29.1.17

Τα περιεχόμενα του τεύχους 110 του Εντευκτηρίου



ΣΤΟ ΝΕΟ ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ

Eλληνική και ξένη ποίηση και πεζογραφία, άρθρα, σελίδες για τον Δ.Ν. Μαρωνίτη, κριτικές και παρουσιάσεις βιβλίων, φωτογραφικό ένθετο

Τχ. 110, 176 σελ., τιμή 10,00 ευρώ




ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΟΙΗΣΗ                 

«[...] O άνεμος χαϊδεύει το σαντούρι του∙ τα άλση υψώνουν τη φωνή τους∙ η θύελλα δεν είναι παρά γέλιο υστερικό∙ κι ο κεραυνός που ξεσπά, ξεσπά μονάχα παιχνιδίζοντας. Oφείλουμε να γελάσουμε, ειδάλλως πεθαίνουμε: γέλιο ίσον ζωή. Αν δεν γελάς, έχεις πάθει τέτανο. Θέλεις να θρηνήσεις; Τότε γέλα ενόσω θρηνείς. Διότι χαρά και λύπη είναι αδερφές∙ τα ίδια νεύρα τις παράγουν. Εμπρός, Γιούμι, μελέτησε ανατομία: έχεις πολλά να μάθεις από τους νεκρούς, περισσότερα από τους ζωντανούς – κι όσο για μένα, αν και ζω είμαι νεκρός»: ελάχιστο τμήμα ενός κεφαλαίου από πρώτο καθαρά μυθοπλαστικό έργο του Χέρμαν Μέλβιλ, το μυθιστόρημα «Μάρντι και ένα ταξίδι εκεί», σε παρουσίαση - μετάφραση του Γιάννη Παλαβού, που πρωτοδημοσιεύεται στο νέο τεύχος του περιοδικού «Εντευκτήριο» (Νο 110).
Στο ίδιο τεύχος, ποιήματα των Διονύση Καψάλη, Ευφροσύνης Μαντά-Λαζάρου, Δημήτρη Λεοντζάκου, Βασιλικής Φράγκου, Γιάννη Σαρηγιαννίδη, Χαρίλαου Νικολαΐδη, του μόλις 17 ετών Οδυσσέα Γερονικολού, καθώς και του Γερμανού Καρλ Κρόλο (1915-1999), σε παρουσίαση-μετάφραση Σπύρου Μοσκόβου. Ακόμη, πεζά των Γιάννη Σκαραγκά, Διαμαντή Αξιώτη, Κατερίνας Ζαρόκωστα, Κωνσταντίνου Τζαμιώτη, Καίτης Στεφανάκη, Παναγιώτη Κουσαθανά, Δ. Γ. Μαγριπλή, Μαργαρίτας Συνόδη, Κούλας Αδαλόγλου και Κατερίνας Παναγιωτοπούλου, καθώς και της Λιλιάνα Έκερ (Μπουένος Άιερες, 1943· μετ. Γιάννη Θεοδοσίου) και του Τζων Απντάικ: πρόκειται για το «Α & Ρ» (μετ. Λένας Ε. Κοψαχείλη), ένα από τα πλέον ανθολογημένα στον αγγλόφωνο κόσμο διηγήματά του, που επιπλέον διδάσκεται σε πολλά σχολεία της μέσης εκπαίδευσης.

Την εικονογράφηση της ενότητας της λογοτεχνίας επέλεξε ο Τέλλος Φίλης.

ΑΡΘΡΑ
Η Μαρία Στασινοπούλου γράφει για το σύνολο του έως τώρα πεζογραφικού έργου του Κώστα Λογαρά (που «[η γραφή του έχει έντονη την οσμή και τη γεύση του βιωμένου. Είναι λόγος βιωματικός, όχι γιατί απλώς καταγράφει εμπειρίες και μνήμες και εμπνέεται από ό,τι ζει ή ακούει, αλλά γιατί σωματοποιεί πλήρως την αίσθηση. Ξέρει όχι μόνον να βλέπει και τα παρατηρεί, αλλά να διεισδύει και να επεξεργάζεται συναισθήματα και σκέψεις […]»).
Ο Βασίλης Κωνσταντινόπουλος παρουσιάζει διεξοδικά την άρρηκτη σχέση της φιλμογραφίας του Μπέλα Ταρ με την πεζογραφία του Λάσλο Κρασναχορκάι.
Ο Τουρκοκύπριος Άχμετ Γικίκ γράφει για την εμφάνιση (ήδη από το 1892) του μυθιστορήματος των Τουρκοκυπρίων και την αντανάκλαση σ’ αυτό της κοινωνικής ταυτότητας, εστιάζοντας ιδιαίτερα στο έργο των των Οζντέν Σέλεγκε, Τιτζέν Ζεϊμπέκ, Τουφάν Έρχουμαν και Μεχμέτ Γιασίν, που «έχουν επιδείξει, τόσο με τον όγκο και την ποιότητα της δουλειάς τους όσο και με την επιδεξιότητά τους, ότι δικαιούνται μια θέση ανάμεσα στους καλύτερους Τουρκοκύπριους μυθιστοριογράφους». 


Ο Πάνος Τζώνος επιχειρεί μια από “τα έξω” ματιά στο μυαλό του Άρι Γεωργίου τις στιγμές που ο τελευταίος τραβούσε τις φωτογραφίες οι οποίες συνιστούν το βιβλίο-λεύκωμά του «Ωτο-μπιο-γραφί».
        

ΑΠΟΥΣΙΟΛΟΓΙΟ               
«[...] Ακριβώς αυτό θα ήταν η ποίηση ―μία υπέρβαση του θανάτου― αν δεν ήταν δυσπρόσιτη. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να επιχειρήσουμε να την προσεγγίσουμε. Γι’ αυτό κανείς δεν θα ’πρεπε να αυτοαποκαλείται ποιητής. Είναι ξιπασιά. Θα σήμαινε ότι έχει επιλύσει τα προβλήματα που θέτει η ποίηση. Μπορεί κάποιος να χρησιμοποιεί τη λέξη “ποιητής” μόνον όταν μιλά για άλλους, εφόσον τους θαυμάζει αρκετά. Όταν κάποιος με ρωτά με τι ασχολούμαι, αποκρίνομαι πως είμαι κριτικός ή ιστορικός [...]»: θραύσμα από τις «Απόψεις για την ποίηση» (επιλογή -μετάφραση Γιάννη Θεοδοσίου) του Υβ Μπονφουά (24.6.1923-1.7.2016).


Σελίδες της στήλης «Απουσιολόγιο» αφιερώνονται στον πολύτροπο Δ. Ν. Μαρωνίτη (22.4.1929-12.6.2016), χαλκέντερο πανεπιστημιακό δάσκαλο και μεταφραστή, με πλούσιο συγγραφικό έργο και πυκνή παρουσία στην πνευματική, στην καλλιτεχνική αλλά και ―με τον τρόπο ενός διανοουμένου― στην πολιτική ζωή της χώρας· ο Γιώργος Κορδομενίδης, διευθυντής του «Εντευκτηρίου» (του οποίου ο Δ.Ν.Μ. υπήρξε τακτικός και εμβληματικός συνεργάτης για περισσότερα από 25 χρόνια) γράφει για τον «Μαρωνίτη της Θεσσαλονίκης» αλλά και της ιδιότυπης συναναστροφής («Ιδιαίτερα με τον Μαρωνίτη»).


Ακόμη, η Ζωή Βερβεροπούλου γράφει για την «τόσο ξεχωριστή απουσία» του θεατρικού συγγραφέα Έντουαρντ Άλμπυ (12.3.1928-16.9.2016).

ΚΡΙΤΙΚΗ               
Τις κριτικές και βιβλιοπαρουσιάσεις του τεύχους γράφουν οι: Βαγγέλης Χατζηβασιλείoυ (Σωτήρης Δημητρίου: Τα όνειρα μού δέλουν), Μαρία Στασινοπούλου (Χρήστος Χρηστίδης: Αναποδογεννημένος και Μανώλης Λυδάκης: Η Χώρα), Κώστας Καλημέρης (Δημήτρης Νόλλας: Τα μάρμαρα στη μέση),  Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ (Χαρίλαος Νικολαΐδης: Αλεπού στον αυτοκινητόδρομο), Ανδρέας Γαλανός (Μαίρη Μικέ: Κόκκινες ουλές), Μαριαλένα Σπυροπούλου (Ηλίας Μαγκλίνης: Πρωινή γαλήνη), Λάμπρος Σκουζάκης (Γιώργος Βέης: Παντού),  Ζωή Σαμαρά (Αρχοντούλα Διαβάτη: Σκουλαρίκι στη μύτη),  Γιάννης Στίγκας (Γιάννης Στίγκας: Το ισόπαλο τραύμα), Τάνια Βοσνιάδου (Κωνσταντίνος Νικολόπουλος: Βουβή συνοδεία), Ισίδωρος Ζουργός (Γιάννης Κοτσιφός: O πειρασμός της γραφής), Σωτηρία Καλασαρίδου (Κάλλια Παπαδάκη: Δενδρίτες), Χρύσα Φάντη (Γιάννης Τσίμπας: Η Βικτώρια δεν υπάρχει), Βάνα Χαραλαμπίδου (John Julius Norwich: Mare Nostrum. Μια ιστορία της Μεσογείου). Ακόμη, στην τακτική (ανά δεύτερο τεύχος) στήλη του «1 x 3 x 163», ο Βασίλης Αμανατίδης γράφει για τα πρόσφατα βιβλία ποίησης της Μαίρης Κλιγκάτση, του Ιορδάνη Παπαδόπουλου και του Θωμά Τσαλαπάτη· ο Γιάννης Σκαραγκάς στη σταθερή στήλη του «Γραμματοσειρές» σχολιάζει βιβλία του Χανς Μάγκνους Εντσεσμπέργκερ, της Άννας-Θέκλας Κούνις Χάρτμαν και του Δημήτρη Μαγριπλή· η Αθηνά Καλαϊτζόγλου καταγράφει με τηλεγραφική συντομία τις εντυπώσεις της από το βιβλίο του Αργύρη Παλούκα (επιλογή, εισαγωγή) «Γιώργος Χειμωνάς: Αγάπη σαν ακολασία»· ο Γιώργος Κορδομενίδης, στη στήλη «Βιβλία στο κομοδίνο», σχολιάζει πρόσφατες εκδόσεις.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΝΘΕΤΟ              


Η Camera Obscura, το ειδικό τετράχρωμο ένθετο 16 σελίδων για την καλλιτεχνική φωτογραφία, παρουσιάζει έργα του Νάσου Αβδαρμάνη (υπό τον γενικό τίτλο «Ψηφίδες ημιτελούς μωσαϊκού»), για τα οποία ο Άρις Γεωργίου επισημαίνει: «[...] Ο Νάσος Αβδαρμάνης [...]  παραμένει πιστός στην αναλογική ασπρόμαυρη φωτογραφία, αυτοπεριορίζεται στις δυνατότητες του “νορμάλ” πενηντάρη φακού ώστε, απερίσπαστος από δεκάδες επιλογές που θα τον αποπροσανατόλιζαν, να επικεντρώνει το ενδιαφέρον του σε ζητήματα ουσίας που συνθέτουν την αντίληψή του για τον κόσμο, καταθέτοντας εικόνες πηγαίες και έντιμες, είτε εξωφθάλμως σαφείς είτε δυναμικά υπαινικτικές. Εικόνες που συμπαρατάσσονται ισάξια κοντά σε πολλές διάσημων ή λιγότερο διάσημων φωτογράφων και που, ως ψηφίδες ενός πάντοτε ημιτελούς μωσαϊκού, μας επιτρέπουν να προσλαμβάνουμε τον κόσμο μέσα από ένα πρίσμα ανθρωπισμού ανέκαθεν επίκαιρου και εσαεί αναγκαίου».

Στο εξώφυλλο του τεύχους φωτογραφία του Κυριάκου Συφιλτζόγλου.


Δεν υπάρχουν σχόλια: