Το χρυσό σημειωματάριο: Μυθιστόρημα
Μετάφραση από τα αγγλικά: Μαργαρίτα Μπονάτσου
Αθήνα, Καστανιώτης 2010, 734 σελ.
Το χρυσό σημειωματάριο (1960), ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα και πολυμεταφρασμένα βιβλία της Ντόρις Λέσινγκ, χαρακτηρίζεται από την ίδια πολυπρισματική θεματική που ακολούθησε η συγγραφέας και στο σημαντικότερο ίσως από τα μυθιστορήματά της, Η πολιτεία των τεσσάρων πυλών (Τhe Four-Gated City, 1969): μέσα από το ψυχολογικό οδοιπορικό της ηρωίδας της, της Άννας Βουλφ, μιας χωρισμένης μητέρας και μυθιστοριογράφου, η Λέσινγκ θίγει ένα πλήθος ζητημάτων· πολιτικών, κοινωνικών, φεμινιστικών, ερωτικών.
Το χρυσό σημειωματάριο εστιάζει ακόμη περισσότερο στα ερωτικά προβλήματα της ανεξάρτητης γυναίκας ενώ δοκιμάζεται η ανθεκτικότητα της γυναικείας φύσης της μέσα στο αυστηρά ανδροκρατούμενο περιβάλλον του Λονδίνου στη δεκαετία του 1950.
Νιώθοντας στο σβέρκο της την καυτή ανάσα της τρέλας, η Βουλφ κρατάει τέσσερα διαφορετικά χρωματιστά σημειωματάρια. Στο μαύρο σημειωματάριο καταγράφει τη συγγραφική της ζωή, στο κόκκινο τις πολιτικές της απόψεις, στο κίτρινο τη συναισθηματική της ζωή και στο μπλε καθημερινά γεγονότα. Ωστόσο, είναι το σημειωματάριο –το χρυσό– ενώνει τα νήματα της ζωής της και κρατάει το κλειδί της ανάρρωσής της. Τολμηρό, διαφωτιστικό και απαραίτητο, το Xρυσό σημειωματάριο είναι η συναρπαστική περιγραφή μιας γυναίκας σε αναζήτηση προσωπικής και πολιτικής ταυτότητας, αντιμέτωπης με το τραύμα της συναισθηματικής απόρριψης και της σεξουαλικής προδοσίας, με την επαγγελματική αγωνία και τις εντάσεις της φιλίας και της οικογένειας. Πρόκειται για μια εκτενή αλλά πυκνή και περιεκτική αφήγηση, σε ένα είδος πλατιάς πανοραμικής θεώρησης της ζωής μιας γυναίκας που συμμετέχει έντονα στην εποχή της. Η ατομική απειλή, οι πολιτικοί πρόσφυγες της Κεντρικής Αφρικής, οι φυλετικές διακρίσεις, οι σχέσεις των γονιών με τα παιδιά, αποτυχημένες αυτοκτονίες, συμβιβασμοί, η βιομηχανία της κουλτούρας, οι σχέσεις των αντρών με τους άντρες μέσα σε μια ατμόσφαιρα αμφίβολης ομοφυλοφιλίας, οι σχέσεις των γυναικών με τις γυναίκες, ακαθόριστα διφορούμενες, και ειδικά των γυναικών με τους άντρες...
Το αριστούργημα της Λέσινγκ, που πρωτοκυκλοφόρησε στα ελληνικά το 1980 από τις Εκδόσεις Οδυσσέας (μετάφραση: Τασούλα Καραϊσκάκη), κυκλοφορεί τώρα από τις Εκδόσεις Καστανιώτη σε νέα μετάφραση από την Μαργαρίτα Μπονάτσου.
Στην νέα αυτή έκδοση προτάσσεται χρήσιμο προλογικό κείμενο της Λέσινγκ, γραμμένο το 1971, δηλαδή μετά την πρώτη έκδοση του Χρυσού σημειωματαρίου.
Η Ντόρις Λέσινγκ γεννήθηκε το 1919 στην Περσία, το σημερινό Ιράν, από Βρετανούς γονείς (ο πατέρας της, Άλφρεντ Τάυλερ, εργαζόταν ως διευθυντής στην Αυτοκρατορική Τράπεζα της Περσίας ενώ η μητέρα της Έμιλυ Μοντ Τάυλερ ασκούσε το επάγγελμα της νοσοκόμας.). Μεγάλωσε στη Νότια Ροδεσία, νυν Ζιμπάμπουε, όπου πήγε η οικογένειά της όταν η ίδια ήταν μόλις 5 χρονών. Φτάνοντας στην Αγγλία, το 1949, εξέδωσε το πρώτο της μυθιστόρημα, με τον τίτλο Tραγουδώντας το χορτάρι, το οποίο σηματοδότησε την αρχή της λαμπρής λογοτεχνικής της σταδιοδρομίας. Από τότε έχει τιμηθεί με πολλές διεθνείς διακρίσεις, όπως τα βραβεία David Cohen Memorial Prize, Spain Prince of Asturias Prize, ST Dupont Golden PEN Award και, βέβαια, το Νομπέλ Λογοτεχνίας (2007) για τη συνολική προσφορά της στη λογοτεχνία.
Η Λέσινγκ πιστεύει ότι το βρετανικό κατεστημένο ποτέ δεν την συγχώρησε πραγματικά για τη σχέση της με τον σοσιαλισμό στα μεταπολεμικά χρόνια (στα νιάτα της ήταν στρατευμένη κομμουνίστρια) αλλά και για το ότι υπήρξε μαχητική φεμινίστρια. Ζει στο Λονδίνο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου