Σε καραντίνα

γράφει η Χρύσα Φάντη

[ πρώτη δημοσίευση στο παρόν blog ]

Στο μυθιστόρημα δρόμου του Ντέιβιντ Παρκ Ταξιδεύοντας σε ξένη γη (μετάφραση: Νίκος Μάντης, Gutenberg), ένας άντρας πραγματοποιεί το μοναχικό ταξίδι του μέσα στο χιόνι, με σκοπό να παραλάβει τον άρρωστο γιο του από μια φοιτητική εστία. Παραμονή Χριστουγέννων, σ’ έναν τόπο χωρίς ορίζοντα και με μόνη παρέα τη φωνή από το GPS, οι σκέψεις του περιστρέφονται στις ακυρωμένες  πτήσεις που εμποδίζουν την επάνοδο του παιδιού του στην πατρική εστία. Εγκλωβισμένος στη θέση του οδηγού, και με μόνη παρέα την επαναλαμβανόμενη μουσική από τα cd του, αναλογίζεται αυτούς που αγνοούνται πάνω σε βουνά, χωριά που έχουν απομονωθεί, αγρότες που τους πετούν δεμάτια για τα ζωντανά τους.

         Οι τύψεις για την απώλεια του μεγαλύτερου γιου του, του Ντάνιελ, και τα κοράκια στις παγωμένες εκτάσεις που διασχίζει, του θυμίζουν τις νυχτερίδες στη σοφίτα ενός ακατοίκητου σπιτιού, ένας μαύρος θρόμβος που σφάδαζε  πάνω από το κεφάλι του. Θυμάται το βράδυ που είχαν επιστρέψει με τον πατέρα του στο ακατοίκητο, για να τις διώξουν με τον καπνό και να σφραγίσουν όλα τα σημεία εισόδου. «Κανένας δεν πρέπει να μάθει αυτό που συνέβη, δεν πρέπει να το μάθει ψυχή, οι νυχτερίδες είναι απειλούμενο είδος» του είχε πει ο πατέρας του, κι αυτός είχε σοκαριστεί απορώντας για το πώς μπορεί κάποιος να δίνει αξία σε τέτοια πλάσματα.

         Πού να βρήκαν άραγε καταφύγιο οι νυχτερίδες που δραπετεύσανε απ’ τον καπνό και ξεχύθηκαν μέσα στη νύχτα; Μετά από χρόνια, τις ανακαλεί βλέποντας τα κοράκια να σηκώνονται στα χωράφια, τις φαντάζεται να ξεχύνονται απ’ τη σκεπή, μουντζούρες από μελάνι που κηλιδώνουν τον νυχτερινό ουρανό,  πηχτή μαύρη μάζα που διασπάται σε σπασμωδικές σκιές, έτοιμες για εκδίκηση. Τιμωρία που τη νιώθει όχι μόνο σε προσωπικό επίπεδο, με  τη θλίψη και τις ενοχές για τον θάνατο του μεγαλύτερου γιου του, αλλά και σε παγκόσμιο, με την κλιματική αλλαγή.

         Πόσο προφητικό μπορεί να αποδειχτεί ένα βιβλίο λογοτεχνίας; Όταν το Ταξιδεύοντας σε ξένη γη τιμήθηκε με το βραβείο του καλύτερου μυθιστορήματος το 2019, πολύ λίγοι υποψιάζονταν  έναν Covid-19 που θα ξεκίναγε από αυτά τα ασήμαντα πλάσματα, τις νυχτερίδες, και ακόμη πιο λίγοι αυτοί που θα προέβλεπαν ό,τι θα ακολουθούσε: εκατόμβες θυμάτων, στρατιωτικές φάλαγγες θανάτου, έρημοι δρόμοι και ομαδικοί τάφοι, δεκάδες γονείς και συγγενείς εγκλωβισμένων, που ―αποκλεισμένοι κι αυτοί από κάθε δυνατότητα μετακίνησης― βρέθηκαν στη θέση του πρωταγωνιστή.  

         Στο βιβλίο του Παρκ, η θεωρία της πεταλούδας και το γεγονός της σύνδεσης και της αλληλεξάρτησης όλων επιβεβαιώνονται. Ο αφηγητής θα καταφέρει να φτάσει στον προορισμό του, αλλά το ταξίδι του, εσωτερικό και εξωτερικό, θα είναι το ίδιο, και πιθανόν ακόμη πιο ασφυκτικό από την καραντίνα και τον εγκλεισμό  που βιώνουμε σήμερα.   

Η Χρύσα Φάντη  σπούδασε νομικά και παιδαγωγικά και εργάστηκε ως εκπαιδευτικός. Έχει εκδώσει διηγήματα (Το δόντι του λύκου, Πατάκης, 2007) μυθιστόρημα (Η ιστορία της Σ., Γαβριηλίδης, 2016) και συμμετείχε στους συλλογικούς τόμους Hotel Μετανάστευση, Πατάκης, 2007, dip generation, ΙΙ και ΙΙΙ, Μανδραγόρας, 2017, 2018. Κείμενά της  δημοσιεύονται τακτικά στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο. Από τις Εκδόσεις Εντευκτηρίου αναμένεται η έκδοση της συλλογής διηγημάτων  Σκιές στο ταβάνι.