσιγγάνων-μαμά, μπαμπάς, τρία μικρά. Προσπαθεί να μου πιάσει κουβέντα- “α, φοιτήτρια, ήσασταν Θεσσαλονίκη, στο φεστιβάλ, σινεφίλ, ω!!”, κάτι τέτοια. Βαριέμαι θανάσιμα και κάνω πως κοιμάμαι. Και τι ακούω ,Γιώργο; Aρχίζει να μιλάει στη φοβερή τσιγγανοοικογένεια για τον Φασμπίντερ!!!! Αυτοί ευγενέστατοι, συμμετέχουν.. Στην ερώτηση αν έχουν δει ταινίες του Φασμπίντερ..ο πάτερ φαμίλιας απαντά με το αλήστου ”πως, ναι ,ναι Μπίντερ, Μπίντερ ,σενέχεια βλέπομε.”  Γελάω πάνω από είκοσι χρόνια!!!!

12. Αναρωτιέμαι αν συμφωνείς πως η κρίση που περνάμε είναι τελικά βαθύτατα ερωτική; Ή εν πάσει περιπτώσει τι σόϊ κρίση είναι;
Δεν έχω τελειώσει την Πάντειο για να σου απαντήσω, αλλά ναι , όλα στην τελική είναι ζήτημα επιθυμίας. Κι η οικονομία, κι η πολιτική ,όλα εκεί πατάνε. Για μένα ο Μαρξ ήταν και θα είναι ένας ερωτευμένος οικονομολόγος…

13. Κάτσε και σκέψου τώρα και πες μου πέντε πράγματα που θέλεις να κάνεις οπωσδήποτε πριν πεθάνεις.
 Απεργίες, διαδηλώσεις, εγγόνια, ερωτικές εξομολογήσεις, φάρσες… Πολλές φάρσες!!!.


Η Γλυκερία  Μπασδέκη γεννήθηκε στη Λάρισα το 1969. Σήμερα ζει στην Ξάνθη και βιοπορίζεται ως φιλόλογος. Εξέδωσε δύο ποιητικές συλλογές: Είναι επικίνδυνο ν’ ανοίγεις την πόρτα σου σε άγνωστες μικρές (εκδ. Πλέθρον 1989) και  Σύρε καλέ την άλυσον (εκδ. Ενδυμίων 2012), με χρονική διαφορά μόλις εικοσιτριών χρόνων. Κείμενά της έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά.