22.5.10

ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ, ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑΣ, ΒΕΛΤΣΟΣ, ΚΕΝΤΡΟΥ-ΑΓΑΘΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΟ ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ 2010

Πλούσια και ποικίλη ύλη στο νέο τεύχος του «Εντευκτηρίου»: Ελληνική και ξένη ποίηση και πεζογραφία, ζωγραφική και φωτογραφικό ένθετο

Με σελίδες αφιερωμένες στη μεταφραστική αναμέτρηση του Δ। Ν. Μαρωνίτη με τα ομηρικά έπη, πρώτα με την Οδύσσεια και τώρα με την Ιλιάδα, ανοίγει το νέο, ανοιξιάτικο τεύχος του περιοδικού Εντευκτήριο, που μόλις κυκλοφόρησε.
Ο Θεόδωρος Παπαγγελής, γράφοντας για τον «ομηροπόλο Μαρωνίτη», κάνει λόγο για «την γενναιόδωρη αλλά λεπταίσθητα ασφαλισμένη απλοχωριά και την αριστουργηματικά υπολογισμένη ευκρασία των τροπών και των τρόπων με τους οποίους ο μεταφραστής διαπραγματευόταν το αφηγηματικό ήθος της ομηρικής Οδύσσειας», αλλά και για το πώς στη μεταφρασμένη Ιλιάδα «τα τυπικά επίθετα του κειμένου μοιάζει να εξαρθρώνονται πιο βίαια, οι εικαστικές εξάρσεις αποδίδονται με σφυγμώδη εμμονή, με τη στίξη να πυκνώνει και να απομονώνει το λειτουργικό βάρος των λεξικών μονάδων» […]
Ο ίδιος ο Μαρωνίτης προδημοσιεύει ένα απόσπασμα από τη Ραψωδία Σ της Ιλιάδας, που το τιτλοφορεί «Το πένθος του Αχιλλέα». Μικρό δείγμα: «Μάνα, σωστά· ο Ολύμπιος έχει τα πάντα συντελέσει,/ ποιο όμως τ’ όφελος; χάθηκε ο Πάτροκλος, ο πιο ακριβός μου/ φίλος, που τον λογάριαζα απ’ όλους τους συντρόφους πιο πολύ,/ όσο τον εαυτό μου, τη ζωή μου./ Τώρα τον έχασα, ο Έκτορας τον σκότωσε, τον έγδυσε από πελώρια όπλα, ωραία, αξιοθαύμαστα […] κι εγώ, το νιώθω μέσα μου, δεν θέλω πια να ζω/ σ’ αυτόν τον κόσμο, αν πρώτα ο Έκτορας, από το δόρυ το δικό μου χτυπημένος, δεν χάσει τη ζωή του […].


ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ Ο Μένης Κουμανταρέας ξανα-διαβάζει και σχολιάζει το βιβλίο του Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλου Αποκείμενα (2000), αναφερόμενος με τη σειρά του σε συγγραφείς «λησμονημένους και μισοξεχασμένους», «καθιερωμένους μα παρεξηγημένους», «αναγνωρισμένους» και «ξένους», σε βιβλία των οποίων αναφέρεται ο Παπαδημητρακόπουλος. Ο Γιώργος Βέλτσος μεταφέρει στις σελίδες του περιοδικού το κείμενο μιας ομιλίας του για τη ζωντανή μνήμη της πρόωρα χαμένης Γιώτας Κραβαρίτου (που το κοσμεί ζωγραφικό πορτραίτο της διά χειρός Κώστα Λούστα).
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πεζογραφία του τεύχους με γυναικείες υπογραφές: της Μαρίας Κέντρου-Αγαθοπούλου, της Ελεάνας Χουρμουζιάδου, και της Νόρας Πυλόρωφ-Προκοπίου. Συνυπάρχουν, διήγημα του Κωνσταντίνου Ματσούκα, ποίηση της Μυρτώς Αναγνωστοπούλου, του Μιχαήλ Μήτρα, του Γιάννη Γκούμα, του Κωνσταντίνου Ιωαννίδη.
Ο Γιάννης Καρατζόγλου παρουσιάζει τέσσερις Κολομβιανούς ποιητές, με βιογραφικά τους και μεταφρασμένα ποιήματά τους. «Στο παγκόσμιο κοινό», γράφει ο Καρατζόγλου, «η Κολομβία είναι κυρίως γνωστή για την εγκληματικότητα, τις απαγωγές προσώπων, τις φυτείες και τους μεγαλεμπόρους κοκαΐνης […] Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η λογοτεχνία και ιδίως η ποίηση, που παίζει σημαντικό ρόλο στην πολιτιστική ζωή της Κολομβίας, τόσο που, σύμφωνα με ένα τοπικό αστείο, αρκεί η προσφώνηση “κύριε ποιητά” στον δρόμο για να κάνει πολλούς να γυρίσουν το κεφάλι».
Τέλος, τη δική του σημασία έχει το μικρό αφιέρωμα «Οι γλώσσες της έκφρασης» από τη 2η λογοτεχνική συνάντηση στο μπαρ «Dasein» της Αθήνας, που ενμέρει μεταφέρθηκε στο «Underg­round Εντευκτήριο», με την οργανωτική φροντίδα του Χρήστου Χρυσόπουλου. Παρουσιάζονται πεζά και ποιήματα της Ίνγκριντ Στορχόλμεν (Νορβηγία), του Γκούσταβ Μούριν (Σλοβακία) και της Νόρα Ίκστενα (Λετονία), μαζί με αφηγήματα, ποιήματα και άρθρα του Παναγιώτη Ευαγγελίδη, του Ηλία Μαγκλίνη, του Χάρη Βλαβιανού και του Κωνσταντίνου Μπούρα.

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ Πολυσέλιδη είναι και στο τεύχος αυτό η ενότητα των βιβλιοκρισιών και παρουσιάσεων. Γράφουν: Βαγγέλης Χατζηβασιλείου (για τον Γιάννη Καρατζόγλου), Τιτίκα Δημητρούλια (για τον Κοσμά Χαρπαντίδη), Λίνα Πανταλέων (για την Έρση Σωτηροπούλου), Άκης Δήμου (για τον Θανάση Θ. Νιάρχο), Κατερίνα Ζαρόκωστα (για τον Γιώργο Γεωργούση), Βασίλης Αμανατίδης (για την Κατερίνα Ηλιοπούλου), Κωνσταντίνος Μπούρας (για τον Γιώργο Χρονά), Τούλα Κόντου (για τον Κούρτσιο Μαλαπάρτε και την Ντόρις Λέσινγκ), Βάνα Χαραλαμπίδου (για τον Ορχάν Παμούκ), Γιώργος Καλιεντζίδης (για την Αλεξάνδρα Μπακονίκα), Ζαχαρίας Κατσακός (για τον Δημήτρη Μπουραντά), Αντώνης Κάλφας (για τον Ηλία Κεφάλα)· ο Βασίλης Τομανάς γράφει για βιβλία του Κροπότκιν και του Ουγκώ, ενώ στη στήλη «Βιβλία στο κομοδίνο» ο Γιώργος Κορδομενίδης ρίχνει λοξές ματιές σε μεγάλο αριθμό πρόσφατων εκδόσεων.

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ Την ενότητα της λογοτεχνίας σ’ αυτό το τεύχος του «Εντευκτηρίου» κοσμούν σχέδια του Ουαλλού Γκλυν Χιουζ, εγκατεστημένου από το 1956 στην Κύπρο. Γεννημένος το 1931, με σπουδές ζωγραφικής, σκηνογραφίας και ενδυματολογίας στο ενεργητικό του, ο Χιουζ ανήκει στους ξένους καλλιτέχνες που επέλεξαν τη Μεγαλόνησο για να ζήσουν και να δημιουργήσουν, συνδέοντας το όνομά τους με το καλλιτεχνικό και πνευματικό δυναμικό του τόπου.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΝΘΕΤΟ Στην Camera Obscura, το ένθετο του «Εντευκτηρίου» για τη δημιουργική φωτογραφία, που επιμελείται ο Άρις Γεωργίου, παρουσιάζεται το πορτφόλιο του Στράτου Ντόντση (γενν. 1977) «Δευτερόλεπτες εικόνες».
Το motto που βάζει στο κείμενό του ο Ντόντσης εκφράζει εύστοχα όσο και οικονομημένα την αντίληψή του για τις στιγμιοτυπικές του αυτές φωτογραφήσεις: Μικρές στιγμές αμφιβολίας, οι μέρες μες στα χρόνια./ Κι ώρες οι μικρότερες, που σαν να μην υπάρχουν/
βουρκώνουν μες στα μάτια, οι δευτερόλεπτες εικόνες.

Δεν υπάρχουν σχόλια: