του Νικόλα Σεβαστάκη
πηγή: Facebook
Ο Ρωμανός είναι μια συγκεκριμένη ζωή που πρέπει να σωθεί. Δεν είναι ιδέα, ούτε παράδειγμα, ούτε η απόδειξη της φύσης του κράτους ή του χαρακτήρα της συγκεκριμένης κυβέρνησης. Όπως βέβαια ο Δεκέμβρης του 08 ήταν ένα ρήγμα και μια χειρονομία, περισσότερο καταστροφική παρά δημιουργική, ακόμα και με τα κριτήρια ενός εκτός των τειχών ριζοσπαστισμού. Ο Νίκος Ρωμανός πρέπει να ζήσει και να έχει ένα πλαίσιο ευκαιριών, ένα χώρο δυνατοτήτων και ατομικής αξιοπρέπειας για να ξαναδεί τις επιλογές του, να εμμείνει σε αυτές ή ενδεχομένως και να τις αλλάξει. Αλλά αυτό που έρχεται μαζί ή γύρω από τη συγκεκριμένη υπόθεση, αυτό το οποίο «προστίθεται» από τρίτους στο συγκεκριμένο πάσχον σώμα και στο κατηγορώ το οποίο απευθύνει, είναι άλλο: το βλέπει κανείς στις αφίσες, στη συνθηματολογία και στις μυρουδιές αυτών των ημερών. Αυτό το προσθετικό μέλος του μηνός Δεκεμβρίου είναι η μυθολογία του Δεκέμβρη ως περφόρμανς αστικού ανταρτοπόλεμου, καθαρτήριας πυράς και προσομοίωσης μητροπολιτικής εξέγερσης· ο Δεκέμβρης, με άλλα λόγια, ως κιβωτός του νοήματος μιας μάχης που δεν κερδήθηκε το 1944 και γι αυτό «πρέπει» να ξαναδίνεται κάθε χρόνο, στο όνομα του εκάστοτε Δίκιου απέναντι στο αιώνιο Άδικο. Μετά τον Δεκέμβριο του 2008, ο συγκεκριμένος μήνας αποσπάστηκε τρόπον τινά από τη προ-χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα και εντάχτηκε αυθαίρετα στην ιστορία της Λύτρωσης, στο εορτολόγιο της «επερχόμενης Εξέγερσης».
Υπάρχει λοιπόν ένας Δεκέμβρης με οποίον κάποιοι φορτίζουν το δημόσιο κλίμα ως εάν πρόκειται για εξεγερτικό event. Υπάρχει όμως και το πραγματικό τραυματικό γεγονός γι αυτούς που τον έζησαν εντός Ιστορίας και όχι σε κάποιο από τα μεταμοντέρνα σίκουελ των καμένων εξαρχειώτικων κάδων. Θυμάμαι τη μητέρα μου, μικρή κοπέλα της Κυψέλης των χρόνων της Κατοχής και των Δεκεμβριανών. Μιλούσε λοιπόν γι αυτές τις αθηναϊκές μέρες όπως μιλάμε για τον τρόμο, όπως ανασύρουμε κάτι θλιβερό και σκληρό. Μιλούσε αναστενάζοντας για κορίτσια που σκοτώθηκαν για το τίποτα, για τον αγαπημένο φίλο της, ταλαντούχο ποιητή, που τον κομμάτιασε ο όλμος, για τις αγριότητες αντεκδίκησης στη συνοικία της. Και ζούσε ξανά την αγωνία όλης της οικογένειας για τον αδελφό της, δεκαπεντάχρονο Επονίτη της Κατοχής, που τον έκρυψαν σε κάποιο σπίτι συγγενή στη Κηφισιά (ή κάπου εκεί). Τον έκρυψαν τον θείο μου, μέχρι να περάσει το κακό, δηλαδή… αυτό το οποίο έγινε στη συνέχεια «ο Δεκέμβρης του 44».
Όταν λοιπόν τέτοιες μέρες κάθε χρόνο όλα αυτά τα μικροσωματίδια μνήμης και παρόντος, επικαιρότητας και μύθου, γίνονται ένας αγνώριστος δεκεμβριανός πολτός, εγώ ξαναθυμάμαι τη χαμηλή φωνή της μάνας στις συγκεκριμένες αθηναϊκές αφηγήσεις της: τον τρόπο της να δείχνει, αυτή η κομμουνίστρια, ότι ο Δεκέμβρης δεν ήταν κόκκινος αλλά πένθιμος και μαύρος πολύ πριν η έκβασή του γίνει η ήττα των αριστερών. Η φωνή της μου δίδαξε ότι πολλές φορές η απώλεια προηγείται της στρατιωτικής ήττας, ότι συχνά χάνει κανείς πολύ πριν «χάσει τη μάχη».
Ξαναγυρνώντας στον Ρωμανό. Είναι μια ζωή, μια κραυγή, ο άνθρωπος που ωθείται στα όρια ζητώντας κάτι εύλογο και όχι κάτι παράλογο. Το «σύστημα σημασιών» όμως το οποίο στήνεται γύρω από την περίπτωσή του, είναι απαράδεκτο. Γιατί; Μα διότι πάει να συναρμολογηθεί, για άλλη μια φορά, ένας «Δεκέμβρης» στα μέτρα όσων λογαριάζουν παιχνίδι ανατρεπτικό το θάνατο, το μαρτύριο και τη σύγκρουση μέχρις εσχάτων: ενώ κανείς τους (σχεδόν κανείς, για την ακρίβεια) δεν είναι πια σε θέση ούτε έχει λόγο να διεκδικεί το μέχρις εσχάτων που είναι θάνατος και όχι ζωή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου