ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ περιοδικό / εκδόσεις / εκδηλώσεις: Δίστιχο του Χριστιανόπουλου σαρώνει στο διαδίκτυο ως μεξικανική παροιμία!

8.1.15

Δίστιχο του Χριστιανόπουλου σαρώνει στο διαδίκτυο ως μεξικανική παροιμία!

του Χρήστου Παρίδη

πηγή: http://www.lifo.gr

Εδώ και λίγο καιρό κυκλοφορεί στο διαδίκτυο ένα τσιτάτο στα αγγλικά το οποίο φέρεται ως μεξικάνικη παροιμία και λέει: «They tried to bury us, they didn’t know we were seeds», δηλαδή «Προσπάθησαν να μας θάψουν, δεν ήξεραν ότι ήμασταν σπόροι». Η παροιμία αυτή έχει τόσο ενθουσιάσει τους χρήστες του διαδικτύου διεθνώς για την οξυδέρκεια της και την επιγραμματική της σοφία, που τυγχάνει συνεχών αναδημοσιεύσεων καταρχάς αλλά και την υιοθέτηση της ως τίτλο από διάφορα μπλογκς πολιτικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος. Οι ίδιοι οι Μεξικάνοι στις συζητήσεις στα μπλογκς βέβαια δεν δείχνουν να την γνωρίζουν ως παροιμία τους, μάλιστα κάποιοι ομολογούν την άγνοια τους και ευχαριστούν τους ξένους που τους την κάνουν γνωστή.

Η περίφημη αυτή «παροιμία» έγινε ευρέως γνωστή με αφορμή την απαγωγή και την εξαφάνιση των 43 μαθητών από το Καρτέλ των εμπόρων ναρκωτικών τον περασμένο Σεπτέμβριο στο Γκερέρο του μεξικανικού νότου. Το τραγικό αυτό γεγονός του φθινοπώρου του 2014, καθώς στο μεταξύ βρέθηκαν δεκάδες απανθρακωμένα πτώματα σε λάκκο σκουπιδιών στην περιοχή και εικάζεται ότι ανήκουν στους μαθητές, προκάλεσε έκρηξη ταραχών απ’ άκρη σε άκρη τηςχώρας, ενώ χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους απαιτώντας από την κυβέρνηση την τιμωρία των υπευθύνων. Η παροιμία εμφανίστηκε μάλλον για πρώτη φορά ως σλόγκαν σε μία από τις μεγάλες διαδηλώσεις στην πόλη του Μεξικού είτε στις 31 Οκτωβρίου είτε στις 9 Νοεμβρίου.

Αυτό που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ότι η παροιμία δεν είναι παρά μία παραλλαγή του γνωστού ποιήματος του Ντίνου Χριστιανόπουλου «και τι δεν κάνατε για να με θάψετε / όμως ξεχάσατε πώς ήμουν σπόρος». Το μικρό αυτό δίστιχο ποίημα γραμμένο το 1978 και ενταγμένο στον κύκλο ποιημάτων «Το κορμί και το σαράκι» έχει μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες ενώ το 1995 εντάχθηκε και σε συλλογή που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Οδυσσέας σε μετάφραση στα αγγλικά από τον Νίκολας Κόστις. Εμφανίζεται επίσης στην συγκεντρωτική έκδοση ποιημάτων του Χριστιανόπουλου το 1998 από τις εκδόσεις Διαγώνιος ενώ οριστικά καταχωρήθηκε στα «Μικρά ποιήματα» από τις εκδόσεις Ιανός το 2004.

Επικοινώνησα με τη μπλόγκερ J.H. Fearless , Τζέσικα Ρήντερ, η οποία έχει κάνει χρήση του ποιήματος πιστεύοντας ότι είναι μεξικάνικη παροιμία αλλά μου ομολόγησε ότι δεν κατάφερε μέχρι τώρα να εντοπίσει την προέλευση της.

Κάποιοι πιθανολογούν ότι ανήκει στο κίνημα των Ζαπατίστας και ότι τώρα με την υπόθεση της μαζικής δολοφονίας των μαθητών ξαναήρθε στην επιφάνεια. Χωρίς να είναι παρολ’ αυτά κανένας σίγουρος και γι’ αυτό. Μία άλλη μπλόγκερ «λεσβία και ακτιβίστρια μαύρων» επίσης τιτλοφορεί τη σελίδα της στο tumblr. «THEY TRIED TO BURY US, BUT WE ARE SEEDS» αλλά επίσης θεωρεί ότι είναι μεξικάνικη παροιμία όπως και μια σειρά αριστερών πεποιθήσεων σάιτ που αναφέρονται στην απαγωγή.

Τα μικρά αφοριστικά ποιήματα του Χριστιανόπουλου έχουν υπάρξει ανέκαθεν δημοφιλή στην Ελλάδα, όπως το περίφημο «τα πρόβατα απήργησαν / ζητούν καλύτερες συνθήκες σφαγής» που μια εποχή το έβλεπες ως γκραφίτι στους τοίχους και στα αναρχικά έντυπα. Δεν είναι καθόλου απίθανο και το ποίημα του 1978 να ταξίδευσε μέχρι το μακρινό Μεξικό μέσα από τις λογοτεχνικές αναζητήσεις κάποιου αγωνιστή της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης και να προσαρμόστηκε στις ανάγκες των δικών του διεκδικήσεων.

Αrtworks εμπνευσμένα από το δίστιχο