Η λογοτεχνία σε ... εξορία!

Πριν από λίγες ημέρες, ξέσπασε σάλος στη Γαλλία όταν η υπουργός Πολιτισμού της χώρας, μην μπορώντας να αναφέρει ούτε έναν τίτλο βιβλίου του πρόσφατου νομπελίστα Πατρίκ Μοντιανό που έχει διαβάσει, παραδέχτηκε πως δεν διαβάζει λογοτεχνία.
Βλ. περισσότερα εδώ: http://entefktirio.blogspot.gr/2014/10/blog-post_29.html

Στα καθ' ημάς, το Υπουργείο Παιδείας (υπουργός, υπενθυμίζεται, είναι ο πολύς Ανδρέας Λοβέρδος) αφαιρεί το μάθημα της Λογοτεχνίας από τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα για την  εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση από τρεις ομάδες μαθημάτων προσανατολισμού.

                                                                                                 Το Εντευκτήριο

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Κύριε Υπουργέ,

Βαθύτατη θλίψη και μεγάλη απογοήτευση μας προκάλεσε η διά του εκπαιδευτικού τύπου πληροφορία ότι με την τροπολογία που κατατίθεται εντός των προσεχών ημερών στη Βουλή αφαιρείται το μάθημα της Λογοτεχνίας από τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα για την  εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση από τις εξής  Ομάδες Μαθημάτων Προσανατολισμού:

1.       Θετικές και Τεχνολογικές Επιστήμες,

2.       Επιστήμες Υγείας και

3.       Επιστήμες Οικονομίας, Κοινωνικές και Πολιτικές Επιστήμες.

Λυπούμεθα , κύριε Υπουργέ, που σε εποχή άκρατου τεχνοκρατικού προσανατολισμού της εκπαίδευσης,  παραγνωρίζεται  η μεγάλη ανάγκη ενίσχυσης της ανθρωπιστικής παιδείας την οποία εγγυάται η αναβάθμιση της Λογοτεχνίας,  ανεκτίμητου μορφωτικού αγαθού.

Λυπούμεθα που θεωρείτε ότι οι υποψήφιοι των παραπάνω κλάδων θα πρέπει να εξετάζονται κυρίως στον επικοινωνιακό λόγο της επικαιρικής αρθρογραφίας και όχι στη  βαθύτατα ποιοτική,  αναμφισβήτητης διαχρονικής  αξίας και τεράστιας μορφωτικής δύναμης  νεοελληνική λογοτεχνική γλώσσα,  τόσο της ποίησης και όσο και της πεζογραφίας.

Εξάλλου, σε επίπεδο εξετάσεων επιλογής για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, όπως είναι οι Πανελλήνιες Εξετάσεις, είναι ανάγκη η γνώση και η ικανότητα στη γλώσσα  να ελέγχονται σε κείμενα υψηλής ποιότητας, όπως είναι αυτά της Λογοτεχνίας (πεζογραφία, ποίηση και ποιοτικός δοκιμιακός λόγος), θέμα που έχει ήδη λυθεί σε όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες,. Από τα ποιοτικά λογοτεχνικά κείμενα μπορούν να προκύψουν γλωσσικές ασκήσεις και θέματα για Παραγωγή Λόγου.

Κύριε Υπουργέ,

Για όλους εμάς που υπηρετούμε σε καιρούς χαλεπούς την ελληνική εκπαίδευση, είναι βαθιά η πεποίθηση ότι καμιά εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να τελεσφορήσει, αν δεν στηρίζεται στις αρχές της ανθρωπιστικής παιδείας και αν δεν υπηρετεί τα οράματά της.

Θα πρέπει εδώ να υπογραμμισθεί ότι έτσι έμεινε στην ιστορία της εκπαίδευσης η μεταρρύθμιση του Ευάγγελου Παπανούτσου που προέβλεπε εξέταση στη Λογοτεχνία για όλους τους υποψηφίους, με αποτέλεσμα να θεωρείται σήμερα ως μια από τις φωτεινότερες σελίδες στην ιστορία των ελληνικών εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων.

Το όραμα για μια ουσιαστική γλωσσική παιδεία  το βρίσκουμε  συμπυκνωμένο στα λόγια του μεγάλου ποιητή Οδυσσέα Ελύτη, κατά την ομιλία του στην τελετή απονομής των Βραβείων Νόμπελ:

Μου εδόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμισι χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές. Η παράλογη αυτή, φαινομενικά, διάσταση, αντιστοιχεί και στην υλικοπνευματική οντότητα της χώρας μου. Που είναι μικρή σε έκταση χώρου και απέραντη σε έκταση χρόνου. …

Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος είκοσι πέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μη γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Nα τι είναι το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει. Το παρουσιάζει ανάγλυφα η νέα ελληνική ποίηση.

Κύριε Υπουργέ,

Αυτή την υποχρέωση και αυτή την ευθύνη απέναντι στο μεγάλο βάρος της λογοτεχνικής μας παράδοσης συναισθανόμενοι, ζητούμε να αποσύρετε την τροπολογία που περιθωριοποιεί ένα «μέγιστον μάθημα», το οποίο  αποτελεί βασική εγγύηση  για τη δημιουργία δημοκρατικών, ευαίσθητων και σκεπτόμενων πολιτών.

ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ Π.Ε.Φ.