21.2.14

Βασίλης Αμανατίδης: Το ερωτηματολόγιο του L

πηγή: http://www.literature.gr





Περιγράψτε μας την εικόνα του εφηβικού δωματίου σας και βάλτε μας και το σχετικό soundtrack.
Μόλις έγινα έφηβος, μού παραχωρήθηκε το μικρό καθιστικό της οικίας. Το καλό και ευπειθές παιδί που υπήρξα ώς τα δεκατρία δεν θα καθόταν να ζητήσει τροποποίηση του διακόσμου. Άρα: γονεϊκά έπιπλα, μαμαδο-μπαμπαδίστικα καδράκια, βιβλιοθήκη απροσδιόριστης προέλευσης, μαυρόασπρη RCA τηλεόραση (βαρύς, σκοτεινός όγκος τρεμουλιαστού φωτός), άχαρο στενό μπαουλοντίβανο με καταχωνιασμένα βιβλία (υπήρχαν πολλά), παλιός καναπές που αν ήθελες μετατρεπόταν σε κρεβάτι. Αλλά δεν ήθελες, κοιμόσουν στο μπαουλοντίβανο – ναι, πάνω απ’ τα βιβλία. Αργότερα, πήρα την εκδίκησή μου (αν και κυρίως απ’ τον εαυτό μου), κάνοντας στο δωμάτιο αυτό μόνιμη κατάληψη. Η εφηβεία μου διήρκησε αιώνες, κι έτσι το δωματιάκι μεταμορφώθηκε κατά καιρούς σε ασφυκτική θεατρική σκηνή μίνι φαντασμαγοριών, με φωτιστικά σποτάκια και σκιές. Αλλά αυτά είναι μια άλλη ιστορία. Ό,τι έγραψα ώς τώρα πιθανόν και να οφείλεται σε αυτό το τραβεστί δωμάτιο, που ήταν όλων και κανενός, δηλαδή δικό μου. Soundtrack: ό,τι κι αν ήταν, ήταν είτε πολύ σιγανά είτε πολύ δυνατά.
Αν παρομοιάζατε το έργο σας με ζωγραφική, ποιος ζωγράφος θα ήσασταν;
Υπάρχει ένας ζωγράφος που να γεφυρώνει τον Max Ernst με τον Piero della Francesca; Αν ναι, δεν θα είχα αντίρρηση να ήμουν αυτός. Δεν ξέρω βέβαια αν εκείνος θα ήθελε να είναι εγώ. Μα δεν θα τον ρωτήσουμε.
Με ποιον λογοτεχνικό ήρωα θα θέλατε να έχετε ερωτική σχέση;
Με το αγόρι που δεν υπήρξα ποτέ. Οπότε, ας πούμε, με τον Μόγλη. Μετά τα 18 του ασφαλώς (και όχι μόνο γιατί οι καιροί ενδέχεται να σε κρίνουν ένοχο μέχρι και για λογοτεχνική παιδεραστία).
Ποια η ιδανική θερμοκρασία περιβάλλοντος (υπό σκιά η μέτρηση) για να διαβάζετε ή να γράφετε;
Τα αυτονόητα. Δροσιά το καλοκαίρι, ζεστούλα τον χειμώνα. Ο καλός εξαερισμός βοηθά, καθότι ο καπνός πάει σύννεφο.
Υπάρχει κάτι ή κάποιος λόγος που θα σας έκανε να σταματήσετε το γράψιμο;
Η νοητική ανημπόρια και / ή το στέρεμα. Όχι ότι μου τα εύχομαι.
Έχετε κλάψει ποτέ για ένα στίχο ή για μια φράση που διαβάσατε;
Ένας στίχος ή μια φράση δεν αρκούν. Πρέπει να βρίσκονται στην κατάλληλη θέση, να έχουν προετοιμαστεί από άλλες φράσεις ή στίχους, να εντάσσονται σε μια συναισθηματική δραματουργία. Θυμάμαι τώρα το φινάλε του «Ραβέλ» του Ζαν Εσνόζ στη μετάφραση του Αχ. Κυριακίδη. Ταξίδευα με τραίνο για Αθήνα. Οι δυο τελευταίες σελίδες με τσάκισαν, οπότε κλάματα, λυγμοί. Συνέτρεχαν, βέβαια, λόγοι. Το κείμενο είναι η οθόνη για τις προβολές μας πάνω του.
Ποια θα ήταν η πιο ακραία πράξη θυσίας που θα κάνατε για έναν άνθρωπο που αγαπάτε πολύ;
«Ακραία πράξη», «θυσία», «αγαπάτε πολύ»; Σαν πολλά μαζεμένα υπερθετικά. Για να μη γινόμαστε μελό, απαντώ: εξαρτάται.
Αν ο έρωτας και ο θάνατος είναι τα δύο μεγάλα θέματα της λογοτεχνίας, ποιο είναι για σας το τρίτο κατά σειρά;
Μήπως η ίδια η ζωή; Ή αυτή ήδη καλύφθηκε από το μέγα θέμα «έρως»; Σοβαρά τώρα: μοναδικό θέμα της λογοτεχνίας είναι ο ψυχικός κόσμος και ό,τι αυτός συμπεριλαμβάνει. Δεν χρειαζόμαστε μόνο δίπολα. Ο ψυχικός κόσμος είναι γεμάτος από ωραιότατες «γκρίζες», ενδιάμεσες ζώνες, με έδαφος προσφορότατο για καλλιέργεια λογοτεχνίας.
Ποιο είναι το πιο υπερτιμημένο βιβλίο όλων των εποχών;
Τα «υπέρ» και τα «υπό» μάς βάζουν –θαρρώ– σε πεδία πολεμοχαρή, όπου η διόγκωση της ατομικής γνώμης τείνει πια να παραγκωνίσει τη συνύπαρξη. Ό,τι τιμήθηκε από τους ανθρώπους («κοινό», κριτικούς, μηχανισμούς εδραίωσης έργων, ονομάτων και «κανόνων» κ.λπ.) είναι τμήμα της δίκαιης ή άδικης ανθρώπινης ιστορίας και άρα σημαντικό. Έπειτα, πώς να απαντήσεις εν ονόματι όλων των εποχών απο την κουτσουλιά χρόνου που σου αναλογεί; Ματαιότης ματαιοτήτων.
Γιατί δε λέμε πάντα την αλήθεια;
Σπανίως, για να προστατέψουμε κάποιους ανθρώπους. Συνηθέστερα, για να προστατέψουμε τους εαυτούς μας. Γιατί; Επειδή δεν αντέχουμε να ακούσουμε οι ίδιοι μέσα μας την αλήθεια ολόκληρη. Κατανοητό.

Ο Βασίλης Αμανατίδης γεννήθηκε το 1970. Έχει γράψει έξι βιβλία ποίησης (πρόσφατα: «7: ποίηση για video games», Νεφέλη), δύο συλλογές διηγημάτων («Μη με φας» και «Ο σκύλος της Χάρυβδης», Καστανιώτης) και ένα θεατρικό έργο («Ο Νιπτήρας»). Τα τελευταία δέκα χρόνια ασχολείται με τη μετάφραση πεζογραφίας και ποίησης. Γράφει κριτική ποίησης στο «Εντευκτήριο» και στην «Εφημερίδα των Συντακτών». Είναι μέλος της συντακτικής ομάδας του περιοδικού [ΦΡΜΚ] και της πλατφόρμας Greek Poetry Now. Το 2013 δημιούργησε και επιμελήθηκε την εικαστική έκθεση «ΑΙΔΩ/ΕΔΩ». Στις αρχές του 2014 θα κυκλοφορήσει το καινούριο του βιβλίο ποίησης «μ_otherpoem: μόνο λόγος».

Δεν υπάρχουν σχόλια: