πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
Γράφει μυθιστορήματα, αλλά στο παρελθόν υπέγραψε και σπουδαίες
βιογραφίες. Είναι συγγραφέας, αλλά και κριτικός βιβλίων. Νοσταλγεί τις
εκδόσεις τσέπης –που στη Γαλλία δοκιμάζονται- αλλά παραδέχεται την
«παντοδυναμία» της τεχνολογίας.
Είναι μέλος της επιτροπής που απονέμει το βραβείο Γκονκούρ, αλλά διατηρεί κι ένα βιβλιοφιλικό μπλογκ που κάποιοι ακολουθούν σαν ευαγγέλιο. Είναι προφανές ότι τον χώρο του βιβλίου ελάχιστοι γνωρίζουν όσο ο Πιερ Ασουλίν.
Ο Γάλλος συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα στο πλαίσιο της ενότητας «Οι συγγραφείς του κόσμου στον Ιανό» και μίλησε (με τη συνδρομή του Ανταίου Χρυσοστομίδη) για όσα απασχολούν έναν Ευρωπαίο, ανήσυχο, σκεπτόμενο, ανοιχτόμυαλο άνθρωπο του βιβλίου.
Ευγενής και πνευματώδης, δεν δίστασε να πει ότι ξεχωρίζει τον Φίλιπ Ροθ και τον Β.Γκ. Ζέμπαλντ, θεωρεί έξοχο τον Κλαούντιο Μάγκρις, δήλωσε ότι του άρεσε πολύ το «Διαβάζοντας στη Χάνα» και ότι το νέο του βιβλίο «θα εξελίσσεται κι αυτό σε κλειστό χώρο…».
Ο Πιερ Ασουλίν -εβραϊκής καταγωγής- γεννήθηκε το 1953 στην Καζαμπλάνκα και διετέλεσε διευθυντής της γαλλικής επιθεώρησης του βιβλίου «Lire». Εργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνίας στο «Nouvel Observateur» και ως χρονογράφος στην εφημερίδα «Le Monde».
Το μπλογκ του «La république des livres» καλύπτει κάθε σπιθαμή από τον χώρο του βιβλίου κι έχει εξαιρετικά φανατικό κοινό. Εχει δημοσιεύσει βιογραφίες για τον Σιμενόν, τον Γκαλιμάρ και τον Μπρεσόν – κι ίσως αυτό να εξηγεί την αδυναμία του να ανατρέχει σε ιστορικές περιόδους, να δίνει ιστορική πνοή στα μυθιστορήματά του, να φιλοξενεί στις σελίδες του πρωταγωνιστές της ιστορίας.
Εχει έναν κινηματογραφικό τρόπο να εστιάζει στην ιδιοσυγκρασία των ηρώων του, στέκεται στον ψυχισμό της κάθε προσωπικότητας.
Γι” αυτό και τα τρία μυθιστορήματά του, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πόλις («Οι προσκεκλημένοι», «Το πορτρέτο» και «Ξενοδοχείο Lutetia»), είναι γεμάτα από το αφηγηματικό ταλέντο, την οξυδέρκεια, την καυστική ματιά ενός συγγραφέα που ξέρει πώς να κλείνει στα βιβλία του τις κοινωνικοπολιτικές μεταλλάξεις της κοινωνίας μας.
Ενας λόγος παραπάνω να μας αφορούν τα όσα σχολίασε στην Αθήνα:
- «Χωράει» η Ιστορία σε ένα μυθιστόρημα; «Υπήρχε από τους παλαιότερους ένας ιδεολογικός διαχωρισμός μεταξύ μυθιστορημάτων και ιστορικών βιβλίων. Ωστόσο, τα πράγματα αλλάζουν μορφή. Η Ιστορία είναι παντού.
Πάρτε για παράδειγμα τους Τζόναθαν Λίτελ, Αλεξίς Ζενί, Λοράν Μπινέ. Εγώ γενικά γράφω για την Ιστορία χωρίς ταμπού και δεν υπερασπίζομαι καμία θεωρία.
Γι’ αυτό και διαφωνώ που στη Γαλλία αρνούνται την έκδοση βιβλίων του Σελίν μόνο και μόνο λόγω των απόψεών του. Δεν κοιτούν την επανάσταση στη γλώσσα και τη λογοτεχνική του ποιότητα, αλλά κρίνουν την ηθική του. Θεωρώ πως ακόμα και τα πιο ακραία αντισημιτικά του σημειώματα πρέπει να δημοσιευτούν».
-Για το μέλλον του βιβλίου την εποχή της ηλεκτρονικής παντοκρατορίας: «Νομίζω πως το μέλλον βρίσκεται στα μικρά βιβλιοπωλεία και τους μικρούς εκδότες. Πριν από λίγα χρόνια ήμουν στην Αμερική την εποχή που έκλεινε η τεράστια αλυσίδα των Borders. Μου έλεγαν, λοιπόν, τότε ότι η επόμενη που θα ακολουθούσε θα ήταν η Fnac.
Στο πλαίσιο του γενικότερου εξορθολογισμού, συνέβη και αυτό. Η Fnac σήμερα προσπαθεί να πουληθεί και κανείς δεν την αγοράζει. Αντιθέτως, τα μικρά βιβλιοπωλεία με χαρακτήρα, που συγκεντρώνουν γύρω τους μια μικρή κοινότητα αναγνωστών, θα επιζήσουν.
Ανάλογα θα κινηθεί και ο χώρος του Τύπου. Η Μοντ, η Γκάρντιαν, οι ΝΥΤ προβλέπω θα κρατήσουν μία μόνο έκδοσή τους σε χαρτί για εκείνους που μπορούν ακόμα να χαρίζουν στον εαυτό τους αυτήν την πολυτέλεια. Οι υπόλοιποι θα διαβάζουμε εφημερίδες σε ταμπλέτες».
-Κάνει καλό η ανεξέλεγκτη ελευθερία του Ιντερνετ; «Είναι ένα πολλαπλό εργαλείο, που οφείλουμε να μάθουμε να χρησιμοποιούμε. Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι το βιβλίο θα πεθάνει λόγω του Ιντερνετ.
Ας διδάξουμε τα παιδιά 13-14 ετών πώς να ελέγχουν όσα διαβάζουν στο Διαδίκτυο και πώς να ανατρέχουν στις σωστές πηγές. Αυτά έχουν προτεραιότητα».
-Κριτικός ή λογοτέχνης; «Η δουλειά του κριτικού είναι να καθοδηγεί τον αναγνώστη και να κρίνει ένα κείμενο βάσει της λογοτεχνικής του αξίας και όχι από τη φασαρία που προκαλείται γύρω από το όνομα του συγγραφέα.
Γενικά, πάντως, τις κριτικές τις διαβάζω πολύ γρήγορα. Κοιτάω την αρχή, τη μέση και το τέλος. Στην κριτική που μου κάνουν δεν δίνω πολλή σημασία, τα κείμενα που αφορούν άλλους με ενδιαφέρουν περισσότερο. Αλλωστε νοιάζομαι περισσότερο για τις απόψεις των φίλων, της οικογένειας, των ξένων».
-Ο ρόλος της διανόησης: «Δεν υπάρχουν διανοούμενοι σήμερα. Προσδοκάμε από εκείνους πολλά διότι στο παρελθόν έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο. Δεν έχουμε καθοδηγητές κοινής γνώμης όπως ήταν οι Σαρτρ, Μαλρό, Φουκό, Κλοντέλ. Κάποτε ήταν πόλοι αντιεξουσίας.
Σήμερα δεν έχουν κύρος και ρόλο. Ισως θα έπρεπε να αναζητήσουμε αυτόν τον ρόλο στους πολιτικούς, αλλά κι αυτοί απέτυχαν».
-Τελικά γιατί γράφει; «Ο Ζορζ Σιμενόν έλεγε «γράφω για να μη χάσω την ισορροπία μου». Εγώ πάλι δεν ξέρω γιατί γράφω, αλλά ελπίζω να μην το μάθω ποτέ, γιατί ίσως τότε πάψω να γράφω».
Μ.Κ.
Είναι μέλος της επιτροπής που απονέμει το βραβείο Γκονκούρ, αλλά διατηρεί κι ένα βιβλιοφιλικό μπλογκ που κάποιοι ακολουθούν σαν ευαγγέλιο. Είναι προφανές ότι τον χώρο του βιβλίου ελάχιστοι γνωρίζουν όσο ο Πιερ Ασουλίν.
Ο Γάλλος συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα στο πλαίσιο της ενότητας «Οι συγγραφείς του κόσμου στον Ιανό» και μίλησε (με τη συνδρομή του Ανταίου Χρυσοστομίδη) για όσα απασχολούν έναν Ευρωπαίο, ανήσυχο, σκεπτόμενο, ανοιχτόμυαλο άνθρωπο του βιβλίου.
Ευγενής και πνευματώδης, δεν δίστασε να πει ότι ξεχωρίζει τον Φίλιπ Ροθ και τον Β.Γκ. Ζέμπαλντ, θεωρεί έξοχο τον Κλαούντιο Μάγκρις, δήλωσε ότι του άρεσε πολύ το «Διαβάζοντας στη Χάνα» και ότι το νέο του βιβλίο «θα εξελίσσεται κι αυτό σε κλειστό χώρο…».
Ο Πιερ Ασουλίν -εβραϊκής καταγωγής- γεννήθηκε το 1953 στην Καζαμπλάνκα και διετέλεσε διευθυντής της γαλλικής επιθεώρησης του βιβλίου «Lire». Εργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνίας στο «Nouvel Observateur» και ως χρονογράφος στην εφημερίδα «Le Monde».
Το μπλογκ του «La république des livres» καλύπτει κάθε σπιθαμή από τον χώρο του βιβλίου κι έχει εξαιρετικά φανατικό κοινό. Εχει δημοσιεύσει βιογραφίες για τον Σιμενόν, τον Γκαλιμάρ και τον Μπρεσόν – κι ίσως αυτό να εξηγεί την αδυναμία του να ανατρέχει σε ιστορικές περιόδους, να δίνει ιστορική πνοή στα μυθιστορήματά του, να φιλοξενεί στις σελίδες του πρωταγωνιστές της ιστορίας.
Εχει έναν κινηματογραφικό τρόπο να εστιάζει στην ιδιοσυγκρασία των ηρώων του, στέκεται στον ψυχισμό της κάθε προσωπικότητας.
Γι” αυτό και τα τρία μυθιστορήματά του, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πόλις («Οι προσκεκλημένοι», «Το πορτρέτο» και «Ξενοδοχείο Lutetia»), είναι γεμάτα από το αφηγηματικό ταλέντο, την οξυδέρκεια, την καυστική ματιά ενός συγγραφέα που ξέρει πώς να κλείνει στα βιβλία του τις κοινωνικοπολιτικές μεταλλάξεις της κοινωνίας μας.
Ενας λόγος παραπάνω να μας αφορούν τα όσα σχολίασε στην Αθήνα:
- «Χωράει» η Ιστορία σε ένα μυθιστόρημα; «Υπήρχε από τους παλαιότερους ένας ιδεολογικός διαχωρισμός μεταξύ μυθιστορημάτων και ιστορικών βιβλίων. Ωστόσο, τα πράγματα αλλάζουν μορφή. Η Ιστορία είναι παντού.
Πάρτε για παράδειγμα τους Τζόναθαν Λίτελ, Αλεξίς Ζενί, Λοράν Μπινέ. Εγώ γενικά γράφω για την Ιστορία χωρίς ταμπού και δεν υπερασπίζομαι καμία θεωρία.
Γι’ αυτό και διαφωνώ που στη Γαλλία αρνούνται την έκδοση βιβλίων του Σελίν μόνο και μόνο λόγω των απόψεών του. Δεν κοιτούν την επανάσταση στη γλώσσα και τη λογοτεχνική του ποιότητα, αλλά κρίνουν την ηθική του. Θεωρώ πως ακόμα και τα πιο ακραία αντισημιτικά του σημειώματα πρέπει να δημοσιευτούν».
-Για το μέλλον του βιβλίου την εποχή της ηλεκτρονικής παντοκρατορίας: «Νομίζω πως το μέλλον βρίσκεται στα μικρά βιβλιοπωλεία και τους μικρούς εκδότες. Πριν από λίγα χρόνια ήμουν στην Αμερική την εποχή που έκλεινε η τεράστια αλυσίδα των Borders. Μου έλεγαν, λοιπόν, τότε ότι η επόμενη που θα ακολουθούσε θα ήταν η Fnac.
Στο πλαίσιο του γενικότερου εξορθολογισμού, συνέβη και αυτό. Η Fnac σήμερα προσπαθεί να πουληθεί και κανείς δεν την αγοράζει. Αντιθέτως, τα μικρά βιβλιοπωλεία με χαρακτήρα, που συγκεντρώνουν γύρω τους μια μικρή κοινότητα αναγνωστών, θα επιζήσουν.
Ανάλογα θα κινηθεί και ο χώρος του Τύπου. Η Μοντ, η Γκάρντιαν, οι ΝΥΤ προβλέπω θα κρατήσουν μία μόνο έκδοσή τους σε χαρτί για εκείνους που μπορούν ακόμα να χαρίζουν στον εαυτό τους αυτήν την πολυτέλεια. Οι υπόλοιποι θα διαβάζουμε εφημερίδες σε ταμπλέτες».
-Κάνει καλό η ανεξέλεγκτη ελευθερία του Ιντερνετ; «Είναι ένα πολλαπλό εργαλείο, που οφείλουμε να μάθουμε να χρησιμοποιούμε. Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι το βιβλίο θα πεθάνει λόγω του Ιντερνετ.
Ας διδάξουμε τα παιδιά 13-14 ετών πώς να ελέγχουν όσα διαβάζουν στο Διαδίκτυο και πώς να ανατρέχουν στις σωστές πηγές. Αυτά έχουν προτεραιότητα».
-Κριτικός ή λογοτέχνης; «Η δουλειά του κριτικού είναι να καθοδηγεί τον αναγνώστη και να κρίνει ένα κείμενο βάσει της λογοτεχνικής του αξίας και όχι από τη φασαρία που προκαλείται γύρω από το όνομα του συγγραφέα.
Γενικά, πάντως, τις κριτικές τις διαβάζω πολύ γρήγορα. Κοιτάω την αρχή, τη μέση και το τέλος. Στην κριτική που μου κάνουν δεν δίνω πολλή σημασία, τα κείμενα που αφορούν άλλους με ενδιαφέρουν περισσότερο. Αλλωστε νοιάζομαι περισσότερο για τις απόψεις των φίλων, της οικογένειας, των ξένων».
-Ο ρόλος της διανόησης: «Δεν υπάρχουν διανοούμενοι σήμερα. Προσδοκάμε από εκείνους πολλά διότι στο παρελθόν έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο. Δεν έχουμε καθοδηγητές κοινής γνώμης όπως ήταν οι Σαρτρ, Μαλρό, Φουκό, Κλοντέλ. Κάποτε ήταν πόλοι αντιεξουσίας.
Σήμερα δεν έχουν κύρος και ρόλο. Ισως θα έπρεπε να αναζητήσουμε αυτόν τον ρόλο στους πολιτικούς, αλλά κι αυτοί απέτυχαν».
-Τελικά γιατί γράφει; «Ο Ζορζ Σιμενόν έλεγε «γράφω για να μη χάσω την ισορροπία μου». Εγώ πάλι δεν ξέρω γιατί γράφω, αλλά ελπίζω να μην το μάθω ποτέ, γιατί ίσως τότε πάψω να γράφω».
Μ.Κ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου