ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ ΤΕΥΧΟΣ ΤΟΥ «ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟΥ»

Τεύχος 94 (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2011)

176 σελίδες, 10 ευρώ

Μεγάλο αφιέρωμα:

«Εδόθη μοι σκόλοψ τη σαρκί»: Του κορμιού τα πάθη (2)

Ελληνική και ξένη ποίηση και πεζογραφία, ζωγραφική και φωτογραφικό ένθετο

«Σώμα, δικό μου σώμα/ από σένα όλα ρέουν·/ νερά μαύρα και νερά λαμπερά/ με πλάσματα του έρωτα/ και της έμπνευσης να κολυμπούν στο βάθος:/ ώς και κείνες οι στιγμές οι μεταφυσικές/ που ανεβαίνεις και αγγίζεις τον ουρανό/ από σένα ρέουν./ Όμως του σώματος αυτή η διπροσωπία/ δεν είναι απάτη./ Είναι ευλογία», λέει η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ  στο ποίημά της «Το διπρόσωπο σώμα», με το οποίο “ανοίγει” το δεύτερο, πολυσέλιδο μέρος του προκλητικού αφιερώματος του «Εντευκτηρίου» με τίτλο «Εδόθη μοι σκόλοψ τη σαρκί» (από μια Επιστολή του Αποστόλου Παύλου), με ενδεικτικό υπότιτλο «Του κορμιού τα πάθη», στο νέο τεύχος του περιοδικού, που μόλις κυκλοφόρησε. (Κατά το Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης, του Δ. Δημητράκου, σκόλοψ: σώμα επίμηκες εις οξύ απολήγον, ιδίως πάσσαλος, παλούκι, μεταφ. πάθησις, νόσος.)

Τα πεζά και τα ποιήματα που συγκροτούν το αφιέρωμα μιλούν για το σώμα που δεν αντέχει τον εαυτό του και όλο δοκιμάζει ένα καλύτερο δέρμα· το σώμα που θυμάται και που διεκδικεί· που πνίγεται κλεισμένο μέσα σε δωμάτια· που απελπίζεται και ενδίδει στους πειρασμούς· που ερωτεύεται τον ίδιο του τον εαυτό και περιμένει τη βεβαίωση της ομορφιάς του από κάτι ή κάποιον έξω από αυτό· μιλούν ακόμη για  σώματα ανθρώπων και ζώων· για την υπερηφάνεια που συνδυάζεται με ένα σωματικό κουσούρι, για τον αυτοσαρκασμό και τη συμφιλίωση με τα τραύματα, για το κρυφτό πίσω από σχέσεις, καθρέφτες και αντικατοπτρισμούς.

Τα κείμενα του αυτού του δεύτερου μέρους του αφιερώματος υπογράφουν οι: Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Γιώργος Αδαμίδης, Γρηγόρης Μπέκος, Λευτέρης Ξανθόπουλος, Χρήστος Οικονόμου, Αργύρης Παλούκας, Άκης Παπαντώνης, Νόρα Πυλόρωφ-Προκοπίου, Ιωάννα Ράπτη, Θοδωρής Σαμαράς, Μαρία Σούμπερτ, Μαρία Στασινοπούλου, Γιώργος Τούλας, Γιάννης Τσίρμπας, Μισέλ Φάις και Κυριάκος Χαλκόπουλος. Ακόμη, δημοσιεύονται ποήματα του Φίλιπ Λάρκιν (μετ. Διονύση Καψάλη), Αρθούρου Ρεμπώ (μετ. Χριστόφορου Λιοντάκη), Σέλλεϋ (μετ. Τιτίκας Δημητρούλια), Ανν Σέξτον (μετ. Ευτυχίας Παναγιώτου), Γκέοργκ Τρακλ (μετ. Νίκου Ερηνάκη) και πεζά των Βισέντε Ουιδόμπρο  (σε ομαδική μετάφραση υπό την εποπτεία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου), Γιαν Χένρικ Σβαν (μετ. Μαργαρίτας Μπέλμπεργκ) και Αλεξάντρ Σολζενίτσιν (μετ. Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη).

Το αφιέρωμα στου κορμιού τα πάθη κοσμούν έργα ζωγραφικής και φωτογραφίες των Αντόνιο ντε Μεσίνα, Gunter Brus, Simon Costin, Απόστολου Κιλεσσόπουλου, Γιώργου Ρόρρη, Γιώργου Μπουζιάνη, Λητώς Δούμουρα, Φράνσις Μπέικον, Ξενοφώντα Μπήτσικα, Γκαρνέ, Έντουαρντ Χόπερ, Μικελάντζελο, Hannah Wilke, Μαρίας Σούμπερτ, Διαμαντή Διαμαντόπουλου, Ροντέν, Γιάννη Στυλιανού, Γιάννη Δημητράκη, Ferdinand Hodler και Edvard Munch.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ – ΔΟΚΙΜΙΑ – ΑΡΘΡΑ            Στο ίδιο τεύχος: οκτώ νέα ποιήματα του Τίτου Πατρίκιου, σύγχρονες παραλλαγές του μύθου της Κοκκινοσκουφίτσας από τον Ζιλμπέρ Λασκώ (μετ.

Αχιλλέα Κυριακίδη), το αιρετικό δοκίμιο του Θανάση Αθανασόπουλου-Καλόμαλου «Ποιήματα, όχι ποιητές», ένα ταξιδιωτικό οδοιπορικό της Νέλλης Ανδρικοπούλου στη Βαγδάτη του 1965, καθώς και άρθρο του Μιχάλη Πολυμένη για την επίδραση που άσκησε στο λογοτεχνικό έργο του Χέμινγουεϊ η εμπειρία του ως πολεμικού ανταποκριτή στη Μικρά Ασία το 1922.

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ         Πολυσέλιδη είναι και στο τεύχος αυτό η ενότητα των βιβλιοκρισιών και παρουσιάσεων. Γράφουν: Βαγγέλης Χατζηβασιλείου (για τον Χάρη Βλαβιανό), Μαρία Στασινοπούλου (για έναν μονόλογο του Μανόλη Αναγνωστάκη όπως τον κατέγραψε ο Μισέλ Φάις), Λίνα Πανταλέων (για τον Χάρολντ Πίντερ), Λάμπρος Σκουζάκης (για μια ανθολογία κειμένων για τη Λευκωσία), Κώστας Τοπούζης (για τον Ηλία Κεφάλα) και Κωνσταντίνος Μπούρας (για την Εύα Λιάρου-Αργύρη). Στη στήλη «Χαραμάδα», η Βάνα Χαραλαμπίδου σχολιάζει πρόσφατα κυρίως βιβλία που αναφέρονται στην Τουρκία και την εν αναβρασμώ Ασία· στα «Εισερχόμενα» ο Δημήτρης Η. Παστουρματζής ξεφυλλίζει μερικές από τις νέες “παραλαβές” στη βιβλιοθήκη του «Εντευκτηρίου»· ο Βασίλης Τομανάς γράφει για τον Ρίτσαρν Σέννετ· τέλος, στη στήλη «Βιβλία στο κομοδίνο» ο διευθυντής του περιοδικού ρίχνει λοξές ματιές σε 80 νέα βιβλία, καθώς και για τα πρόσφατα τεύχη 6 περιοδικών.

ΑΠΟΥΣΙΟΛΟΓΙΟ            Ο Άρις Γεωργίου και ο Γιώργος Κορδομενίδης αποχαιρετούν, αντίστοιχα, τον φιλότεχνο και συλλέκτη Μίμη Μεϊμάρογλου και τον οικονομολόγο και επίσης φιλότεχνο Γιώργο Τσοκόπουλο.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΝΘΕΤΟ      Στην Camera Obscura, το ένθετο του «Εντευκτηρίου» για τη δημιουργική φωτογραφία, παρουσιάζεται το πορτφόλιο του Μιχάλη Κουλιέρη «Θολή πραγματικότητα», με τόπο προέλευσης την Κρήτη στη διάρκεια του καλοκαιριού.

Όπως σχολιάζει ο Μανώλης Σκούφιας, «η ματιά [του Κουλιέρη] σταματά στη θολή πραγματικότητα πρώτιστα σημασιολογικά και κατόπιν εικονογραφικά. Ακηδείς θαμώνες των απέραντων καφετεριών της επικράτειας· δίπλα μπετονιέρες, εκσκαφείς, φορτηγά εν αναμονή σε παραλίες, εκτελεστικά όργανα της νεοελληνικής ευδαιμονίας. Μετέωροι εργάτες δίνουν φως σε αφρο-ελβετικού μπαρόκ αυθαίρετα, διώχνοντας ένα αγροτικό που αποσύρεται στο σούρουπο. Σιλουέτες έφιππων εξερευνητών στρατοπεδεύουν στην ακτή κοντά σε ένα μάρκετ που διανυκτερεύει υπό το φως του Edward Hopper. Παιδιά εξοκείλουν τα καράβια τους και αμάξια στρίβουν σε αδιέξοδο. Τοπία νυσταγμένα ξαγρυπνούν στο φως μιας λάμπας».